
Uwagi:
- Wszystkie poniższe informacje o powołaniu burmistrzów i wójtów oraz ich zastępców w dniu 4.4.1940 r. oraz wskazania na ich zawód pochodzą z pisma szefa Dystryktu Radom do starosty buskiego z 4.4.1940 r. APKi 2123/14, k. 5, 10-11.
- Informacje o miejscach zamieszkania wójtów gmin wiejskich pochodzą z listy sporządzonej przez zarząd Związku Gmin dnia 26 sierpnia 1943 r. AIPN GK 639/66, k. 72.
- Nazwiska sołtysów bez wskazania źródła informacji o nich w przypisach pochodzą z akt archiwalnych APKi Zespół Związek Gmin w Busku, sygn. 634 i dotyczą stanu z roku 1941.
- Obsada stanowisk w samorządzie terytorialnym na dzień 27.3.1944 zawarta jest w dokumencie “Aufstellung der Bürgermeister, Wojts und deren Stellvertreter im Kreise Busko” (Lista burmistrzów, wójtów i ich zastępców w powiecie Busko), AIPN GK 639/1, k. 5-8.
Busko miasto
burmistrz – Stanisław Sikorski, notariusz, powołany 4.4.1940; Franciszek (Franz) Stach, powołany 15.7.1942
zastępca – Ignacy Struzikiewicz (1883-1966), powołany 15.2.1940 r.1, Marian Różyński2, właściciel drogerii, powołany 4.4.1940
sekretarz – Roman Stradowski3
Chmielnik miasto
burmistrz – Ferdynand Wolańczyk, emeryt, powołany 4.4.19404; Marian Szłapiński, powołany 31.1.19435
zastępca – Bolesław Łudczak, powołany 4.4.1940, właściciel drogerii6
sekretarz – Franciszek Waluś
Pińczów miasto
burmistrz – Józef Książek, urzędnik, powołany 4.4.1940, następnie, w latach 1941-1945, Michał Chmielewski7
zastępca – Michał Chmielewski, urzędnik, powołany 4.4.1940, Jan Domański (krótko, b.b.d.)
sekretarz – Marian Wilczyński8
Busko gm. wiejska9
wioski w gminie: Biniątki (sołtys – Józef Paw), Bronina (sołtys – Stanisław Stępień), Chotelek (Józef Markiewicz, podsołtys – Stanisław Durnaś od pocz. lat 30-tych do połowy grudnia 1944 r.10), Kostki Duże (sołtys – Józef Moskwa), Kostki Małe (sołtys – Roman Bucki), Las Winiarski (sołtys – Stefan Nowacki), Łagiewniki (sołtys – Józef Foryś), Marzęcin (Feliks Łasoń), Siesławice (sołtys – Józef Błaszczyk), Wełecz (sołtys – Jan Zelek syn Jana), Oleszki (sołtys – Michał Mysior), Zbrodzice (sołtys – Józef Bartocha, w 1943 r. – Wojciech Papier11)
wójt – Ludwik Pasek, rolnik zam. Marzęcin, powołany 4.4.1940
zastępca – Jan Ciepliński, rolnik, powołany 4.4.1940
Chmielnik gm. wiejska
wioski w gminie: Ciecierze, Chomentówek, Dezyderów, Gołuchów, Holendry, Lubania, Jasień, Lipy, Łagiewniki, Oględówek, Przededworze, Sędziejowice, Suchowola, Szyszczyce, Śladków Duży, Śladków Mały, Wola Żydowska, Źródła, Żydówek
wójt – Władysław Zając, rolnik zam. w Śladków Duży, powołany 4.4.1940
zastępca – Antoni Tański (właściciel Łagiewnik) od 16.2.194012, następnie Antoni Skiba, rolnik, powołany 4.4.1940
Chotel
wioski w gminie: Chotel Czerwony, Gorysławice, Jurków, Koniecmosty, Kuchary, Kobylniki, Sielec, Wiślica (określana jako osada, sołtys – Franciszek Południkiewicz13).
wójt – Feliks Leopold Białkiewicz, rolnik zam. Gorysławice, powołany 4.4.1940
zastępca – Jan Bysiecki, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Stanisław Błaszczyk14
Chroberz
wioski w gminie: Aleksandrów (sołtys – Franciszek Sokołowski), Bugaj, Byczów (sołtys – Stanisław Małek), Chroberz (sołtys: Adam Misztal), Kozubów (sołtys – Jan Grudzień), Młodzawy Duże (sołtys – Józef Macznik), Młodzawy Małe (sołtys – Piotr Banach), Mozgawa (Franciszek Górak), Sadek (sołtys – Wojciech Kocjan), Stradów (sołtys – Piotr Marciszewski), Teresów, Wola Chroberska (sołtys – Franciszek Karbowniczek), Wojsławice (sołtys – Jan Sęsoła), Zagaje (sołtys – Aleksander Możdżeń), Zagorzyce (sołtys – Władysław Wojciechowski), Zawarża (sołtys – Leon Cygan)
wójt – Jan Ciepliński, rolnik zam. Chroberz, powołany 4.4.1940
zastępca – Jan Dorosz, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Władysław Dziadek15
Drugnia
wioski w gminie: Drugnia, Drugnia Kol., Klamka, Osiny, Papiernia, Pierzchnica (sołtys – Bolesław Michalski, zastrzelony z wyroku AK16), Podlesie, Podstoła, Strojnów, Wierzbie
wójt – Andrzej Długosz, rolnik zam. Osiny, powołany 4.4.1940
zastępca – Jan Kazub (Kozub), rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Wawrzyniec Pycella17
Gnojno (siedziba zarządu gminy – Janowice)
wioski w gminie: Balice, Bugaj, Falki, Glinka, Gnojno, Gorzakiew, Janowice, Kaczorów, Kotlice, Palonki, Piaski, Płośnia, Poręba, Pożogi, Rzeszutki, Suskrajowice, Wola Bokrzycka, Wygoda, Zawada, Zrecze Duże, Zrecze Małe, Zrecze Chałupczańskie
wójt – Andrzej Stępień18, rolnik zam. Gnojno, powołany 4.4.1940
zastępca – Ludwik Werblicki, rolnik19, powołany 4.4.1940, później Jan Treliński20
sekretarz – Jan Poniewierski21
Góry
wioski w gminie: Bójnówka, Dziewięczyce, Góry, Jelcza Mała, Karolów, Kołków, Ksawerów, Michałów, Parszywka (sołtys: Stefan Balaga22) , Pawłowice, Pawłowice-Dwór, Polichno, Przecławka, Przytyk, Sadek, Skrzypiów, Szyszczyce, Terczyn, Tomaszów, Węchadłów, Wolica, Zagajów, Zagajówek, Zakrzów
wójt – Józef Juszczyk, rolnik, zam. Góry; powołany 4.4.1940
zastępca – Stanisław Kwiecień23, rolnik; powołany 4.4.1940; dnia 10.11.1941 r. na stanowisko zastępcy wójta powołany został Józef Ofanowski
sekretarz – Jan Szymczyk24
Grabki
wioski w gminie: Bosowice, Grabki Duże, Grabki Małe, Janowice Raczyckie, Januszowice, Jarząbki (sołtys – Jan Banasik25), Maciejowice, Pożdżeń, Raczyce, Ruda, Skadla, Sokół, Wiktorów, Wola Zofiowska, Wólka Bosowska, Zofiówka, Zagrody
wójt – Antoni Wtorek26, powołany 4.4.1940, rolnik; od 22.7.1942 – Andrzej Kowalski, rolnik zam. Raczyce
zastępca – Andrzej Kowalski27, powołany 4.4.1940, od 22.7.1941 – Stanisław Brela28
sekretarz – Władysław Długosz29
Grotniki
wioski w gminie: Badrzychowice, Górki, Górnowola, Grotniki Duże, Grotniki Małe, Harmoniny, Kawęczyn, Łęka, Ostrowce, Podraje Podzamcze, Równiny, Sępichów, Stojki, Strożyska (sołtys – Andrzej Buczak30), Szczerbaków, Ucisków
wójt – Władysław Kostka, rolnik zam. Kawęczyn, powołany 4.4.1940
zastępca – Stanisław Pisarczyk, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Zygmunt Różycki31
Kliszów
wioski w gminie: Borczyn, Borków, Chwałowice, Czechów, Gartatowice, Górki, Hajdaszek, Janów, Kije, Kliszów, Kokot, Lipnik, Marynka, Rębów, Samostrzałów, Stawiany, Umianowice, Wierzbica, Wymysłów
wójt – Władysław Lasota, rolnik zam. Janów, powołany 4.4.1940
zastępca – Franciszek Kucharski, rolnik, powołany 4.4.1940, od 27.9.1943 – Karol Sierpacki32
sekretarz – Stanisław Ryńca33
Kurozwęki
wioski w gminie: Chańcza, Czernica, Jabłonica, Jasień, Korytnica, Kotuszów, Kurozwęki, Mokre, Ponik, Wola Osowa, Wólka Żabna, Zagrody
wójt – Piotr Banaś, rolnik zam. Jabłonica, powołany 4.4.1940
zastępca – Piotr Głodek, rolnik, powołany 4.4.1940
Łubnice
wioski w gminie: Borki, Budziska, Czarzyzna, Góra, Grabowa, Hartfeld (Przeczów) Łubnice, Łyczba, Orzelec Duży, Orzelec Mały, Rejterówka, Stara Wieś, Sydzyna, Wilkowa, Wolica, Rotówka, Zofiówka
wójt – Filip Seifriedt, rolnik zam. Przeczów, powołany 4.4.1940
zastępca – Edmund Seib, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Roman Dzikowski34
Maleszowa
wioski w gminie: Brody, Celiny, Gozdawa, Grabowiec, Gumienice (sołtys – Michał Nowak, następnie Latosiński35), Lisów, Ługi (sołtys – Jan Nowak), Maleszowa, Piotrkowice, Straszniów, Suliszów, Włoszczowice
wójt – Leonard Lewiński, rolnik zam. Piotrkowice, powołany 4.4.1940
zastępca – Tadeusz Łabędzki, stolarz, powołany 4.4.1940
sekretarz – Stanisław Słota36
Nowy Korczyn
wójt – Józef Węgrzyn, rolnik zam. Nowy Korczyn, powołany 4.4.1940
zastępca – Stanisław Anielski, cieśla, powołany 4.4.1940
sekretarz – Franciszek Zieliński37
Oględów (siedziba urzędu gminnego w Koniemłotach)
wioski w gminie: Gaj Koniemłocki, Gaj Święcicki, Grobla, Grzybów, Koniemłoty, Krzczonowice, Krzywołęcz, Lenartowice, Niemścice, Niziny38, Oględów, Pacanówka, Podborek, Sichów Mały (sołtys: Bronisław Głowacki39), Sichów Duży, Sielec, Stefanówek, Święcica, Tuklęcz, Zaraź, Ziemblice
wójt – Franciszek Baran, rolnik, powołany 4.4.1940; od 30.9.1941 wójtem był Michał Łabędzki, rolnik zam. Sielec
zastępca – Michał Łabędzki, rolnik zam. Sielec, powołany 4.4.1940, od 30.9.1941 – Szczepan Kotlarz40
sekretarz – Michał Skiba41
Oleśnica
wioski w gminie: Beszowa, Borzymów, Brody (Duże), Budy, Bydłowa, Kępie (sołtys – Józef Kozłowski, zastępca sołtysa – Franusiak42), Kwasów, Pieczonogi, Sroczków, Podlesie, Strzelce, Sufczyce, Szumarka, Wadówka, Wojnów, Wólka
wójt – Daniel Żmija, rolnik zam. Sroczków, powołany 4.4.194043
zastępca – Andrzej Poniewierski, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Bronisław Rzepecki44
Pacanów
wioski w gminie: Biskupice, Gace, Karsy Dolne (sołtys – Antoni Lolo45), Karsy Małe, Kępa Lubawska, Komorów, Książnice, Niegosławice, Orzelec Duży, Pacanów, Rataje Karskie, Rataje Słupskie, Słupia, Słupiec, Szczebrzusz, Zalesie, Zborówek, Żabiec
wójt – Andrzej Wieczorek46, rolnik, powołany 4.4.1940; od 30.4.1941 – Antoni Szałach47, zam. Pacanów
zastępca – Włodzimierz Hanczarski, emeryt, powołany 4.4.1940, od 16.6.1942 – Jan Pikul48
sekretarz gminy – Jan Poniewierski, od 1941 Andrzej Wojsa49, od 1943 Juliusz Bielec50
zastępca sekretarza Rudolf Posch51
Pawłów
wioski w gminie: Błotnowola, Brzostków, Kępa Bolesławska, Ludwinów, Łęka, Parchocin, Pawłów, Raj, Świniary, Wełnin, Zielonki (sołtys – Wincenty Satora52)
wójt – Antoni Pasek, rolnik zam. Parchocin, powołany 4.4.1940
zastępca – Jakub Gawlik, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Jan Dębski53
Pęczelice
wioski w gminie: Błoniec, Konary (sołtys – Józef Brewiński), Konstantynów, Owczary (sołtys – Władysław Zaborowski), Pęczelice (sołtys – Andrzej Rajca), Piasek Mały (sołtys – Jan Wolicki), Skotniki Duże (sołtys – Karol Szwajka), Skotniki Małe (sołtys – Józef Pysz, zastępca sołtysa – Stanisław Sztuk54), Smogorzów (sołtys – Wojciech Lichota), Sułkowice (sołtys – Jan Nowak), Szczaworyż, Żerniki Górne (sołtys – Józef Karcz)
wójt – Jan Piła, rolnik zam. Pęczelice, powołany 4.4.1940
zastępca – Józef Krzak, rolnik, powołany 4.4.1940
Pińczów gm. wiejska
wioski w gminie: Brzeście (sołtys – Franciszek Rajkowski), Chrabków (sołtys – w 1941 r. Franciszek Kowalski, następnie Majcher55), Chruścice (sołtys – Stanisław Obora), Kopernia (sołtys – Ludwik Trzcina), Nowa Wieś (sołtys – Antoni Ciacia), Pasturka (Jan Kopeć), Podłęże (sołtys – Jan Chajdys), Podmiejski Folwark (sołtys – Tomasz Janikowski), Skowronno Dolne (sołtys – Jan Stelmasiński), Skowronno Górne (sołtys – Jan Napora), Szarbków (sołtys – Franciszek Dudek), Szczypiec (sołtys – Stanisław Strzelecki), Uników (sołtys – Jan Turczy), Włochy (sołtys – Stanisław Stępień), Skowronno-Dolne, Skowronno-Górne, Zalesie
wójt – Ludwik Wcześniak, rolnik zam. Kopernia, powołany 4.4.1940
zastępca – Stanisław Stępień, rolnik, powołany 4.4.1940
Potok
wioski w gminie: Głuchów, Kamienna Góra, Korzenno, Lasy Głuchowskie, Mędrów, Potok, Rudki, Smyków, Wymysłów, Życiny
wójt – Stanisław Pasierb, rolnik zam. Życiny, powołany 4.4.1940
zastępca – Franciszek Mikuśkiewicz (w 1943 r. był wójtem), rolnik, powołany 4.4.1940; w 1943 r. zastępcą wójta był Stanisław Walkowicz
sekretarz – Marian Wojtasiewicz56
Radzanów (siedziba urzędu gminy w Olganowie)
wioski w gminie: Baranów (sołtys – Jan Szczęśniak57), Bilczów (sołtys – Aleksy Lis od 1931 r. do końca okupacji58), Brzezie (podsołtys – Jan Nowak59), Budzyń (sołtys Piotr Grudzień od 1941 do 1945 r.60), Chotelek Zielony (sołtys – Antoni Korczak przez całą okupację, był jednocześnie sołtysem wsi Wolica w tej samej gminie, podsołtysem był Stanisław Durnaś61), Dobrowoda (sołtys – Adam Szczęśniak, następnie Jan Chima od października 1942 r.62), Gadawa (podsołtys – Jan Kopeć63), Głuzy Szlacheckie (Franciszek Dybała64), Hołudza (sołtys – Bolesław Pechciński65), Kawczyce (podsołtys – Domagała, a po nim Stanisław Łuszcz od lipca 1943 do stycznia 1945 r.66), Łatanice (sołtys – Michał Krzemień67), Olganów (sołtys – Antoni Wlazło68), Piasek Wielki (sołtys – Jan Bugaj, następnie Stefan Borto od 9.2.1942 do końca okupacji69), Radzanów (sołtys – Wojciech Nowak przez 17 lat do 1945 r.70), Wolica (sołtys – Antoni Korczak71)
wójt – Józef Kruk, rolnik, powołany 4.4.1940; 0d 30.9.1940 w 1943 r. wójtem był Jan Uchański, zam. Dobrowoda
zastępca – Wojciech Lis, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Jan Walas72

Szaniec (siedziba urzędu gminy w Wygodzie Kozińskiej)
wioski w gminie: Borzykowa (sołtys – Józef Sas77, po jego aresztowaniu Derwiński (imię nieznane, zmarł w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu), a następnie jego syn – Franciszek Derwiński od listopada 1942 do grudnia 1943, następnie i już do końca okupacji Jan Panek78), Budy, Elżbiecin, Galów (sołtys – Stanisław Załęcki), Kameduły (sołtys – Kazimierz Wach), Kostera (sołtys – Antoni Samburski), Kotki (Władysław Grzegorczyk), Kozina, Mikułowice (sołtys – Wawrzyniec Ścisło od 1935 do 1944 r.), Młyny (sołtys – Teofil Chrobot), Podgaje (sołtys – Jan Maj), Skorzów (sołtys – Teofil Kowal), Słabkowice (sołtys – Andrzej Janik od 1937 do 1944 r.)79, Służów (sołtys – Stanisław Stępień), Szaniec (sołtys – Jan Bucki od 1937 do jesieni 1943 r., następnie Franciszek Ciacia od jesieni 1943 do 1945 r.)80, Widuchowa (sołtys – Stanisław Sarna od 1937 r. do połowy maja 1944 r.81, a od połowy maja 1944 do stycznia 1945 r. – Bolesław Wójcik82), Wygoda Borzykowska (par. Balice), Wygoda Kozińska, Wymysłów, Zwierzyniec
wójt – Jan Stępień, rolnik zam. Służów, powołany 4.4.1940, na stanowisku do 15.11.194183; po nim wójtem był Józef Lasia84, rolnik zam. Skorzów
zastępca – Józef Lasia, rolnik zam. Skorzów, powołany 4.4.1940, od 25.3.1944 – Władysław Ścisło85
sekretarz – Bernard Liguziński, kancelista – Stanisław Adamski86

Szczytniki
wioski w gminie: Janina, Kołaczkowice, Kuchary (sołtys – Józef Walasek87, następnie Marcin Bławat, którego Niemcy aresztowali wraz z rodziną w sierpniu 1944 r. i ślad po nich zaginął88), Nowa Wieś, Prusy, Ruczynów, Skrobaczów, Strzałków, Szczytniki, Topola, Wesoła, Wymysłów, Zaborze, Zasadzie
wójt – Jan Wróbel, rolnik zam. Kołaczkowice, powołany 4.4.1940
zastępca – Antoni Grzegorczyk89, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Ignacy Dziurda90, na jego miejsce mianowany został Jan Zioło, zam. Kołaczkowice91
Fot. Jan Zioło (ur. 1903), sekretarz gminy Szczytniki92.
Szydłów
wioski w gminie: Brzeziny, Gacki, Osówka, Stary Solec, Szydłów, Wola Żyzna
wójt – Stanisław Patrzałek, rolnik, powołany 4.4.1940; od 1.8.1942 – Karol Zieliński, zam. Wola Żyzna93
zastępca – Michał Klamczyński, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Stefan Gołba94

Tuczępy
wioski w gminie: Bielicha, Brzozówka (sołtys – Antoni Boś), Chałupki (sołtys – Józef Opałka), Dobrów (sołtys – Piotr Wójtowicz), Falęcin, Góra (sołtys – Andrzej Kudła), Grzymała (sołtys – Michał Stroisz), Januszkowice (sołtys – Jan Kułaga), Jarosławice (sołtys – Józef Bartos), Kargów (sołtys – Józef Panek), Kąty, Nieciesławice (sołtys – Jan Gozdek), Podlesie (sołtys – Stanisław Sieruga), Rzędów (Józef Łukawski), Sieczków (Stanisław Sufczyński), Tuczępy (sołtys – Daniel Misterkiewicz95),
Fot. Stefan Zarzycki, sekretarz gminy Tuczępy.
Wierzbica (sołtys – Józef Szymczak), Wólka, Wschodnia Tuczępska, Zapusty, Żerniki Dolne (sołtys – Władysław Opałka).
wójt – Michał Opałka, rolnik zam. Grzymała, powołany 4.4.1940
zastępca – Franciszek Kucharczyk, rolnik, powołany 4.4.1940, następnie Tomasz Wilk96
sekretarz – Stefan Zarzycki97
Wolica
wioski w gminie: Białoborze, Czyżów, Dziesławice (sołtys – Antoni Grochowski), Falencin Nowy (sołtys -Jan Szczepanik), Folwarki Stary (sołtys – Paweł Matjas), Jastrzębiec (sołtys – Józef Dziura), Kąty Nowe, Klępie Dolne, Klępie Górne, Mariampol (sołtys – Franciszek Boś), Mietel (sołtysem był Majcher, który zrezygnował, gdy przyszli Niemcy, potem Duda przez rok, a po nim Jewiarz), Nowa Wieś (sołtys – Franciszek Szrek), Podlasek (sołtys – Szczepan Galus), Szczeglin (sołtys – Józef Wybraniec), Suchowola, Szklanów (sołtys – Antoni Irla), Wolica
wójt – Franciszek Siekierski, rolnik zam. Mietel, powołany 4.4.1940
zastępca – Jan Salomon, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Wojciech Pałys98
Wójcza – siedziba zarządu w Biechowie
wioski w gminie: Biechów, Chrzanów, Oblekoń, Piestrzec, Podwale, Trzebica, Tur, Wola Biechowska, Wójcza, Wójeczka
wójt – Piotr Kwiatkowski, rolnik zam. Wójcza, powołany 4.4.1940
zastępca – Michał Płocha, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Władysław Szymanek99
Zagość
wioski w gminie: Bogucice I, Bogucice II, Grochowiska, Kowala (parafia Pińczów), Krzyżanowice Dolne, Krzyżanowice Gacki, Leszcze, Skotniki Dolne (sołtys o nazwisku Żydek100), Skorocice, Winiary, Wola Zagojska, Zagość
wójt – Jan Mucha, rolnik, powołany 4.4.1940; od 10.2.1942 – Piotr Czerw, rolnik zam. Zagość
zastępca – Piotr Czerw, rolnik zam. Zagość, powołany 4.4.1940, od 1.6.1942 – Józef Domagała
sekretarz – Franciszek Kocerba, od lutego 1942 r. – Franciszek Korzeński101, następnie Jan Dytkowski102
Zborów
wioski w gminie: Chinków (sołtysem był od 1937 roku i przez okres wojny Mikołaj Figut103), Kików, Magierów, Piotrówka, Rzegocin, Solec, Strażnin (Strażnik), Włosnowice, Zagajów104, Zagórzany, Zborów, Żuków
wójt – Henryk Podsiadło105, rolnik, powołany 4.4.1940; wójtem w 1943 r. był Stanisław Pałys, zam. Zborów
zastępca – Jan Galus106, rolnik, powołany 4.4.1940
sekretarz – Tomasz Mietełko107
Złota
wioski w gminie: Będziaki, Biskupice, Kostrzeszyn, Mękarzowice, Miernów, Nieprowice, Niegosławice, Pełczyska, Rudawa, Stawiszyce, Złota, Żurawniki
przysiółki108: Graby, Górki Kostrzeszyńskie, Korce, Lubowiec, Odrzywół, Olbrych
wójt – Jan Ochwanowski, rolnik zam. Złota, powołany 4.4.1940
zastępca – Jan Sambor, rolnik, powołany 4.4.1940; od 6.9.1943 r. zastępcą wójta był Wawrzyniec Sęsała (Sękała?)109
sekretarz – Jan Chwalik110
Przypisy
- Ewidencja zastępcy burmistrza i doradców w mieście Busko-Zdrój (z marca 1940 r.). APKi 2123/14, k. 27-28.
- Marian Różyński – członek poakowskiego oddziału zbrojnego “Trupia Czaszka”, powstałego pod koniec kwietnia i rozwiązanego w połowie lipca 1945 r. Oddział operował głównie na terenie powiatu jędrzejowskiego. Andrzej Ropelewski, Poakowski oddział zbrojny “Trupia Czaszka”. Biuletyn IPN nr 5-6/2010, s. 100-103.
- Spis wójtów, zastępców wójtów i sekretarzy w pow. Busko w czasie okupacji na podstawie akt “Kreishauptmann” Busko. Teczka nr. 1a. AIPN BU 1572/3526, k. 37-41, dalej: “Spis wójtów …” . Więcej o Romanie Stradowskim w rozdziale “Polacy w administracji powiatu buskiego”.
- Gdy z końcem 1942 r. zwolniło się po F. Wolańczyku stanowisko burmistrza w mieście Chmielniku, z prośbą o tę posadę zwrócił się do starosty pracownik kancelarii w starostwie, Ukrainiec Jan Osadczuk. AIPN GK 639/7, k. 17. J. Osadczuk był przed wojną kierownikiem 5-klasowej szkoły powszechnej w Boszczynku, pow. Pińczów. Został odwołany z tej funkcji przez buskiego inspektora szkolnego, Stefana Wojciechowskiego, z dniem 31.8.1937 r. (APKi 2342/5, k. 215); O J. Osadczuku pisali: H. Smarzyński (s. 219) – “oddany Niemcom zupełnie”, L. Wojnakowski (s. 17) – “nacjonalista ukraiński”. Jego syn, Bohdan Osadczuk, ur. 1920, ubiegał się w 1940 r. o pracę w starostwie powiatowym w Busku. Bezskutecznie, mimo oświadczenia zawartego w podaniu, że “wszystkimi siłami będę pracować dla budowy potęgi Wielkich Niemiec na wschodzie”. W 1941 r. zdał maturę w Krakowie i tego samego roku rozpoczął studia na Fakultecie Wiedzy o Zagranicy (Auslandwissenschaftliche Fakultät) Uniwersytetu Fryderyka Wilhelma (Friedrich-Wilhelm-Universität) w Berlinie. Fakultet przewyższał ówczesne uczelnie berlińskie najwyższym udziałem procentowym członków NSDAP wśród wykładowców. Do fakultetu, krótko po jego ustanowieniu, włączono w 1940 r. istniejącą od 1920 r., prywatną, pierwotnie liberalną Hochschule für Politik, od 1933 r. zglajszaltowaną i kontrolowaną przez Ministerstwo Propagandy Rzeszy, stanowiącą zaplecze naukowe dla Służby Bezpieczeństwa (Sicherheitsdienst – SD). Dziekanem fakultetu był SS-owski intelkektualista Franz Alfred Six, od 1937 r. kierownik wydziału “Światopoglądowe zwalczanie przeciwnika” w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy, który jednocześnie był przełożonym Adolfa Eichmanna w pionie opracowującym w tamtym urzędzie plany “ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. Six, wspólnie z szefem Gestapo (Heinrich Müller), uczestniczył w przygotowaniach napaści na Polskę, a jako członek “Sztabu Heydricha” wtajemniczony był w plany Hitlera i Himmlera likwidacji całej polskiej warstwy przywódczej. Antonio Missiroli: Die Deutsche Hochschule für Politik. St. Augustin 1988; Wilhelm Bleek, Geschichte der Politikwissenschaft in Deutschland, München 2001, s. 233; Toviyah Fridman, SS-Brigadeführer Prof. Franz Six, Vorgesetzter Adolf Eichmanns, der bei der Endlösung der Judenfrage 1933 – 1945 aktiv beteiligt war. Haifa: Institute of Documentation in Israel for the Investigation of Nazi War Crimes 2002.
- Więcej o Marianie Szłapińskim – patrz rozdział “Poszczególni pracownicy polscy”.
- Bolesław Łudczak wpisany został do rejestru handlowego, Działu A sądu okręgowego w Kielcach w dniu 25 sierpnia 1924 r. pod nr 3971 jako właściciel “składu materjałów aptecznych w Chmielniku, pow. Stopnickiego”, Obwieszczenia Publiczne, Dodatek do Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości, Warszawa nr 82, 13 września 1924 r., s. 25; Po wyborach komunalnych w maju 1934 r. Rada Miejska w Chmielniku powołała Zygmunta Barańskiego na stanowisko burmistrza. Jego zastępcą został Bolesław Łudczak. Portal internetowy Świętokrzyski Sztetl. Dostęp grudzień 2020; Druh Bolesław Łudczak po ukończeniu w 1939 r. w Kielcach kursu dla sędziów pożarniczych nabył prawa sędziowania na zawodach rejonowych i powiatowych straży pożarnych, Życie Strażackie Województwa Kieleckiego, Rok XIII maj 1939 r., nr 5, s. 5.
- Dzięki Michałowi Chmielewskiemu udało się uchronić inwentarz gimnazjum i liceum pińczowskiego. Andrzej Dziubiński, Pińczów i jego mieszkańcy w latach 1919 – 1939. Pińczowskie Spotkania Historyczne, Zeszyt czwarty. Pińczów 2001, s. 59; Burmistrz mógł powoływać kilku doradców spośród mieszkańców. Byli to wtedy: Wojciech Hat, Stanisław Wiktor Kobierski, Marian Nowacki, Jan Pawlik i Feliks Sierantowicz. W Zarządzie Miejskim pracowali: Dział Administracyjny – sekretarz Franciszek Kempkiewicz, wicesekretarz Wincenty Gawroński, referent rolny Wincenty Przegrałek, tłumacz referent Władysław Jabłonka i kancelista-maszynista Leon Nastalski; Dział Rachunkowo-Kasowy – rachmistrz Barbara Chudobiecka i kasjer Antoni Zgierski. Zarządowi Miejskiemu podlegały trzy przedsiębiorstwa w mieście: rzeźnia, wodociągi oraz targowisko. Opracowanie Andrzeja Dziubińskiego “Krótka historia magistratu na Nowym Świecie”, część druga, opublikowane na portalu pinczow.com 26 kwietnia 2020 r.
- Na czas “Republiki Pińczowskiej” (20.7.-20.8.1944), w opanowanym przez oddziały partyzanckie Pińczowie, zgłosili się 28 lipca 1944 r. do zastępcy komendanta podobwodu ZWZ-AK “Pola”, Aleksandra Issa “Słoń”, burmistrz Michał Chmielewski i sekretarz Marian Wilczyński, by przekonać go do zaniechania walki w mieście z nadciągającym Niemcami. Prośba wynikała z obawy przed represjonowaniem ludności po wycofaniu się oddziałów partyzanckich. Kombatanckie Zeszyty Historyczne, nr 15, rok 5, Warszawa 1996, s.18.
- We wrześniu 1939 r. w urzędzie gminy pracowali: wójt Ludwik Pasek, sekretarz Roman Stradowski, zastępca sekretarza Zygmunt Nowakowski, maszynistka Maria Tatarska i woźny Jan Kubicki. APKi 2130/456.
- Protokół z przesłuchania w dniu 14 maja 1947 r. w charakterze świadka Stanisława Durnasia przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Hetnarskiego. AIPN GK 179/113, k. 123-124.
- Lista sołtysów i agronomów wiejskich, którzy w listopadzie 1943 r. pokwitowali otrzymanie wódki (każdy ćwierć litra). Akta Gminy Busko / Dział Ogólno-Organizacyjny. Sprawy osobowe członków organów gminy i pracowników gminnych. APKi 2130/459, k. 12; W. Papier był członkiem Rady Nadzorczej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej. Protokół z przesłuchania w dniu 13 marca 1947 r. w charakterze świadka Michałą Łyczyńskiego przez sędziego Sądu Grodzkiego w Busku Zdroju, Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, Jana Jurkiewicza. AIPN GK 179/113, k. 7-8.
- Jerzy Gapys, Stosunek ziemiaństwa do okupanta niemieckiego w dystrykcie radomskim 1939-1945. 3 Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis Studia Historica I pod redakcją Jerzego Gołębiowskiego, Kraków 2001, s. 164.
- Protokół z oględzin dzwonu w kolegiacie wiślickiej 18.10.1941 r. AAN 111/426, k. 269-270.
- Spis wójtów … .
- Zawiadomienie o napadzie na biuro Zarządu Gminy Chroberz w nocy 8.6.1943 r. AIPN GK 639/51, k. 72-73.
- Oświadczenie Romana Smolińskiego, byłego mieszkańca Pierzchnicy. AIPN BU 2448/321, k. 631.
- Spis wójtów …
- Andrzej Stępień był przewodniczącym delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku w gminie Gnojno. Sprawozdanie z lustracji delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w gminie Gnojno, dnia 22.8.1942 r. AAN 125/752, k. 104.
- Został zastrzelony 23 lipca 1943 r. APKi 2123/644, k. 48.
- Lista burmistrzów, wójtów i ich zastępców w powiecie Busko, stan 27.3.1944 r. AIPN GK 639/1, k. 5-8, dalej: “Lista burmistrzów …”.
- Spis wójtów …
- APKi 2123/644, k. 2.
- Stanisław Kwiecień został uznany w październiku 1941 r. przez starostę buskiego niegodnym sprawowania tego urzędu, gdy nie odstawił kontyngentu zbożowego, za co został ukarany konfiskatą całego majątku. AIPN GK 639/25, k. 20 i 24; AIPN GK 639/1, k. 5-8.
- Spis wójtów …
- Protokół z przesłuchania w charakterze świadka Antoniny Wojtaszek przez Okręgową Komisję Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju. AIPN GK 179/114, k. 18.
- Nękany z powodu niedostarczenia kontyngentu rolnik Sierlecki ze wsi Skadla zastrzelił wójta i sekretarza gminy Grabki w lipcu 1942 r. Piotr Pawlina, Podziemni żołnierze wolności, Warszawa 1973, s. 36. Więcej o tym tragicznym incydencie w rozdziale “Kontyngenty”.
- Andrzej Kowalski był przewodniczącym delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku w gminie Grabki. Sprawozdanie z lustracji delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w gminie Grabki, dnia 22.7.1942 r. AAN 125/752, k. 92.
- Lista burmistrzów …
- Spis wójtów …
- Andrzej Buczak był członkiem, pełniąc funkcję magazyniera, delegatury Grotniki / Strożyska Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku. AAN 125/752, k. 85.
- Spis wójtów …
- Lista burmistrzów ….
- Spis wójtów …
- Protokół spisany w Łubnicach 16.10.1943 r. po napadzie na tamtejszy urząd gminny. APKi 2123/643, k. 72; Spis wójtów …
- Protokół z przesłuchania w charakterze świadka Heleny Szląpek przez Okręgową Komisję Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu. AIPN GK 179/114, k. 218-219.
- Spis wójtów …; Stanisław Słota był opiekunem kuchni ludowej w Piotrkowicach. Sprawozdanie z lustracji delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego Piotrkowicach, gm. Maleszowa, dnia 1.4.1943 r. AAN 125/752, k. 216; Stanisław Słota (wiciarz) po wojnie był pierwszym sekretarzem Zarządu Powiatowego Stronnictwa Ludowego. Franciszek Faliszewski, Kartki z przeszłości ruchu ludowego w byłym powiecie stopnickim, Warszawa 1965.
- Spis wójtów …
- Akta postępowania z 1947 r. przed Sądem Okręgowym w Kielcach przeciwko Edwardowi Kiełb, komendantowi Policji Polskiej w Nizinach, Szydłowie i Stopnicy podczas okupacji. AIPN Ki 127/241.
- Protokół spisany w Koniemłotach 17.12.1943 r. po napadzie na dom sołtysa gromady Sichów Mały. APKi 2123/643, k. 80.
- Lista burmistrzów …
- Michał Skiba “Orzeł”, podoficer rezerwy, zapoczątkował działalność konspiracyjną w 1940 r. i uczestniczył w utworzeniu gminnej organizacji ZWZ. Był on komendantem walki podziemnej do wkroczenia wojsk radzieckich. Józef Mrożkiewicz “Brzoza” “W konspiracji i w walce. Z dziejów Podobwodu AK Szydłów”. Wydanie II poprawione i uzupełnione, Kielce 1997, s. 59; Spis wójtów …
- Wspomnienia Jerzego Krąkowskiego “Krak”. Kombatanckie Zeszyty Historyczne nr 10/2 (wydanie specjalne poświęcone Oleśnicy), Warszawa 1994, s. 35.
- Władysław Nawalny “Makary” w swoich wspomnieniach wymienił wójta gminy Oleśnica, Jan Chuderę, zam. w Sroczkowie. Kombatanckie Zeszyty Historyczne nr 9 Rok 3, Warszawa 1994, s. 63.
- Wspomnienia Jerzego Krąkowskiego “Krak”. Kombatanckie Zeszyty Historyczne nr 10/2 Wydanie specjalne, Rok 3, Warszawa 1994, s. 35; Spis wójtów …
- Protokół z przesłuchania w dniu 25 marca 1947 r. w charakterze świadka Władysława Wieczorka przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura przy Sądzie Grodzkim w Stopnicy, sędziego A. Stanulę. AIPN GK 179/117, k. 67.
- W niespełna 3 miesiące od powołania A. Wieczorka i W. Hanczarskiego na stanowiska w gminie Pacanów, inspektor Związku Gmin, Michał Michalski, stwierdził podczas kontroli urzędu szereg niedociągnięć, a przede wszystkim niesnaski wśród pracowników. W protokole pokontrolnym, wzywał do usunięcia braków pod groźbą złożenia wniosku o odwołanie pracowników z ich stanowisk. Po kolejnej kontroli miesiąc później, gdy zastał sytuację niezmienioną, wystąpił do starosty o zwolnienie A. Wieczorka i W. Hanczarskiego oraz urlopowanie na dłużej sekretarza Jana Poniewierskiego ze względu na jego stan zdrowia – z perspektywą ewentualnego zatrudnienia w innej gminie. Zaproponował powołanie Antoniego Szałacha, pochodzącego z Torunia, na stanowisko wójta, a na jego zastępcę Andrzeja Pytko, na sekretarza gminy zaś aktualnego zastępcę wójta – Rudolfa Posch. Zaraz po kontroli i na dwa dni przed raportem Michalskiego, trafił do starosty list W. Hanczarskiego, w którym prosił on o pozostawienie go na zajmowanym stanowisku, oddalał zarzuty pod jego adresem, eksponował zaś swoją skuteczność przy werbowaniu ochotników do pracy w Rzeszy (ok. 250 osób) i swoje doświadczenie w administracji, m.in. jako wachmistrz w żandarmerii austriackiej. Przywołał swoje zasługi w wojnie światowej i odznaczenia dwukrotnie medalem bohatera i krzyżem zasługi. AIPN GK 639/25, k. 7-9.
- Antoni Szałach pochodził z Torunia. Pracował tam w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Z lokalnej prasy toruńskiej wczesnych lat 30-tych dowiadujemy się, że był w Toruniu aktywny społecznie i politycznie. Był współzałożycielem tamtejszego Towarzystwa Miłośników Ogrodnictwa, w zarządzie pełnił funkcję sekretarza. Był Kierownikiem Sekretariatu w toruńskim oddziale Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem (BBWR). Dzień Pomorski nr 29/1931, s.6 i nr 213/1932, s. 7.
- Lista burmistrzów …
- Stanisław Wojsa udzielał się społecznie. W 1936 r., jako sekretarz gminy Grotniki, pełnił funkcję prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej w Strożyskach. Po objęciu posady sekretarza gminy w Pacanowie w 1941 r., działał w tamtejszej placówce Polskiego Czerwonego Krzyża, następnie, w roku 1942, był sekretarzem pacanowskiej Delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku. Od 1943 r. zmuszony był ukrywać się przed Niemcami z powodu swojej aktywności konspiracyjnej. Anna Nowak, 85. Rocznica powstania OSP w Strożyskach. Głos z Gminy (Nowy Korczyn) nr 23/11 (6) sierpień 2011, s. 15-17; AIPN GK 639/39, k. 137; AAN 125/752, k. 113 i 148; Wspomnienia Władysława Lesiaka “Hiszpan”. Kombatanckie Zeszyty Historyczne, nr 2, rok 1, Warszawa 1992, s. 49.
- Spis wójtów …
- Rudolf Posch był referentem administracyjnym ds. samorządu gminnego w przedwojennym Związku Gmin powiatu stopnickiego. AIPN GK 639/25, k. 135.
- Gazeta Solecka – Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój, nr 8, październik-grudzień 2010, s. 5.
- Spis wójtów …
- Kombatanckie Zeszyty Historyczne, nr 2, rok 1, Warszawa 1992, s. 77.
- Protokół z przesłuchania w dniu 30 maja 1947 r. w charakterze świadka Wincentego Kasprzyka przez Sędziego Śledczego Michała Gallewicza. AIPN GK 179/102, k. 32.
- Pismo wójta gminy Potok z 7.6.1943 r. do starosty z prośbą o przydzielenie przepustek nocnych wójtowi gminy, jego zastępcy i sekretarzowi. AIPN GK 639/52, k. 11; Spis wójtów …
- APKI 2141 Akta Gminy Radzanów, sygn. 471, k. 9.
- Protokół z przesłuchania w dniu 6 maja 1947 r. w charakterze świadka Piotra Grudnia przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Jurkiewicza. AIPN GK 179/113, k. 107.
- APKI 2141 Akta Gminy Radzanów, sygn. 471, k. 9.
- Protokół z przesłuchania w dniu 6 maja 1947 r. w charakterze świadka Aleksego Lisa przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Jurkiewicza. AIPN GK 179/113, k. 106.
- Protokół z przesłuchania w dniu 21 maja 1947 r. w charakterze świadka Antoniego Korczaka przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Hetnarskiego. AIPN GK 179/113, k. 121-122; Protokół z przesłuchania w dniu 14 maja 1947 r. w charakterze świadka Stanisława Durnasia przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Hetnarskiego. AIPN GK 179/113, k. 119-120.
- APKI 2141 Akta Gminy Radzanów, sygn. 471, k. 9; Protokół z przesłuchania w dniu 6 maja 1947 r. w charakterze świadka Jana Chimy przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Jurkiewicza. AIPN GK 179/113, k. 108-109.
- APKI 2141 Akta Gminy Radzanów, sygn. 471, k. 9.
- APKI 2141 Akta Gminy Radzanów, sygn. 471, k. 9.
- APKI 2141 Akta Gminy Radzanów, sygn. 471, k. 9.
- Protokół z przesłuchania w dniu 21 maja 1947 r. w charakterze świadka Stanisława Łuszcza przez Okręgową Komisję Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju. AIPN GK 179/113, k. 127-128.
- Protokół spisany 10.6.1943 r. po napadzie rabunkowym na sołtysa wsi Łatanice, APKI 2123/643, k. 26.
- APKI 2141 Akta Gminy Radzanów, sygn. 471, k. 9.
- APKI 2141 Akta Gminy Radzanów, sygn. 471, k. 9; Protokół z przesłuchania w dniu 21 maja 1947 r. w charakterze świadka Stefana Borto (b. sołtysa wsi Piasek Wielki) przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego i p.o. notariusza Jana Hetnarskiego. AIPN GK 164/5281 t. 1, k. 1.
- Protokół z przesłuchania w dniu 24 maja 1947 r. w charakterze świadka Wojciecha Nowaka przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego i p.o. notariusza Jana Hetnarskiego. AIPN GK 164/5281 t. 1, k. 1.
- Protokół z przesłuchania w dniu 10 maja 1947 r. w charakterze świadka Antoniego Korczaka przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Hetnarskiego. AIPN GK 179/113, k. 125-126.
- Spis wójtów …
- Stopnica była osadą, stanowiącą od względem administracyjnym osobną gminę wiejską, jednakowoż z uprawnieniami gminy miejskiej.
- Protokół z przesłuchania w dniu 14 marca 1946 r. w charakterze świadka Jana Wojciechowskiego przez członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Stopnicy, Oddział Karny, sędziego grodzkiego mgr. A. Stanulę. AIPN GK 179/114, k. 129-130.
- Protokół z przesłuchania w dniu 14 marca 1946 r. w charakterze świadka Stanisława Szczepaniaka przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura przy Sądzie Grodzkim w Stopnicy, sędziego A. Stanulę. AIPN GK 179/114, k. 133-134.
- Zdjęcie pochodzi z książki: Bogumił Hetnarski, Ze Stopnicy do Itaki. Pamiętniki chemika. Krosno 2009, s. 25.
- SS-Untersturmführer Weiss z policji bezpieczeństwa w Busku zawiadomił starostę buskiego 21.10.1941 r. o aresztowaniu sołtysa wsi Borzykowa, Józefa Sasa, pod zarzutem posiadania broni i osadzeniu w więzieniu w Kielcach. Józef Sas został osadzony w obozie koncentracyjnym Auschwitz i tam zamordowano go 25.2.1942 r. AIPN GK 639/25, k. 23; “Informacja o Więźniach” Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. http://www.auschwitz.org/muzeum/informacja-o-wiezniach/.
- Protokoły z przesłuchań w kwietniu 1947 r. w charakterze świadków Franciszka Derwińskiego i Jana Panek przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Jurkiewicza. AIPN GK 179/113, k. 67, 101, 103 i 105.
- Protokół z przesłuchania w dniu 10 maja 1947 r. w charakterze świadka Andrzeja Janika przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Hetnarskiego. AIPN GK 179/113, k. 114-115.
- Protokoły z przesłuchań w dniu 12 maja 1947 r. w charakterze świadków Franciszka Ciacia i Jana Buckiego przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Hetnarskiego. AIPN GK 179/113, k. 116-119.
- Sprawozdanie z lustracji delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w gminie Szaniec, dnia 30.12.1942 r. AAN 125/752, k. 161; Protokół z przesłuchania w dniu 14 maja 1947 r. w charakterze świadka Stanisława Sarny przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Hetnarskiego. AIPN GK 179/113, k. 117-118.
- Protokół z przesłuchania w dniu 14 maja 1947 r. w charakterze świadka Bolesława Wójcika przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Hetnarskiego. AIPN GK 179/113, k. 120.
- Protokół z przesłuchania w dniu 7 maja 1947 r. w charakterze świadka Jana Stępnia przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura w Busku-Zdroju, sędziego Jana Jurkiewicza. AIPN GK 179/113, k. 112-113.
- Józef Lasia był przewodniczącym delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku w gminie Szaniec. Sprawozdanie z lustracji delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w gminie Szaniec, dnia 27.6.1942 r. AAN 125/752, k. 101.
- Lista burmistrzów …
- Protokół szkód po napadzie na urząd gminy w marcu 1943 r., sporządzony przez inspektora Związku Gmin, M. Michalskiego. AIPN GK 639/27, k. 6.
- Starosta buski otrzymał w sierpniu 1941 r. skargi od mieszkańców wsi Kuchary, że sołtys Józef Walasek nie rozdziela mydła kontyngentowego i zawyża jego cenę, niesprawiedliwie przydziela obowiązki świadczenia podwody, a wniosek do wójta o zdjęcie sołtysa z urzędu pozostał bez reakcji. Zażądał od wójta wyjaśnień. Jednocześnie zlecił żandarmerii przeprowadzenie śledztwa, ponieważ podejrzewał, że wójt i sołtys działają “ręka w rękę”. AIPN GK 639/27, k. 120.
- Protokół z przesłuchania w dniu 29 czerwca 1947 r. w charakterze świadka Jana Zioło przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura przy Sądzie Grodzkim w Stopnicy, sędziego A. Stanulę. AIPN GK 179/114, k. 118-119.
- Antoni Grzegorczyk był przewodniczącym delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku w gminie Szczytniki. Sprawozdanie z lustracji delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w gminie Szczytniki, dnia 21.8.1942 r. AAN 125/752, k. 116.
- Ignacy Dziurda pracował przed wojną w starostwie powiatowym w Busku. Prowadził sprawy wojskowe. Był przed wojną przewodniczącym oddziału PCK w Busku. Został aresztowany w 1943 r. i osadzony w areszcie w Busku. Po przesłuchaniach i torturach, dzięki pomocy i staraniom wielu osób został zwolniony. Wkrótce jednak (sierpień 1943) został ponownie aresztowany i zamordowany. Według zeznań Eugeniusza Smordzewskiego, złożonych na posterunku Milicji Obywatelskiej 17.9.1948 r., Ignacy Dziurda został zastrzelony jesienią 1943 r. na cmentarzu żydowskim w Busku. AIPN GK 179/113, b.n.k.; Wspomnienia Bronisława Rzepeckiego. Kombatanckie Zeszyty Historyczne nr 10/2 (wydanie specjalne poświęcone Oleśnicy), Warszawa 1994, s. 80; AIPN GK 639/39, k. 100; Ignacy Dziurda uczestniczył w sporządzeniu raportu po napadzie na urząd gminy Szczytniki 13 czerwca 1942 r. AIPN GK 639/10, k. 307.
- Protokół z przesłuchania w dniu 29 czerwca 1947 r. w charakterze świadka Jana Zioło przez Członka Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu Ekspozytura przy Sądzie Grodzkim w Stopnicy, sędziego A. Stanulę. AIPN GK 179/114, k. 118-119.
- Fotografia pochodzi z akt AIPN GK 179/114.
- Lista burmistrzów …; Karol Zieliński prowadził gminę jeszcze przez kilka lat po wojnie, był aktywnym działaczem PSL, zmarł w 1980 r. w wieku 76 lat. Kurier Ziemi Szydłowskiej nr 2/2014 (LII), s. 12.
- Podczas napadu na kancelarię gminy Szydłów nocą 3.6.1943 r. sekretarz Stefan Gołba został zmuszony do wydania gotówki z kasy gminnej. APKi 2123/644, k. 13.
- Daniel Misterkiewicz został aresztowany przez Niemców 1 lipca 1944 r. w Tuczępach, wywieziony do Buska, następnie do Kielc. Rodzina nie otrzymała żadnej wiadomości o jego losie. Protokół – zeznania Katarzyny Misterkiewicz w śledztwie Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu (Ekspozytura w Stopnicy – przesłuchujący sędzia A. Stanula). AIPN GK 179/116, k. 99.
- Spis wójtów …
- Spis wójtów …
- Spis wójtów …
- Spis wójtów …
- Wspomnienia Stanisława Knefel ps. “Orlik” [w:] Zeszyty Historyczne – Kombatanci Ziemi Świętokrzyskiej. Zeszyt 2 Wspomnienia Bataliony Chłopskie. Kielce 2016, s. 42.
- Michał Michalski, inspektor Związku Gmin w piśmie z 10.2.1942 r. meldował staroście o zmianach kadrowych, zleconych przez tego ostatniego, w urzędzie gminy Zagość po uchybieniach służbowych. AIPN GK 639/26, k. 48.
- Spis wójtów …
- Gazeta Solecka – Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój, nr 7/2010, s. 5.
- Miejscowość ta nazywana była w niektórych dokumentach i nazywana jest dziś jako :Zagaje Kikowskie” lub “Zagaj Kikowski”.
- Henryk Posiadło, urodz. 27.12.1908 r. w Włosnowicach, był przed wojną aktywnym członkiem organizacji „Wici”, a następnie Stronnictwa Ludowego. W czasie wojny zaangażował się działalność konspiracyjną. Był założycielem i pierwszym przewodniczącym trójki powiatowej Ruchu Oporu Chłopskiego (ROCH). Wysuwano go też na stanowisko delegata Rządu RP na uchodźstwie na powiat stopnicki. Przez dwa lata (1940-1942) był wójtem gminy Zborów. W listopadzie 1942 r. został aresztowany. Po śledztwie wywieziono go do Oświęcimia, stamtąd do Dachau, następnie do Neuengamme w okolicach Hamburga. Nie wrócił. Prawdopodobnie zginął podczas ewakuacji obozu. Poszukiwania po wojnie przez PCK były bezowocne. R. Szybowska, Listopadowo-grudniowe opowieści o Włosnowicach. Wspomnienia o ludziach i wsi p. Lucjana Bonara (ur. 1931), Gazeta Solecka – Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój, nr 21, styczeń-kwiecień 2014, s. 12-13; Jarosław Banasik i Ryszard Góra, Gmina Stopnica, Krosno 2008, s.39.
- Jan Galus, gospodarujący na 9 ha w Zborowie, był aktywnym działaczem Stronnictwa Ludowego przed wojną. W jego ślady w działalności politycznej (“Wici”), a w czasie okupacji w walce zbrojnej w szeregach BCh poszedł syn Kazimierz Galus “Grudzień”. Leszek Marciniec, Więzi i korzenie, Tom 2, Busko-Zdrój 2001, s. 10-11.
- Spis wójtów …
- Przysiółki na podstawie: Władysław Odrobina, Chłopi gminy Złota w walce z niemieckim okupantem. Poznań 2006, s. 5.
- Lista burmistrzów …
- Spis wójtów …; Jan Chwalik był członkiem delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Złotej. Sprawozdanie z lustracji delegatury Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Złotej 23.1.1942 r. AAN 125/752, k. 82.