Aneks A – Wykaz spółdzielni spożywców – część II (N-Ż)

działających przed II wojną światową w powiecie stopnickim i w części powiatu pińczowskiego, a podczas okupacji niemieckiej – w powiecie buskim1

Spółdzielnie opisane zostały w porządku alfabetycznym według miejsc ich działalności. Na opisy spółdzielni składają się “Miejscowość, gmina”, a następnie ponumerowane rubryki (1-10). Rubryki, dla których brak jest informacji, zostały pominięte.
Rubryki: 
1. Nazwa spółdzielni
2. Data założenia / rozpoczęcia działalności
3. Założyciele
4. Data rejestracji i numer rejestru w Sądzie Okręgowym w Kielcach
5. Rada nadzorcza
6. Zarząd
7. Liczba członków
8. O działalności spółdzielni
9. Akta archiwalne
a. wykorzystane
b. niewykorzystane
10. Inne informacje o spółdzielni i jej członkach

Nieprowice, gmina Złota
1. Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Zgoda” w Nieprowicach z odpowiedzialnością udziałami
4. 17.1.1922 / RS 111
6. 1922 – Wawrzyniec Sesoła2, Jan Grzywna i Jan Sobieraj, zastępca Kazimierz Domagała
9.
b. AAN 213/12504 Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Zgoda” w Nieprowicach /Nieprowice/ – (woj. Kieleckie, pow. Pińczowski).

Niziny, gmina Oględów
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Nizinach
2. 23.2.1941 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Koniemłotach, jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Lepsze Jutro” w Sielcu, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Nizinach, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Oględowie jako przejmowanymi.
3. Piotr Zieliński, Stanisław Boroński, Władysław Mazur, Stefan Gozdek, Leon Haczyk, Jan Borycki, Michał Cichoń, Jan Gozdek, Jan Janicki
4. 30.6.1941 / RS 722
5. 1941 – Leon Haczyk, Jan Borycki, Jan Grosicki, Jan Gozdek, Stanisław Boroński, Józef Wójcik, Wincenty Bednarski; zastępcy – Michał Cichoń, Stefan Gozdek; 1942-1943 – Leon Haczyk (przewodniczący), Jan Borycki; 1944 – Edward Ptak (przewodniczący)
6. 1941 – Piotr Majczak, Piotr Wójcik, Piotr Zieliński; 1942-1943 – Stanisław Gozdek (gospodarz), Piotr Zieliński (skarbnik), Piotr Wójcik (sekretarz). 1944 – Teofil Sojka (gospodarz), Władysław Suchojad (skarbnik), Józef Majczak (sekretarz)
7. 71 (1942), 83 (1943)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-kolonialny. Sklepowym był Stefan Gozdek, następnie Janina Uba, potem – Stefański.
9.
a. APR 364/682 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Nizinach;
APKi 146/9518 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Nizinach z odpow. udziałami
b. AAN 205/835 Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa w Nizinach (dawna Spółdzielnia Spożywców “Jedność”)
10.
Członek pierwszego zarządu spółdzielni, Piotr Majczak był przed wojną działaczem ludowym w powiecie stopnickim. Za okupacji wstąpił w szeregi Batalionów Chłopskich; był członkiem gminnej trójki “Rocha” w gminie Oględów. Marian Majczak, tak wspominał swojego ojca Piotra: “…  w czasie okupacji należał do ruchu oporu w szeregach Batalionów Chłopskich. Walczył z przejawami bandytyzmu, okradania polskich obywateli przez pseudopartyzantów, ochroną polskich lasów – trzebionych przez wielu mieszkańców. Chodziło o to, by zachować jego zasoby dla przyszłych pokoleń. Kiedy zakończyła się wojna i zapanowała moda na zakładanie spółdzielni produkcyjnych w pierwszej kolejności ojca nakłaniano do tego. Wówczas ojciec powtarzał: „Przez całe życie walczyłem, by chłop dostał obszarniczą ziemię, a teraz mam namawiać tych, którzy ją otrzymali, aby przekazywali ją do Spółdzielni Produkcyjnych?” Przez to stał się nie tylko przeciwnikiem politycznym partii komunistycznej, ale przede wszystkim „wrogiem „ustroju sprawiedliwości społecznej”” 3










Fot. Piotr Majczak, członek zarządu Spółdzielni w Nizinach.

Nowy Korczyn
1. Spółdzielnia Spożywców “Snop” w Nowym Korczynie
2. – / W 1948 roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Nowym Korczynie jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Wisła” w Łęce, jako przejmowaną.
8. Kierownikiem prowadzonego przez spółdzielnię sklepu był Józef Kliś “Orzech”, członek ZWZ-AK. Jego zadaniem było, jak wspominał, zaopatrywanie sklepu w towary. Korzystał z magazynu “Społem” w Stopnicy. Jeździł tam co tydzień4.
F. Faliszewski pisał, że kierownikiem spółdzielczego sklepu w Nowym Korczynie był Władysław Nowak, komendant BCH w gminie5.  
9.
a. APKi 146/0/-/9685 Akta firmy: Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Nowym Korczynie z odpow. udziałami [akta zawierają informacje o zdarzeniach z lat 1946-1948]
b. APR 364/683 Spółdzielnia Spożywców “Snop” w Nowym Korczynie.
10.










Fot. Józef Kliś, gospodarz spółdzielni w Nowym Korczynie.

Oblekoń, gmina Wójcza
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Oblekoniu
2. 9.2.19416  / W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Wójczy jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Oblekoniu, Spółdzielnią Powszechną “Zjednoczenie” w Biechowie, Spółdzielnią Spożywców “Zgoda” w Piestrzcu, Spółdzielnią Spożywców “Wygoda” w Wójczy i Spółdzielnią Spożywców “Współpraca” w Podwalu jako przejmowanymi.
4. 16.8.1943  / RS 767
5. 1941 – Józef Wołoszyn, Marek Franciszek Leżoń7, Michał Wołoszyn, Jan Wróbel, Antoni Ścióg starszy, Józef Juszczyk, Antoni Nalepa, Jan Sroka; zastępcy – Wincenty Kwiatek, Antoni Ścióg młodszy, Władysław Czekaj  
6. 1941 – Józef Pokładek (prezes), Piotr Nogaś (sekretarz), Jan Wróbel (skarbnik)
8. Sklepowym w Oblekoniu był Michał Nogaś8.
9.
a. APKi 146/9550 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Oblekoniu z odpow. udziałami.

Oględów, gmina Oględów
1. Powstała w 1911 roku spółdzielnia  nosiła nazwę Stowarzyszenie Spożywcze w Oględowie. W 1929 roku przyjęto nowy statut i nową nazwę: Spółdzielnia Spożywców w Oględowie. W dokumentach z okresu okupacji niemieckiej i później używano nazwy Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Oględowie.
2. Rok 1911 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Koniemłotach, jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Lepsze Jutro” w Sielcu, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Nizinach, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Oględowie (dawniej: Spółdzielnia Spożywców “w Oględowie) jako przejmowanymi.
3. Franciszek Błasiński9, Jan Wojtaś, Jan Jakubik, Wincenty Król, Piotr Wojtaś, Adam Paprocki, Józef Strojny, Jakub Tymiński, Franciszek Piątek, Michał Maruszewski, Michał Błasiński
4. 17.5.1929 / RS 464
5. 1929 – Jan Myśliwiec, Jan Lis, Adam Paprocki, Michał Słomka, Jan Jamroży, Michał Markowski; zastępcy – Kacper Błasiński, Michał Wojtaś, Stanisław Łabęcki; 1942 – Jan Myśliwiec (przewodniczący)
6. 1929 – Franciszek Błasiński, Jan Jakubik, Jan Wojtaś; 1934 – Kazimierz Rajch (prezes), Andrzej Maj (kasjer); 1942 – Ludwik Wojtaś (gospodarz), Jan Markowski (skarbnik), Jan Rajca (sekretarz)
7. 85 (1942), 88 (1943)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-kolonialny. Sklepowym był A. Bartnik. W sklepie pracowała też (1943) praktykantka Barbara Nowak.
9.
a. APR 364/685 Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Oględowie;
APKi 146/9345 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców z odpow. udziałami w Oględowie
10.
Zaangażowani we władzach spółdzielni w Oględowie Jan Myśliwiec, Jan Jakubik i Andrzej Maj byli działaczami ludowymi starszego pokolenia, pamiętającymi elektorstwo do carskiej Dumy. Działali przed I wojną światową w grupie ludowej “Zaranie”, a w niepodległej już Polsce organizowali powiatowe struktury Polskiego Stronnictwa Ludowego Wyzwolenie.
Jan Myśliwiec był pierwszym naczelnikiem założonej w 1917 roku Ochotniczej Straży Pożarnej w Oględowie10.

Oleśnica, gmina Oleśnica
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Oleśnicy
2. 26.11.1939 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Jedność” w Strzelcach (podówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Strzelcach) jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Pieczonogach, Spółdzielnią Spożywców “Zorza” w Sufczycach, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Oleśnicy jako przejmowanymi.
4. 28.7.1940 / RS 622
5. Jan Plewa, Józef Strzelecki, Józef Lalewicz, Władysław Zdziebko, Jan Ambroży, Ignacy Plewa, Wacław Lalewicz, Józef Malec, Jan Dziedzic; zastępcy Franciszek Głowniak, Piotr Lalewicz, Józef Malec
6. 1939 – Antoni Siemiński, Leon Lalewicz, Ignacy Szmit; do sierpnia 1940 Jan Słaby (gospodarz), Paweł Plewa (skarbnik), Ignacy Szmit (sekretarz); od sierpnia 1940 do grudnia 1940 – Leon Lalewicz (gospodarz), Ignacy Plewa (skarbnik), Ignacy Szmit (sekretarz); od grudnia 1940 Stefan Zdziebko (gospodarz), Ignacy Plewa (skarbnik), Ignacy Szmit (sekretarz)
9.
a. APKi 146/9432 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Oleśnicy z odpow. udziałami
b. APR 364/686 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Oleśnicy
AAN 205/980 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Oleśnicy
AAN 205/836 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Oleśnicy
AAN 213/13035 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Oleśnicy – (woj. Kieleckie, pow. Busko Zdrój /Stopnica/)
10.
Członek pierwszego zarządu spółdzielni, Antoni Siemiński (1884-1960) był znanym w okolicach i cenionym przedsiębiorcą budowlanym. To on zapoczątkował sławę Oleśnicy jako “murarskiego grodu”. Jego firma, zatrudniająca w pełnym rozkwicie do 150 fachowców, prowadziła m.in. roboty na dworach Radziwiłłów i Popielów. Zasługą Antoniego Siemińskiego było założenie w 1928 r. i sponsorowanie Ochotniczej Straży Pożarnej w Oleśnicy oraz budowa pomnika Józefa Piłsudskiego w Stopnicy.
Wśród najważniejszych prac wykonywanych przez A. Siemińskiego w okresie międzywojennym były: przebudowa pałacu w Balicach k. Chmielnika na kościół (lata 1933-1935), budowa kościołów w Solcu-Zdroju i w Zofiówce w 1939 r., budowa szkół w Grzybowie, Sielcu k. Staszowa, Tuczępach, Czarnkowie, Nowym Korczynie, Oleśnicy i gimnazjum w Busku-Zdroju. Firma wybudowała Dom Strzelca w Busku-Zdroju, zajmowała się także budową prywatnych domów bogatych mieszczan w Busku-Zdroju, Staszowie, Stopnicy i Pacanowie.
Antoni Siemiński był członkiem rady gminnej. Dzięki wsparciu innego członka rady, księcia Krzysztofa Radziwiłła z Sichowa, otrzymał niektóre ważne zlecenia budowlane.
W okresie okupacji niemieckiej Antoni Siemiński znalazł zatrudnienie dla części swoich pracowników w składzie i suszarni nasion firmy “Udycz” w Szczucinie – dzięki znajomości z dyrektorem tej firmy, Tadeuszem Zaleskim, przed wojną również członkiem oleśnickiej rady gminnej.
Krótko po wojnie firma „Antoni i Stanisław Siemiński – ojciec i syn” odbudowała kościół parafialny w Stopnicy, części zabytkowego Szydłowa (mury miejskie z Bramą Krakowską i kościół parafialny); remontowała gotycką synagogę w Krakowie na Kazimierzu, budowała dwa nowe kościoły w Grzymałkowie i w Kazimierzy Małej11.

Orzelec, gmina Łubnice
1. Spółdzielnia Spożywców “Ogniwo” w Orzelcu
2. 12.1.1943 / –
5. 1943 – Stanisław Sasin (przewodniczący)
6. 1943 – Jan Wieczorek (gospodarz), Władysław Strojny (skarbnik), Jan Dyraga (sekretarz)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-kolonialny.
9.
a. APR 364/687 Spółdzielnia Spożywców “Ogniwo” w Orzelcu

Osiny, gmina Drugnia
1. Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka” w Osinach z odpowiedzialnością udziałami
2. – / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Spólnota” (naówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska”) w Drugni jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jutrzenka” w Osinach, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlową “Ogniwo” w Strojnowie i Gminną Spółdzielnią “Samopomoc Chłopska” w Wierzbiu jako przejmowanymi.
3. Jan Szuba, Piotr Strojwąs, Andrzej Strojwąs 
4. 16.5.1946 / RS 852
5. 1945 – Piotr Strojwąs, Jan Szuba, Józef Nowocin (z zawodu kowal), Jan Wąchocki, Jan Poniewierko, Jan Skowroński, Jan Pietrzyk, Antoni Kapusta, Stanisław Miszczyk; zastępcy – Stanisław Długosz, Katarzyna Pawlik, Adam Strojwąs
6. 1945 – Andrzej Długosz, Józef Długosz, Andrzej Strojwąs
9.
a. APKi 146/0/-/9593 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka” w Osinach z odpow. udziałami
b. APR 364/0/10/688 Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka” w Osinach
.

Pacanów, gmina Pacanów
1. Spółdzielnia Spożywców “Bratnia Pomoc” w Pacanowie. Spółdzielnia nosiła jeszcze w 1941 r. nazwę: “Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Bratnia Pomoc”. Dnia 17.10.1943 r. rada nadzorcza spółdzielni przyjęła nowy, narzucony przez Niemców statut oraz nową nazwę: Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Bratnia Pomoc” w Pacanowie z odpowiedzialnością udziałami.
2. Stowarzyszenie Spożywcze “Bratnia Pomoc” w Pacanowie działało od 1911 r. Była to jedna z najstarszych spółdzielni spożywców w regionie.
Dnia 14.5.1922 r. walne zgromadzenie członków przyjęło nowy statut Stowarzyszenia, a w lipcu tamtego roku zarząd wystąpił do Sądu Okręgowego w Kielcach o rejestrację Stowarzyszenia z nowym statutem.
W 1948 roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Pacanowie jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Kwasowie, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Sroczkowie, Spółdzielnią Spożywców “Zgoda” w Zborówku, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Książnicach jako przejmowanymi.
4. 31.10.1922 / RS 71
5. 1922 – Marcin Żelawski, Karol Słowacki; 1929 – ks. Adam Adamek (przewodniczący), Ludwik Stolarski12, Antoni Kobos, Marcin Żelawski, Szczepan Czaplak13, Tadeusz Zalewski, Feliks Wojciechowski, Antoni Biskupski, Marceli Poniewierski; zastępcy – Józef Stefan Wargo, Stanisław Siwiec, Zygmunt Wojtyś; 1941-1943 – ks. Adam Adamek (przewodniczący), Jan Lewiński, Siwiec, Andrzej Wojsa (w kwietniu 1943 r. zastąpił go Władysław Rutkowski), Walasek, Bielenica, Aleksander Wojtaśkiewicz, Kazimierz Kosecki, Marceli Zwolski, St. Janas; Od lipca 1943 (zarządzenie niemieckiego komisarza Państwowej Rady Spółdzielczej) – ks. Adam Adamek, Aleksander Wojtaśkiewicz, Władysław Rutkowski, Aleksander Masłowski, Marceli Poniewierski, Władysław Pytko; zastępcy – Zygmunt Wojtyś, Jan Lewiński, Stanisław Siwiec; 1945 – ks. Adam Adamek (przewodniczący), Kalina, Aleksander Zasucha14, Władysław Rutkowski, Leon Poniewierski
6. do stycznia 1922 – Stefan Pytko, Michał Janicki, Daniel Pytko; od stycznia 1922 – ks. Adam Adamek, Franciszek Koziarski15, Marian Skorupski; zastępca – Stefan Janicki; 1926 – Marian Skorupski, Franciszek Koziarski, Aleksander Wojtaśkiewicz, Antoni Kobos i Daniel Pytko; zastępcy – Stefan Janicki, Lucjan Orłowski; 1929 – Marian Skorupski, Franciszek Koziarski, Stefan Janicki; zastępcy – Aleksander Wojtaśkiewicz, Andrzej Wojsa; 1933 – Franciszek Koziarski, Stefan Janicki, Leon Pytko; zastępca – Stanisław Majewski; 1942 – Franciszek Koziarski (gospodarz), Aleksander Wojtaśkiewicz (skarbnik), Kazimierz Kosecki16 (sekretarz); 1943 – Aleksander Wojtaśkiewicz (gospodarz, jesienią 1943 zastąpił go Antoni Walasek), Marceli Zwolski (skarbnik), Kazimierz Kosecki (sekretarz); 1944 – Antoni Walasek (przewodniczący), Kazimierz Kosecki (sekretarz), Marceli Zwolski17 (skarbnik); 1945 – Andrzej Wojsa (do czerwca, zastąpił go  Kazimierz Kosecki), Andrzej Pytko, Wincenty Poniewierski
7. 137 (1942), 158 (1943)
8. Budżet spółdzielni na rok 1929 wynosił 150000 złotych. Przewidziano w nim takie wydatki: pensja sklepowego 3900 zł, pomoc sklepowa 2400 zł, wydatki na prowadzenie buchalterii 600 zł, wynajem lokali 800, koszta pocztowe 200 zł, kasa chorych 240 zł, ubezpieczenie towarów 500, propaganda i czasopisma 100 zł, różne nieprzewidziane 150.
Przed wojną handel w Pacanowie zdominowany był przez Żydów. Sklep spółdzielczy był jednym z dwóch tylko polskich sklepów18. Był to sklep kolonialno-spożywczy, w którym sprzedawano też towary galanteryjne. Za okupacji spółdzielnia zajmowała się ponadto rozdziałem towarów kontyngentowych – za prowizją wypłacaną przez urząd gminy – oraz wymianą jaj na cukier.
Tadeusz Dybczyński (konspirator niepodległościowy w zaborze rosyjskim, geolog, nauczyciel, dyrektor gimnazjum w Stopnicy w l. 1926-1928) tak pisał o spółdzielni pacanowskiej w 1929 r.: “Kooperatywa w Pacanowie pod nazwą „Bratnia Pomoc” działa dosyć sprawnie, handlując głównie artykułami spożywczemi i tytuniem, udzielając odbiorcom kredytu miesięcznego i będąc pod kierownictwem zarządu, wybieralnego przez udziałowców co trzy lata, którzy zebrali kapitał zakładowy w sumie 1120 zł. Towary kooperatywa sprowadza z okręgowego Stowarz. Spożywców w Chmielniku19.
Spółdzielnia posiadała własną nieruchomość – parterowy dom murowany w rynku miasteczka. Sklepowym był Henryk Dalmata (wynagrodzenie 100 zł miesięcznie plus 1% od obrotu). W sklepie pracowały ponadto: praktykantka Zofia Janicka i kasjerka Apolonia Poniewierska.
W 1942 r. lustrator stwierdził, że zakupy członków spółdzielni stanowiły zaledwie 34,5%, co, w jego opinii, groziło uprywatnieniem sklepu spółdzielczego. Wnioskował w związku z tym, by ograniczyć sprzedaż dla nieczłonków.

Fot. Pacanów, sklep “Bratniej Pomocy”. Źródło: domena publiczna.

9.
a. APR 364/690 Spółdzielnia Spożywców “Bratnia Pomoc” w Pacanowie;
APKi 146/9111 Akta firmy: Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Bratnia Pomoc” w Pacanowie
b. AAN 213/23662 Pacanów. Organizacja i działalność Spółdzielni Spożywców “bratnia pomoc”. Postanowienia sądu, sprawozdania, wyciąg z protokołu zebrania członków, statuty.
10.
Członek władz Spółdzielczego Stowarzyszenia “Bratnia Pomoc”, Stefan Pytko,  urodz. 30.8.1903 r. w Pacanowie, ukończył gimnazjum w Krakowie. Po ukończeniu, także w Krakowie, kursów buchalteryjnych złożył egzamin w tamtejszej Akademii Handlowej. Następnie pracował w fabryce Huldczyńskiego w Zawierciu. Gdy wybuchła I wojna światowa, wrócił do Pacanowa. Tu objął obowiązki nauczyciela szkoły powszechnej. Założył w 1916 r. Towarzystwo Straży Ogniowej Ochotniczej w Pacanowie (zostało zarejestrowane w sądzie w roku 1922)20. Od 1925 roku przez wiele lat był kierownikiem szkoły w Pacanowie, a od 1927 r. był jednocześnie wójtem gminy Pacanów. Od 1930 r. był delegatem gminy do Sejmiku Powiatowego Stopnickiego. Dołączył do BBWR i pełnił tam funkcję wiceprzewodniczącego komórki powiatowej. Od 1932 r. był członkiem zarządu Powiatowej Kasy Komunalnej.
Zaraz po wojnie, w roku 1945, Stefan Pytko ps. “Chrzanowski” uczestniczył w konspiracji poakowskiej na terenie powiatu stopnickiego. Przejął od Antoniego Szałacha „Brzoza” kierownictwo utworzonej wówczas organizacji w strukturze, która od września 1947 r. nosiła nazwę „Polski Ruch Zjednoczenia Narodowego”, a od sierpnia 1948 r. –  „Służba Wolnej Polsce”, później “Wolność i Niezawisłość”21. Został aresztowany w 1948 r. i skazany na 15 lat więzienia. Wyszedł na wolność 3 maja 1955 roku22
















Fot. Na zdjęciu Stefan Pytko z żona Ireną. Początek lat trzydziestych.

Parchocin, gmina Pawłów
1. Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” w Parchocinie
2. 12.2.1938 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Oszczędność” w Brzostkowie, podówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Brzostkowie, jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Sprawiedliwość” w Parchocinie, Spółdzielnią Spożywców “Bratnia Pomoc” w Świniarach i Spółdzielnią Spożywców “Świt” w Trzebicy jako przejmowanymi.
3. Antoni Pasek, Bronisław Juszczyk23, Franciszek Sagan, Ludwik Kucharski, Józef Grzywa, Stanisław Żelazny24, Janina Paskówna, Jan Stanek, Roman Wawrzeniec
4. 28.10.1938 / RS 590
5. 1938 – Ludwik Kucharski, Józef Grzywa, Stanisław Żelazny, Bronisław Juszczyk, Franciszek Sagan, Antoni Pasek, Janina Paskówna, Roman Wawrzeniec, Jan Stanek; zastępcy – Władysław Zajączkowski, Kacper Kwas, Władysław Skowron; 1941-1944 Jan Stanek (przewodniczący)
6. 1938 – Teofil Gryc25 (gospodarz), Jan Nurek (skarbnik), Leon Czekaj (księgowy); 1942-1943 – Wincenty Gaweł (gospodarz), Jan Nurek (skarbnik), Franciszek Sagan26 (sekretarz); 1944 – Paweł Skowron (gospodarz), Jan Nurek (skarbnik), Franciszek Sagan (sekretarz)
7. 75 (1942), 87 (1943), 92 (1944)
8. Spółdzielnia obejmowała swoją działalnością miejscowości: Parchocin, Ludwinów, Grądy Świniarskie (kolonia wsi Parchocin). Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-kolonialny.
9.
a. APR 364/692 Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” w Parchocinie;
APKi 146/9410 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” w Parchocinie z odpow. udziałami

Pawłowice, gmina Góry
1. Spółdzielnia Spożywców “Pawłowianka” w Pawłowicach
8. Z protokołu rewizji, przeprowadzonej w dn. 5-7.12.1945 przez ilustratora Jana Toporkiewicza: “Do dnia 1 lipca 1944 roku spółdzielnia była filią spółdzielni w Michałowie. Na skutek uchwały członków na walnym zgromadzeniu w dniu 12.7.1944 r. stała się samodzielną spółdzielnią. W sierpniu 1944 r. została zrabowana przez wojska niemieckie na ogólną sumę 12.523 zł według cen sprzedażnych. W roku bieżącym na skutek wyjazdu członków zarządu spółdzielnia była nieczynna od 1 lipca do dnia ilustracji”.
Sklepowym w Pawłowicach był Stanisław Krulisz.
9.
a. Spółdzielnia Spożywców “Pawłowianka” w Pawłowicach APR 364/0/7/447

Piasek Wielki, gmina Radzanów
1. Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Jutrzenka” w Piasku Wielkim z odpowiedzialnością udziałami. Już w fazie początkowej działalności posługiwano się także nazwą: Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka” w Piasku Wielkim z odpowiedzialnością udziałami.
2. 28.2.1937 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Radzanowie jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jutrzenka” w Piasku Wielkim, Spółdzielnią Spożywców “Promień” w Radzanowie i Spółdzielnią Spożywców “Rozkwit” w Bilczowie jako przejmowanymi.
3. Teofil Bugdalski, Franciszek Nizioł, Józef Zych, Andrzej Juszczyk27, Piotr Mostek, Stanisław Naporowski
4. 31.3.1939 / RS 604
5. 1937 – Stanisław Powroźnik, Józef Zych, Stanisław Naporowski, Andrzej Koziara, Jan Opałka, Józef Kruk, Ludwik Mostek, Tomasz Maj, Stanisław Okoński; zastępcy – Jan Wójcik, Jan Puszyński s. Piotra, Tomasz Gruchała; 1942 – Piotr Maj (przewodniczący), Stanisław Dębski, Szczepan Bugdalski. 1943 – w lipcu 1943 r., komisarz Państwowej Rady Spółdzielczej, L. Platenik, opierając się na przepisach zarządzenia z 31.5.1943 r. o uzasadnionych wojną ograniczeniach w spółdzielniach prawa nie-niemieckiego, wydał polecenie radzie nadzorczej (gotowy druk/formularz z wpisaną nazwą spółdzielni, co dowodzi, że takie same druki zostały rozesłane do wszystkich spółdzielni), by, zastępując walne zgromadzenie, sama, poprzez zmianę obowiązującego dotychczas statutu przyjęła uchwałę o przyjęciu nowego regulaminu – według wzoru, który on radzie przesłał. Jednocześnie, autorytatywnie postanowił o nowym składzie rady nadzorczej: Piotr Maj, Stanisław Dębalski, Antoni Wójcik, Jan Wójcik, Tomasz Gruchała, Szczepan Bogdalski; zastępcy – Wincenty Kokoszka, Stanisław Gruchała, Stanisław Kafara.
6. 1937 – Franciszek Nizioł (prezes), Jan Kafara (skarbnik), Andrzej Juszczyk (sekretarz); 1941-1942 Andrzej Juszczyk (gospodarz), Józef Zych (skarbnik), Jan Kumor (sekretarz)
7. 78 (1942)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-kolonialny.
9.
a. APR 364/694 Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka” w Piasku Wielkim;
APKi 146/9419 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka” w Piasku Wielkim z odpow. udziałami;
b. AAN 205/837 Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka” w Piasku Wielkim.

Pieczonogi, gmina Oleśnica
1. Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Pieczonogach
2. 24.2.1941 / 15.11.1942 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Jedność” w Strzelcach (podówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Strzelcach) jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Pieczonogach, Spółdzielnią Spożywców “Zorza” w Sufczycach, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Oleśnicy jako przejmowanymi.
4. 30.5.1941 / RS 686
5. 1941 – Ignacy Bień, Franciszek Woźniak, Andrzej Łukasik, Jan Łukasik, Jan Wróbel, Stefan Majczak, Andrzej Kania, Władysław Wróbel, Stanisław Hamielec; zastępcy – Ludwik Plewa, Jan Kuc, Wacław Feldo; 1943 – Ignacy Bień (przewodniczący)
6. 1941 – Jan Nowak, Andrzej Gierczak, Antoni Pasternak; marzec 1943 – Andrzej Gierczak (gospodarz), Józef Sapa (skarbnik), Piotr Pałka (sekretarz); sierpień 1943 – Andrzej Gierczak (gospodarz), Tadeusz Słoncz (skarbnik), Piotr Pałka (sekretarz)
7. 136 (1943)
8. Działalność spółdzielni obejmowała miejscowość Pieczonogi (ok. 600 mieszkańców). We wsi działał też 1 sklep prywatny.
9.
a. APR 364/695 Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Pieczonogach;
APKi 146/9486 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Pieczonogach z odpow. udziałami
b. AAN 205/838 Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Pieczonogach

Pińczów 1
1. Okręgowy Związek Spółdzielczych Stowarzyszeń Spożywców z odpowiedzialnością do 5-krotnej wysokości udziałów w Pińczowie. Po przyłączeniu Związku do Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Pińczowie przyjęto dla tej spółdzielni w maju 1924 r. nazwę: “Rolnik” Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa z ogr. odpowiedzialnością.
2. Stan akt archiwalnych nie pozwala ustalić dokładnej daty powstania Powiatowego Związku Spółdzielczych Stowarzyszeń Spożywców w Pińczowie, który był prekursorem Okręgowego Związku. Zapewne działo się to jeszcze w zaborze rosyjskim, albowiem stowarzyszenia o podobnej nazwie powstawały w innych miejscowościach w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku – za zgodą władz carskich. W 1924 r. władze Okręgowego Związku Spółdzielczych Stowarzyszeń Spożywców postanowiły o przyłączeniu Związku do Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Pińczowie. Decyzja Walnego Zgromadzenia Związku z października 1924 r. o przyjęciu statutu Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Pińczowie oznaczała de facto likwidację Związku.
3. Założycielami Związku w nowej odsłonie (rok 1922), i postulatorami jego rejestracji sądowej byli uczestnicy mającego miejsce 12.6.1922 r. Zgromadzenia Delegatów (pełnomocników) z 25 stowarzyszeń (spółdzielni), którzy podczas tego zgromadzenia między innymi zatwierdzili sprawozdania rady nadzorczej (referował ks. prob. Konstanty Aksamitowski) i zarządu (referował Ksawery Pomijalski) za rok 1921, a także rachunek strat i zysków oraz bilans, który wyniósł 6.205.542,45 mkp z czystą nadwyżkę 556.656,07 mkp.
4. 31.1.1923 / RS 121. Rejestrację stowarzyszenia (powiatowego, nie okręgowego) przeprowadzono w warunkach odrodzonej Polski, a zatem w oparciu o ustawę o spółdzielniach z 29.10.1921 r. i rozporządzeniu o rejestrze spółdzielni (Dz.U. nr 25/1921).
5. 1922 – ks. prob. Konstanty Aksamitowski, Włodzimierz Dobrzański z Budziszowic, ks. Antoni Gębka, Stanisław Kwiecień z Michałowa, Stanisław Laskowski z Sancygniowa, Piotr Manterys ze Szczypca, Jan Walocha z Wolicy, ks. Roman Zelek z Wolicy (wszyscy z dotychczasowego składu RN oraz nowo wybrany członek: Wiktor Lamot-Wrona, pełniący od stycznia 1921 r. obowiązki starosty pińczowskiego; zastępcy – Edward Chmielewski z Pińczowa, Władysław Woźniak z Dzierążni, Błażej Smogór z Sancygniowa; 1924 – ks. Antoni Gębka, Wiktor Lamot-Wrona, M. Piasecki, Piotr Manterys; zastępca – Balikowski
6. 1921-1924 Ksawery Pomijalski28 (kierownik), dr Stefan Kowalski (zastępca)
8. Ogłoszenie sądu po rejestracji: “Celem związku jest organizowanie wymiany i produkcji myśl interesów członków, a to przez dostarczanie stowarzyszeniom spożywców towarów, wchodzących w zakres ich operacji, po cenach hurtowych, oraz zapewnieniu im różnych udogodnień, opartych na wspólnej ich działalności. Każde stowarzyszenie związkowe obowiązane jest wpłacać udział w stosunku mk. 500 od każdego członka swego, z czego po mk. 300 od członka jednocześnie z przystąpieniem do związku, a resztę w ciągu jednego kwartału od daty przystąpienia. Zarząd stanowi Ksawery Pomijalski jako kierownik, zastępca Stefan Kowalski, obaj zamieszkali w Pińczowie. Czas trwania związku nieograniczony. Pismo do ogłoszeń “Społem” w Warszawie. Zarząd jednoosobowy. Za związek podpisuje wszelkie pisma i zobowiązania kierownik. Tenże może zawierać umowy w przedmiocie kupna, zastawu, najmu i sprzedaży nieruchomości, oraz zaciągać pożyczki jedynie w granicach i na warunkach uchwalonych przez Radę Nadzorczą”.
Zgodnie ze statutem, Związek był uprawniony do przeprowadzania rewizji periodycznych i nadzwyczajnych w zrzeszonych stowarzyszeniach spożywców (spółdzielniach) i żądać od nich przedłożenia sprawozdań rocznych i bilansów.
Od 1924 r., tj. od wejścia Związku w strukturę Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Pińczowie, władze spółdzielni, używającej już w swojej nazwie słowa “Rolnik”, zgodnie twierdziły, że “Wysiłki władz Spółdzielni muszą być zwrócone w kierunku dostarczenia rolnikom artykułów pierwszej potrzeby z najdogodniejszych źródeł, oraz do ujęcia handlu ziemiopłodami. Spółdzielnia winna ugruntować swą egzystencję na własnych nieruchomościach, przystosowanych do konjunktur handlowych”. Ważnym zadaniem spółdzielni był też “handel wagonowemi artykułami jak nawozy sztuczne, cement, węgiel oraz galanteria żelazna”.
9.
a. APKi 146/9135 Akta firmy: Okręgowego Związku Spółdzielczych Stowarzyszeń Spożywców w Pińczowie
10.
Członek rady nadzorczej Związku Wiktor Lamot-Wrona urodził się 14.10.1891 r. Po ukończeniu rosyjskiego progimnazjum w Zamościu uczęszczał do prywatnej Szkoły Filologicznej im. Stanisława Staszica w Lublinie. W 1913 r. rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, przerwał je ze względów finansowych. Pracował w redakcji „Ziemi Lubelskiej”.
Po wybuchu I wojny światowej działał w POW, w sierpniu 1915 r. wstąpił do I Pułku Ułanów. Brał udział w walkach na Wołyniu. W 1917 r., po kryzysie przysięgowym i uniknięciu internowania, pomagał polskim legionistom wcielonym do armii austriackiej. Z tego powodu został aresztowany i więziony w Warszawie. Po zwolnieniu ukończył kurs przygotowawczy dla urzędników państwowych i podjął pracę w administracji rządowej. W 1920 r. wstąpił do wojska i był adiutantem w Dowództwie Okręgu Generalnego WP w Łodzi. Po demobilizacji trafił do pracy w administracji powiatu koneckiego. W listopadzie 1921 r. zmienił nazwisko, usuwając jego drugi człon „Wrona”. W 1922 r. został starostą pińczowskim, w latach 1928-1931 pełnił funkcję wojewody pomorskiego. Po zwolnieniu ze stanowiska w 1931 r. przeszedł na emeryturę, zamieszkał w Żurawnikach, pow. pińczowski.
Został zmobilizowany do WP w 1939 r. w stopniu ppor. rez. kawalerii. Po działaniach wojennych 1939 roku przedostał się do Anglii. Tam zmarł 5.5.1959 r. w schronisku polskim w Penrhos29.











Fot. Wiktor Lamot. Źródło: NAC.

Pińczów 2
1. Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa z ograniczoną odpowiedzialnością w Pińczowie; od maja 1924 r. – “Rolnik” Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa z ograniczoną odpowiedzialnością w Pińczowie
2. 20.2.1923. W maju 1924 r. Ogólne Zebranie Członków spółdzielni zaakceptowało wniosek rady nadzorczej, by przyjąć aktywa i pasywa od dołączającego do spółdzielni Okręgowego Związku Spółdzielczych Stowarzyszeń Spożywców.
Od 1931 r. spółdzielnia nie prowadziła działalności. Na wniosek Państwowej Rady Spółdzielczej, Sąd Okręgowy w Kielcach postanowił w czerwcu 1936 r. o rozwiązaniu spółdzielni i przeniesieniu w stan likwidacji30. Ustanowiono likwidatorów spółdzielni: Piotr Manterys, Józef Sosiński (zmarł w 1938 r.), Jan Mącznik i Józef Gabszewicz.
3. Ksawery Pomijalski, Wiktor Lamot-Wrona, ks. proboszcz Duda-Dziewierz, Witold Morawski
4. 24.2.1923 / RS 128
5. 1923 – Wiktor Lamot, ks. Roman Zelek z Dzierążni, Józef Dembiński z Gór, Piotr Manterys ze Szczypca, Marian Jastrzębski z Pińczowa, ks. Konstanty Aksamitowski z Pińczowa, Matuszczyk z Krzyżanowic, Witold Morawski, Wilk z Kociny; zastępca – Wiktor Tarnowski z Krzyżanowic; 1926 – ks. Antoni Gębka (prezes), Stanisław Kwiecień, Skuta, Jan Sygut, ks. Roman Zelek, Wesołowski, Jan Mącznik z Młodzaw, J. Szymczyk
6. 1923 – Stanisław Tiede z Koperni, Jan Chorowicz z Pińczowa, Ksawery Pomijalski z Pińczowa; 1926 – Piotr Manterys (przewodniczący), Tadeusz Winiarski (kierownik handlowy), Wit Cugowski (sekretarz); 1927 – na miejsce Wita Cugowskiego wybrano Seweryna Makulskiego; 1928 – Piotr Manterys, Józef Sosiński z Zagajowa, Jan Mącznik
8. W 1924 r. na Ogólnym Zebraniu Członków, ks. Konstanty Aksamitowski wskazał na pomoc w organizowaniu spółdzielni, której udzielił Okręgowy Związek Spółdzielczych Stowarzyszeń Spożywców. W 1927 r. spółdzielnia miała swoje filie w Busku i Stopnicy (kierownik – Musiałowicz). W 1928 r. spółdzielnia miała filie w Wiślicy i Stopnicy oraz skład kolejowy w Szczucinie.
9.
a. APKi 146/9140 Akta firmy: Spółdzielnia Rolniczo – Handlowa z o.o. w Pińczowie. Obecnie Rolnik Spółdzielnia Rolniczo – Handlowa z o.o. w Pińczowie;
APKi 146/10092 Akta firmy: Rejonowa Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa w Pińczowie z odpow. udziałami;
APKi 146/10218 Akta firmy: Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa w Pińczowie
b. AAN 213/13900 “Rolnik” Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa w Pińczowie (d.: Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa – sp-nia: 1) Okręgowy Związek Spółdzielczych Stowarzyszeń Spożywców przejęta 2) Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa) – (woj. Kieleckie, pow. Pińczów).
10.
Członek zarządu spółdzielni w 1923 r., Stanisław Tiede, był właścicielem majątku w Koperni k. Pińczowa31. Udzielał się społecznie – został wybrany do zarządu Pińczowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego utworzonego 12.11.1910 roku32. Był zapalonym myśliwym33. W majątku w Koperni w latach 30-tych przeprowadzano doświadczenia rolne (uprawy zbóż), hodowano też konie34.
W 1915 r. Stanisław Tiede był sędzią grodzkim w Pińczowie, mianowanym przez CiK Komendę Powiatową (k.u.k. Kreiskommando). Od 1917 r. był sędzią pokoju w Pińczowie. Zrezygnował z tej posady rok później35. Zasiadał w zarządzie Związku Ziemian i Syndykatu Kieleckiego. Politycznie był usadowiony wśród narodowców; pełnił w Pińczowie funkcję członka zarządu powiatowego Obozu Wielkiej Polski (w zarządzie zasiadał także ks.prałat Konstanty Aksamitowski)36. Pod koniec II wojny światowej zarządzał dworem w Probołowicach, po tym gdy ostatni jego właściciel został zamordowany przez Niemców w obozie koncentracyjnym. Sam Stanisław Tiede został aresztowany przez UB w marcu 1945 roku i zamęczony w więzieniu w Kielcach37.

Członek rady nadzorczej w 1923 r., Józef Dembiński, był ostatnim właścicielem majątku w Górach Pińczowskich. Był wieloletnim prezesem wojewódzkiej organizacji Związku Ziemian w Kielcach. W październiku 1939 r. Niemcy aresztowali go i osadzili w więzieniu w Rzeszowie, gdzie przebywał z Wincentym Witosem. Został zwolniony wiosną 1940 r. Jego majątek w Górach został przejęty na Liegenschaft w 1941 r., a właściciela z majątku usunięto38.

Ogłoszenie reklamowe, zamieszczone w Głosie Pińczowskim (dwutygodnik oświatowo-społeczny) R. 10, nr 2 (20 lutego 1931), s. 10.

Pińczów 3
Spółdzielnia Spożywców “Nida” w Pińczowie
2. 10.12.1939 r.  / Na skutek zarządzenia władz niemieckich Spółdzielnia Spożywców “Nida” została włączona w dniu 30.6.1943 r. do Rejonowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Pińczowie, która była do tego czasu filią (oddziałem) Powiatowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Busku.
4. 29.8.1940 / RS 628
5. 1941 – ks. Stanisław Wiśniewski (przewodniczący, do 1943), Daniel Olech, Maria Błeszyńska, Jadwiga Malszek, Michał Chmielewski, Wiktor Kobierski, Jan Kaczmarczyk, Wit Nowakowski, Karol Węgliński, Wincenty Koprowski; 1943 – Józef Tatomir, zam. w Młodzawach (przewodniczący do momentu włączenia spółdzielni “Nida” do Rejonowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Pińczowie); 1943 – w Rejonowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Pińczowie – Karol Węgliński, Edmund Cugowski, Maria Błeszyńska, Włodzimierz Koszarski
6. 1940 – Józef Kowal (gospodarz), Andrzej Wróbel (skarbnik), Leopold Chudobiecki39 (sekretarz); 1941 – Włodzimierz Koszarski (gospodarz), Władysław Świderski (skarbnik), Władysław Gawroński  (sekretarz); 1943 – Z. Białkiewicz (gospodarz); 1944 – Michał Chmielewski, Marian Matuszewski, Kazimierz Jasicki
7. 152 (1940), 208 (1941), 304 (1942), 325 (1943), 349 (1944)
8. Spółdzielnia obejmowała swoją działalnością miasto Pińczów (ok. 6,5 tysiąca mieszkańców, w tym ok. 2,5, tysiąca Żydów). Prowadziła sklep w którym sklepowym był Roman Nogacki (wynagrodzenie 3% od obrotu), a którego zmieniła w styczniu 1941 r. Regina Chmielewska. Pomocnicą sklepową była Maria Lipska. W 1943 r. spółdzielnia prowadziła 2 sklepy, zatrudniając w nich 4 osoby. Sporządzony w czerwcu 1943 r. inwentarz towarów spółdzielczego sklepu nr 1 zawierał ok. 600 pozycji: materiały szkolne i piśmienne, pasmanteryjne, środki do prania, galanteria, drobne sprzęty domowe, kosmetyki i artykuły niezbędne dla higieny osobistej, nasiona, szkło, artykuły spożywcze i kolonialne, artykuły żelazne, narzędzia. W tym asortymencie były wydzielone tzw. artykuły kontyngentowe.
9.
a. AAN 205/607 Rejonowa Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa w Pińczowie (dawna Spółdzielnia Spożywców “Nida”)
10.
Przewodniczący rady nadzorczej, Józef Tatomir (1894-1962), był delegatem (wraz z Wiktorem Lamotem, b. starostą pińczowskim i wojewodą pomorskim) Okręgowego Towarzystwa do władz Wojewódzkiego Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych w Kielcach; w 1938 r. wchodził tam w skład komisji rewizyjnej. Był dzierżawcą (do 1945) majątku Młodzawy z ordynacji Wielopolskich w Chrobrzu40.

Członek rady nadzorczej Rejonowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Pińczowie od 1943 r., Włodzimierz Koszarski (1905-1987) był nauczycielem geografii i popularyzatorem wiedzy geograficzno-krajoznawczej. Ukończył seminarium nauczycielskie w 1924 r. w Solcu nad Wisłą. Przez 11 lat uczył w szkołach powszechnych województwa kieleckiego. W 1931 r ukończył roczny wyższy kurs geograficzno-przyrodniczy we Lwowie. Następnie do 1935 r. działał jako przewodniczący nauczycielskich konferencji rejonowych szkół powszechnych w Chmielniku i sąsiednich miejscowościach. W latach 1935-1939 był kierownikiem szkoły powszechnej w Tuczępach. Od 1 września 1939 r. do końca okupacji był kierownikiem żeńskiej szkoły powszechnej w  Pińczowie.
Od marca 1945 r. pracował w administracji oświatowej, najpierw w Sandomierzu, potem na Ziemiach Odzyskanych. Od 1946 r. przebywał w Łodzi, gdzie kontynuował swoją edukację. W 1950 r. przeniósł się do Wrocławia. Pracował tam przez 22 lata do emerytury w Wojewódzkim Ośrodku Doskonalenia Kadr Oświatowych. W 1952 r. uzyskał na Uniwersytecie Wrocławskim drugi tytuł magisterski. Jego misją było dążenie do jak najlepszego nauczania geografii w szkołach i rozbudzanie wśród młodzieży zainteresowań krajoznawczych i uprawiania turystyki jako drogi do poznania geografii i geologii ojczystego kraju. Propagował geologię, koncentrując się na obszarze Sudetów i okolic. Opublikował ponad 145 prac i recenzji książek o tematyce geograficznej41.

Pińczów 4
1. Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Zgoda” w Pińczowie
2. Stowarzyszenie powstało w czasach zaboru rosyjskiego. / Od 1930 r. słabła kondycja finansowa spółdzielni. Na Walnym Zebraniu Członków 21.6.1931 r. postanowiono sprzedać posiadaną przez nią nieruchomość. Na kolejnym Zebraniu w dniu 22.11.1931 r. stwierdzono, że wskutek dużych obciążeń długami na rzecz różnych osób i firm dalsze prowadzenie “Zgody” było niemożliwe. Postanowiono ogłosić upadłość; wybrano likwidatorów: Roman Rum, Stanisław Szczeciński i Kazimierz Kobierski42. Proces likwidacji ciągnął się aż po rok 1948, kiedy to mocą postanowienia Sądu Okręgowego w Kielcach spółdzielnię rozwiązano, ustanowiono nowego likwidatora i nadano spółdzielni nazwę “Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Zgoda” w Pińczowie w likwidacji”.
3. Wit Cugowski, Franciszek Zając, Bolesław Wróblewski, Edward Hochbaum, Paweł Łaganowski, Maria (Marya) Siemińska, F. Jezierski, Jan Grudziński, Józef Lubczyński, Antoni Janczur43
4. 1.1.1923 / RS 112
5. 1922 – Kazimierz Kazimierz Napora, Józef Misztal, Stefan Kowalski; 1927 – ks. prałat Konstanty Aksamitowski, Tomasz Zawarczyński, Józef Prich, Jan Kaczmarczyk, Wincenty Piekara, Adam Zgierski, Mateusz Mikita, Kazimierz Napora, Leopold Chudobiecki, Kazimierz Jerbachow, Wincenty Jankowski; 1929 – ks. Konstanty Aksamitowski, Wincenty Piekara, Włodzimierz Jerbachow, Stanisław Kotaś44, Tomasz Zawarczyński, Mateusz Mikita, Adam Zgierski, Wincenty Jankowski, Józef Kowal, Józef Śniecichowski; 1930 – ks. Konstanty Aksamitowski, Wincenty Piekara, Stanisław Kotaś, Kazimierz Pejas, Wojciech Ptak, Stanisław Szczeciński, Tomasz Zawardziński, Mateusz Mikita, Włodzimierz Jerbachow, Aleksander Jezierski, Józef Śniecichowski; zastępcy – Bauman, Jaroszyński; 1931 – Józef Prich, Wincenty Piekara, Ryszard Pikulski45
6. 1922 – Bolesław Wróblewski, Aleksander Jezierski, Paweł Łaganowski; 1927 – Antoni Rutowski, Jan Słowikowski, Walery Janikowski; zastępca – Piotr Król; 1929 – Józef Prich, Piotr Nikonow, Antoni Rutowski; zastępcy – Jan Kaczmarczyk, Kazimierz Pejas; 1930 – Józef Prich, Jan Kaczmarczyk, Czesław Ruszowski; 1931 – Adam Zgierski, Wincenty Zarębski, Wincenty Jankowski; zastępca – Karol Kordel  
8. Terenem działalności Stowarzyszenia było miasto Pińczów i okolice.
9.
a. APKi 146/9130 Akta firmy: Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Zgoda” w Pińczowie
b. AAN 213/13901 Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Zgoda” w Pińczowie – (woj. Kieleckie, pow. Pińczów).
10.
Członek rady nadzorczej spółdzielni, Wincenty Piekara był sekretarzem Sądu Grodzkiego w Pińczowie. W założonym w Pińczowie w 1930 r. kole Stowarzyszenia Urzędników Państwowych pełnił funkcję wiceprezesa zarządu46. Udzielał się w sekcji teatralnej Pińczowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego PTK; był tam reżyserem i aktorem47. W czasie wojny był oficerem Armii Krajowej. Posługując się pseudonimami Wicek” i “Olski”, kierował komórką wywiadu wojskowego i cywilnego w komendzie Podobwodu AK Pińczów48

Pińczów 5
1. Spółdzielcza Składnica Materiałów Piśmiennych w Pińczowie. W grudniu 1945 r. na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu członków przyjęto nowy statut i nadano spółdzielni nową nazwę: “Księgarnia Spółdzielcza – Oświata – z odpowiedzialnością udziałami”.
2. 18.7.1941 / W 1949 r. nastąpiło połączenie Księgarni Spółdzielczej “Przyszłość” w Radomiu, jako przejmującej, z Księgarnią Spółdzielczą “Oświata” w Pińczowie, jako przejmowanej. Następnie, pod koniec 1949 r., doszło do połączenia księgarni spółdzielczej w Radomiu, jako przejmującej, z księgarniami spółdzielczymi w Szczekocinach, Jędrzejowie, Włoszczowie, Kielcach, Chmielniku, Busku-Zdroju i Pińczowie, jako przejmowanymi.
3. Władysław Gawroński, Karol Węgliński, Włodzimierz Koszarski, Franciszek Prażuch, Jan Kaczmarczyk, Wincenty Koprowski
4. 30.4.1942 / RS 754
5. 1941 – ks. Stanisław Wiśniewski, Maria Błeszyńska, Jadwiga Maleszkowa, Władysław Świderski, Włodzimierz Koszarski, Władysław Gawroński, Stanisław Kwiecień, Karol Węgliński, Jan Kaczmarczyk; zastępcy – Wincenty Koprowski, Wojciech Hat49; grudzień 1945 – Wojciech Hat (przewodniczący) 
6. 1941 – Włodzimierz Koszarski, Władysław Świderski, Władysław Gawroński; 1945 – Stefan Pęczalski (gospodarz), Władysław Świderski (skarbnik, zmarł latem 1945 r. i zastąpił go Bolesław Sajkiewicz), Władysław Gawroński (sekretarz, jesienią 1945 r. zastąpił go Roman Skowerski)
9.
a. APKi 146/0/-/9545 Akta firmy: Spółdzielcza Składnica Materiałów Piśmienniczych w Pińczowie z odpow. udziałami. Obecnie Księgarnia Spółdzielcza “Oświata” z odpow. udziałami. w Pińczowie
b. ANKr 29/603/0/-/469 Spółdzielcza Składnica Materiałów Piśmiennych Pińczów Rachunki;
APR 352/124 Rejestr członków Spółdzielczej Składnicy Materiałów Piśmiennych w Pińczowie
10.
Współuczestniczący w zakładaniu spółdzielni Wincenty Koprowski i Karol Węgliński pracowali w więzieniu w Pińczowie. Obaj w czasie okupacji niemieckiej aktywnie uczestniczyli w strukturach ruchu podziemnego. Wincenty Koprowski był członkiem grupy strażników pomagających więźniom politycznym, zwłaszcza kobietom. Został zamordowany 13 listopada 1942 r. w więzieniu w Kielcach. Karol Węgliński, przed wojną kancelista w więzieniu, był w grupie pracowników, którzy byli łącznikami organizacji podziemnych, udzielali indywidualnej pomocy więźniom, zaangażowali się również w dwukrotną akcję rozbicia więzienia w 10.6.1944 r. i 13.7.1944 r. Po wojnie, w latach 1945–1948, Karol Węgliński pracował w zakładzie karnym we Wrocławiu50.

W okresie okupacji niemieckiej (b.d., kiedy) kierownikiem Spółdzielczej Składnicy Materiałów Piśmiennych w Pińczowie był Stefan Dybowski (1903-1970), radykalny działacz ludowy. Wspierał on materiałami drukarskimi wydawanie prasy konspiracyjnej. Zaraz po zakończeniu wojny, został sekretarzem Powiatowej Rady Narodowej w Pińczowie. Od 1945 r. zajmował kierownicze stanowiska na szczeblu krajowym w Stronnictwie Ludowym, następnie w Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym. W latach 1947-1952 był ministrem kultury i sztuki. Zorganizował Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu i Państwowe Muzeum na Majdanku. Ponadto był posłem do Krajowej Rady Narodowej i na Sejm Ustawodawczy51.

Pińczów 7
1. Syndykat Rolniczo – Handlowy Spółdzielnia z o.o. w Pińczowie
2. 6.3.1933 / – / Rada Spółdzielcza stwierdziła jesienią 1935 r., że Syndykat Rolniczo-Handlowy w Pińczowie nie posiada majątku i nie prowadzi wspólnego przedsiębiorstwa. Zwróciła się zatem do Sądu Okręgowego o wykreślenie spółdzielnia z rejestru bez rozwiązywania i likwidacji. Sąd dokonał wykreślenia z rejestru dnia 20.6.1936 r.
3. Józef Tatomir z Pastruki52, Ludwik Serwoński z Pińczowa i Benedykt Kaleta z Pińczowa, Stanisław Tiede z Koperni, Jerzy Sulimierski ze Skorocic53, Witold Morawski z Miławczyc54, Jan Oziębłowski z Krzyżanowic, Jan Klaude z Kamiennej, Zygmunt Chrzanowski z Hołudzy, Józef Dembiński z Gór, Stanisław Górski z Kliszowa, Andrzej Wesołowski ze Złotej
4. 11.4.1933 / RS 530
5. 1933 – Witold Morawski zam. w Miławczycach, dr Zygmunt Chrzanowski zam. w Hołudzy, Jerzy Sulimierski zam. w Skorocicach, Józef Dembiński zam. w Górach, Jan Oziębłowski zam. w Krzyżanowicach, Jan Klaude zam. w Kamiennej
6. 1933 – Józef Tatomir (przewodniczący), Ludwik Serwoński (zastępca), Benedykt Kaleta 
8. Przedmiotem (celem) spółdzielni było według zapisu rejestracyjnego w sądzie: “… organizowanie i prowadzenie, z zachowaniem obowiązujących przepisów, wszelkiego rodzaju zakładów handlowych i wytwórczych, w szczególności zaś: kupuje, produkuje i sprzedaje przedmioty i artykuły potrzebne w gospodarstwie rolnym, oraz zakupuje, przerabia i zbywa płody rolnicze, dzierżawi i nabywa realności, otwiera oddziały, magazyny i wytwórnie, współdziała moralnie i materialnie w pracy kulturalno-oświatowej z zrzeszeniami drobnych rolników”.
9.
a. APKi 146/0/-/9025 Akta firmy: Syndykat Rolniczo – Handlowy Spółdzielnia z o.o. w Pińczowie
b. AAN 213/0/9/13904 Syndykat Rolniczo-Handlowy Spółdzielnia w Pińczowie – (woj. Kieleckie, pow. Pińczów; branża: rolniczo-handlowa)

Piotrkowice, gmina Maleszowa
1. Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców w Piotrkowicach. W 1931 r. zmieniono nazwę na:  Spółdzielnia Spożywców “Społem” w Piotrkowicach z odpowiedzialnością udziałami. W 1944 r. kolejna, tym razem wymuszona przez Niemców zmiana nazwy – Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa z odpowiedzialnością udziałami w Piotrkowicach.
2. 8.10.1922 / W 1948 roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Maleszowej jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Celinianka” w Celinach, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlową “Społem” w Piotrkowicach, Spółdzielnią Spożywców “Jutrzenka” w Lisowie, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlową w Suliszowie i Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Włoszczowicach, jako przejmowanymi.
3. ks. Jan Banach55, Konstanty Bryła, Wincenty Szczerba z Brodów, Jan Moskwa z Grabowca, Roman Wilman, Edward Klank, Stefan Żarnowiecki
4. 31.10.1922 / RS 69
5. 1922 – ks. Jan Banach, Konstanty Bryła56, Jakub Włodarczyk, Stefan Żarnowiecki, Roman Wilman; zastępcy – Stanisław Nyk, Andrzej Długosz, Edward Klank; 1931 – Julian Łapot57(przewodniczący); 1932 – Julian Łapot (przewodniczący), Konstanty Bryła, Józef Jaroń, Wincenty Szczerba, Roman Wilman, Edward Klank, Jan Moskwa, Władysław Choiński, Wojciech Sowa; 1943 (członkowie RN nominowani przez niemieckiego komisarza Państwowej Rady Spółdzielczej) – Wincenty Szczerba (prezes), Józef Jaroń, Jan Stradowski, Feliks Wilman, Tadeusz Łabędzki, Władysław Choiński; zastępcy – Stanisław Klank, Stanisław Szczerba, Jan Wroński
6. 1922 – ks. proboszcz Aleksander Jankowski, Jan Duda, Wojciech Zaród; zastępca – Julian Łapot, 1926 – Konstanty Bryła (prezes), Wojciech Zaród, Roman Wilman; 1932 – Walerjan Galus (przewodniczący), Jan Burzyński (skarbnik), Wojciech Sowa (gospodarz)
7. 136 (1931)
9.
a. APKi 146/9109 Akta firmy: Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców w Piotrkowicach – obecnie Spółdzielnia Spożywców “Społem” w Piotrkowicach z odpow. udziałami – obecnie Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa z odpow. udziałami w Piotrkowicach
b. AAN 213/13946 Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Społem” w Piotrkowicach – (woj. Kieleckie, pow. Stopnica). [1922 – 1923, 1025 – 1926, 1930 – 1931, 1936 – 1938, 1940 – 1941, 1944];
AAN 205/608 Spółdzielnia Spożywców “Społem” w Piotrkowicach

Podłęże, gmina Pińczów
1. Spółdzielnia Spożywców “Wiciarka” w Podłężu
2. – / W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Pińczowie, jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Bogucicach, Spółdzielnią Spożywców “Wiciarka” w Podłężu, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Chruścicach i Spółdzielnią Spożywców “Snop” w Krzyżanowicach jako przejmowanymi.
3. Jan Świderek, Wincenty Pilarek
4. 28.10.1940  / RS 631
5. 1940 – Stanisław Nowak, Wacław Błaszczyk, Maria Nogacka, Wawrzyniec Mazur, Apolonia Dębiec, Weronika Woźniak, Władysław Polak, Michał Łuszcz, Jan Gałęziowski58; zastępcy – Franciszek Szałabski, Antoni Chrobot
6. 1940 – Franciszek Dziubiński (zastąpiony w  tym samym roku przez Wincentego Pilarka), Jan Świderek, Stanisław Piesak
8. Terenem działalności spółdzielni były miejscowości: Podłęże, Brzeście, Szczypiec, Włochy i Skowronno.
9.
a. APKi 146/9439 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Wiciarka” w Podlężu gm. Pińczów z odpow. udziałami
b. APR 364/449  Spółdzielnia Spożywców “Wiciarka” w Podłężu;

Podwale, gmina Wójcza
1. Spółdzielnia Spożywców “Współpraca” w Podwalu
2. 12.2.1940 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Wójczy jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Oblekoniu, Spółdzielnią Powszechną “Zjednoczenie” w Biechowie, Spółdzielnią Spożywców “Zgoda” w Piestrzcu, Spółdzielnią Spożywców “Wygoda” w Wójczy i Spółdzielnią Spożywców “Współpraca” w Podwalu jako przejmowanymi.
3. Florian Gryc59, Władysław Skałbania, Jan Gubała, Maciej Czekaj 
4. 14.3.1941 / RS 647
5. 1940 – Jan Gubała, Władysław Rzepecki, Maciej Czekaj, Jan Świech, Piotr Magdziak, Stanisław Kmiecik; zastępcy – Jan Golecki, Józef Gaweł, Józef Wojtaszek; 1942-1943 – Jan Gubała z Oblekonia (przewodniczący); 1944 – Florian Gryc (przewodniczący)
6. 1940 – Florian Gryc, Teofil Rzepecki, Władysław Skałbania; 1942-1943 – Piotr Magdziak (gospodarz), Jan Świech (skarbnik), Florian Gryc (sekretarz); 1944 – Stanisław Kmiecik (gospodarz), Franciszek Gmyrek (skarbnik), Franciszek Gryc (sekretarz)
7. 36 (1941), 63 (1942), 68 (1944)
8. Terenem działalności spółdzielni były miejscowości: Podwale, Oblekoń i Trzebica.  Spółdzielnia prowadziła 2 sklepy spożywczo-kolonialne. Sklepową w Podwalu była Janina Skałbania, sklepowym w sklepie filialnym w Trzebicy był Franciszek Gryc s. Floriana. W 1944 r. w tych sklepach sklepowymi byli odpowiednio Janina Rzepecka i Władysław Wojniak.
9.
a. APR 364/699 Spółdzielnia Spożywców “Współpraca” w Podwalu;
APKi 146/9451 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Współpraca” w Podwalu z odpow. udziałami
10.
Członek rady nadzorczej spółdzielni, Piotr Magdziak, s. Wojciecha i Marii, urodził się 26.6.1895 r. we wsi Kwasów, gm. Pacanów w wieloletniej rodzinie chłopskiej. Ukończył cztery klasy szkoły powszechnej. W 1915 r. kierował akcją wstępowania młodych ludzi do Polskiej Organizacji Wojskowej POW.

Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1920/1921. Od 1921 r. aktywnie działał w Polskim Stronnictwie Ludowym Wyzwolenie, a od 1931 r. w Stronnictwie Ludowym. Prowadził zebrania, szkolenia, organizował chłopów do walki z obozem sanacyjnym. Za udział w manifestacjach i strajkach chłopskich był represjonowany przez policję i karany. Wiele uwagi poświęcał spółdzielczości. Zorganizował w maju 1936 r. w Podwalu Zjazd Rejonowy Kół Stronnictwa Ludowego z udziałem przedstawicieli ZMW “Wici”.

Fot. Członek zarządu spółdzielni w Podwalu, Piotr Magdziak.

Podczas okupacji niemieckiej włączył się w nurt działalności konspiracyjnej, był członkiem trójki politycznej “Rocha” w Podwalu. W Batalionach Chłopskich “Swój” odpowiadał za zwalczanie band, podszywających się pod oddziały zbrojne BCh. W 1942 r. był aresztowany przez gestapo, przesłuchiwany i torturowany. Dzięki łapówce przekazanej przez tłumacza został zwolniony po dwóch miesiącach. Po nawiązaniu kontaktu z Józefem Maślanką i Józefem Ozgą-Michalskim wstąpił do SL “Wola Ludu”. Po zakończeniu działań wojennych zaangażował się w odtwarzanie szkolnictwa wiejskiego. Od 1948 r. był przewodniczącym Gminnej Rady Narodowej w Wójczy, a następnie przez wiele lat pełnił funkcję radnego i członka Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Oblekoniu.
Dzielił dary UNRRY i odszkodowania wojenne, kierował rozminowywaniem i usuwaniem niewypałów z terenu gminy. Zaangażował się w spółdzielczości ogrodniczo-pszczelarskiej, mleczarskiej, oszczędnościowo-pożyczkowej, w Banku Spółdzielczym, kółkach rolniczych. Był wybierany delegatem na zjazdy i kongresy ZSL w Warszawie. W  latach stalinizmu otwarcie sprzeciwiał się tworzeniu rolniczych spółdzielni produkcyjnych.Piotr Magdziak zmarł 3.1.1978 r. w Podwalu; został pochowany na cmentarzu parafialnym w Biechowie60.











Fot. Przewodniczący rady nadzorczej spółdzielni w Podwalu, Florian Gryc.

Potok, gmina Potok
1. Spółdzielnia Spożywców Św. Izydora w Potoku
2. Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Św Izydora” w Potoku powstało w 1908 r. z inicjatywy nauczyciela szkoły powszechnej Stanisława Żabickiego, wójta gminy Walerego Chabrowskiego i księdza proboszcza Czesława Hodowskiego61.
Spółdzielcze Stowarzyszenie przyjęło na swoim Walnym Zgromadzeniu członków w dniu 26.3.1922 r. nowy statut, zgodny z wymogami ustawy o spółdzielczości z 29.10.1920 r.
Podczas okupacji, na posiedzeniu w dniu 17.10.1943 r. rady nadzorczej (Teofil Arendarski, Józef Wąś, Antoni Miodek, Marcin Basa, Andrzej Słopiecki), zarządu (Michał Perczak, Feliks Trela, Józef Walkowicz) oraz członków zarządu położonej w tej samej gminie Spółdzielni Spożywców “Zjednoczenie” w Rudkach przyjęto statut Powszechnej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej “Św Izydora” w Potoku, powstałej z połączenia obu spółdzielni spożywców.
Działalność tej spółdzielni zakończyła się wraz z utworzeniem w 1948 r. Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Potoku.
4. 22.12.1922 / RS 92
5. 1922 – Feliks Miodek, Walery Habrowski, Antoni Mikuśkiewicz, Józef Habrowski, Franciszek Grosicki z Korzenna, Franciszek Kuranciński z Życin, Józef Czechowski z Głuchowa, Michał Kosiński z Głuchowa; zastępcy – Feliks Witkowski, Teofil Misterkiewicz, Michał Waselak; 1941-1943 – Zygmunt Kieloch (przewodniczący), Teofil Arendarski, Stanisław Wójcik, Wojciech Staszewski, Józef Wąś; od lipca 1943: Teofil Arendarski (przewodniczący), Józef Wąś, Antoni Miodek, Wojciech Staszewski, Marian Basa, Andrzej Słopiecki; zastępcy – Antoni Malinowski, Franciszek Mikuśkiewicz62, Wojciech Srokasz.
6. 1922 – Stanisław Żabicki, Józef Jurkiewicz, Teofil Arendarski; zastępca – Feliks Idzik; 1929 – Stanisław Żabicki, Feliks Idzik, Teofil Arendarski; zastępca – Feliks Miodek; 1934-1935 – Feliks Idzik (kierownik, gospodarz), Józef Jurkiewicz (sekretarz), Feliks Walkowicz (skarbnik); zastępca – Michał Perczak; do grudnia 1938 – Feliks Trela (gospodarz), Józef Mikuśkiewicz (skarbnik); od grudnia 1938 – Stanisław Lech (gospodarz), Józef Walkowicz (skarbnik); 1941 – Feliks Trela (gospodarz), Józef Walkowicz (skarbnik); 1942 – Feliks Trela (gospodarz), Józef Walkowicz (skarbnik); 1943-1944 – Feliks Trela (gospodarz), Józef Walkowicz (skarbnik), Michał Perczak (sekretarz)
7. 137 (1941), 158 (1942), 200 (1943), 205 (1944)
8. Od 1914 r. sklep Spółdzielczego Stowarzyszenia Spożywców “Św Izydora” mieścił się w Domu Ludowym (z pomieszczeń tam korzystała także Kasa Stefczka i było tam mieszkanie dla nauczyciela). Spółdzielczy sklep był sklepem spożywczo-kolonialnym. Sklepowym był Cecot (brak imienia), następnie sklepową była Janina Idzik plus pomoc sklepowa – Zofia Ząbkowska.
9.
a. APR 364/700 Spółdzielnia Spożywców Św. Izydora w Potoku
APKi 146/9122 Akta firmy: Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Św Izydora” w Potoku. Obecnie Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa SS Św Izydora w Potoku z odpow. udziałami

Raczyce, gmina Grabki
1. Spółdzielnia Spożywców “Nasz Sklep” w Raczycach
5. 1941 – Józef Stachowicz (przewodniczący)
6. 1942 – Stanisław Tarka (gospodarz), Antoni Baran63 (skarbnik), Jan Ślusarczyk(sekretarz); 1943 – Jan Radomski (gospodarz), Józef Kowalski (skarbnik), Jan Ślusarczyk (sekretarz); 1944 – Stanisław Tarka (gospodarz), Józef Stachowicz (skarbnik), Jan Ślusarczyk (sekretarz)
7. 115-178 (1942), 270 (1943), 280 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła 2 sklepy – główny w Raczycach (sklepowa – Marcówna, Pacholcówna, następnie Stanisław Stachowicz, a od 1944 r. – Wiktoria Musiał, po niej – Maria Stachowicz) i filialny w Skadli (sklepowa – Helena Szczepanowska).
9.
a. APR 364/702 Spółdzielnia Spożywców “Nasz Sklep” w Raczycach;
APKi 146/10007 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Nasz Sklep” w Raczycach z odpow. udziałami
b. AAN 205/610 Spółdzielnia Spożywców “Nasz Sklep” w Raczycach
10.
Przewodniczący rady nadzorczej, później członek zarządu spółdzielni, Józef Stachowicz, s. Andrzeja i Katarzyny z Fitowskich, urodził się 19.3.1902 r. w Janowicach Raczyckich. Działał w Związku Młodzieży Wiejskiej RP Wici, a następnie w Stronnictwie Ludowym. Był członkiem władz powiatowych SL w Stopnicy. Za udział w manifestacji chłopskiej w 1933 r. w Piasku Wielkim (uczestniczył Wincenty Witos) był szykanowany przez policję. Za głoszenie bojkotu wyborów do Sejmu i Senatu został aresztowany i skazany wraz z innymi ludowcami na kilka miesięcy pozbawienia wolności. 

Po wybuchu II wojny światowej Józef Stachowicz włączył się do działań konspiracyjnych. Władze SL powierzyły mu organizację trójki politycznej “Rocha” na terenie gminy Grabki. J. Stachowicz razem z komendantem gminnym BCh w tej gminie, Stanisławem Patrzałkiem, tworzyli oddziały BCh w poszczególnych wsiach. Od 1942 r. był członkiem kierownictwa powiatowego “Roch”. Po wojnie został skierowany przez Polskie Stronnictwo Ludowe na Ziemie Odzyskane, aby tam kierować działalnością PSL. Był aktywny na terenie powiatów Morąg, Lidzbark Warmiński i Braniewo. Od 1949 r. działał w strukturach ZSL na terenie powiatu buskiego. Zmarł 18.3.1980 r. Został pochowany na cmentarzu w Gnojnie64.

Fot. Józef Stachowicz.

Radzanów, gmina Radzanów
1. Spółdzielnia Spożywców “Promień” w Radzanowie z odpowiedzialnością udziałami
2. – / W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Radzanowie jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jutrzenka” w Piasku Wielkim, Spółdzielnią Spożywców “Promień” w Radzanowie i Spółdzielnią Spożywców “Rozkwit” w Bilczowie jako przejmowanymi.
4. 11.3.1946 / RS/VII.82965
6. 1946 – Stanisław Nowocień, Jan Papaj, Andrzej Zardzewiały
9.
b. APR 364/0/10/703 Spółdzielnia Spożywców “Promień” w Radzanowie;
APKi 146/0/-/9578 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Promień” w Radzanowie

Rataje Słupskie 1, gmina Pacanów
1. Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Wisła” z odpowiedzialnością udziałami w Ratajach Słupskich
2. Spółdzielnia działała od 1910 r. pod nazwą “Stowarzyszenie Spożywcze “Wisła” w Ratajach”. O zmianie nazwy i przyjęciu nowego statutu postanowiono na ogólnym, dorocznym zebraniu członków Stowarzyszenia w dniu 14.1.1923 r. Spółdzielnia działała do 1928 roku66.
3. W 1923 r.: Tomasz Gaj, Michał Szarpała, Leon Januszewicz, Jan Zych
4. 19.4.1923 / RS 136
5. 1923 – Tomasz Gaj, Andrzej Skirski
6. 1923 – Jan Zych (prezes), Jan Michalski (kasjer), Michał Szarpała, zastępca – Kazimierz Kapałka
9.
a. APKi 146/9145 Akta firmy Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Wisła” z odpowiedzialnością udziałami w Ratajach Słupskich

Rataje Słupskie 2, gmina Pacanów
1. Spółdzielnia Spożywców “Współpraca” w Ratajach
2. Sierpień 1939 r. / –
5. Od marca 1940 – Kazimierz Kapałka (przewodniczący), Stanisław Babiarz; Komisja Rewizyjna – Jan Ligus, Wacław Zych, Władysław Łączki; Komisja Gospodarcza – Feliks Dupajka, Andrzej Grela, Walenty Krupa;, Komisja Oświatowo-Społeczna – Stanisław Babiarz, Kazimierz Kapałka, Jan Niedolaż
6. Sierpień 1939 – Marcin Zych (kierownik), Jan Zając (sekretarz); 1940 – Marcin Zych (kierownik), Józef Kapel (skarbnik) Jan Zając (sekretarz)
9.
a. APKi 146/10085 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Współpraca” w Ratajach

Rudki, gmina Potok
1. Spółdzielnia Spożywców “Zjednoczenie” w Rudkach
2. Pod dyktat władz okupacyjnych, spółdzielnia w Rudkach została przejęta w 1943 r. przez Spółdzielnię Spożywców Św. Izydora w Potoku, a z ich połączenia utworzono Powszechną Spółdzielnię Rolniczo-Handlową “Św Izydora” w Potoku.
9.
a. APKi 146/9966 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Zjednoczenie” w Rudkach z odpow. udziałami;
APKi 146/10207 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Zjednoczenie” w Rudkach z odpow. udziałami
b. APR 364/705 Spółdzielnia Spożywców “Zjednoczenie” w Rudkach

Sielec, gmina Oględów
1. Spółdzielnia Spożywców “Lepsze Jutro” w Sielcu
2. 25.2. 1941 / maj 1942 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Koniemłotach, jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Lepsze Jutro” w Sielcu, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Nizinach, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Oględowie jako przejmowanymi.
3. Antoni Maruszewski, Michał Łabędzki, Teofil Fortuna67, Andrzej Strojny68, Adam Chwazik69, Wojciech Czerwiec, Jan Wołowiec, Stanisław Wawrzyk70, Michał Wójcicki, Jan Maruszewski, Józef Król, Jan Pietruszka
4. 30.6.1941 / RS 720
5. 1941 – Antoni Maruszewski, Michał Łabędzki, Adam Chwazik, Wojciech Czerwiec, Jan Wołowiec, Stanisław Wawrzyk, Jan Maruszewski, Józef Król, Jan Pietruszka; zastępcy – Józef Skobera, Jan Czaja, Władysław Karaś; 1942-1944 Michał Łabędzki71 (przewodniczący)
6. 1941-1944 – Andrzej Strojny (gospodarz), Michał Wójcicki (skarbnik), Jan Pietruszka (sekretarz)
7. 80 (1942), 93 (1943)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep kolonialno-spożywczy o asortymencie towarowym dostosowanym do potrzeb miejscowej ludności. Rozdzielała również artykuły kontyngentowe.
9.
a. APR 364/707 Spółdzielnia Spożywców “Lepsze Jutro” w Sielcu;
APKI 146/9516 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “w Lepsze Jutro” w Sielcu z odpow. udziałami;
AAN 205/840 Spółdzielnia Spożywców “Lepsze Jutro” w Sielcu

Skotniki, gmina Pęczelice
1. Spółdzielnia Spożywców “Skotniczanka” w Skotnikach. Lustrowana w 1944 r. spółdzielnia nosiła już nową nazwę: “Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa z odpowiedzialnością udziałami”.
2. 2.3.141 / W 1948 roku nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Gromada” w Szczaworyżu (podówczas Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Szczaworyżu jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Skotniczanka” w Skotnikach, Spółdzielnią Spożywców “Rozwój” w Sułkowicach jako przejmowanymi.
4. 28.2.1946 / RS 824
5. 1941 Adam Śpiewak (przewodniczący), Józef Radyj, Wincenty Szybalski, Stanisław Piwowarczyk, Andrzej Dej, Jan Kołtan, Mieczysław Augustowski, Stanisław Sztuk72, Antoni Maj; zastępcy – Józef Grabek, Władysław Durnaś, Józef Pierściński; 1943 – Adam Śpiewak (przewodniczący), od 1944 – Józef Uchański (przewodniczący)
6. 1941 – Jakub Głogowski (gospodarz), Władysław Myczka (sekretarz), Józef Szymański (skarbnik); 1943 – Jan Maj (gospodarz), Józef Szymański (skarbnik), Jan Pierściński (sekretarz); 1944 – Jan Głogowski (gospodarz), Józef Szymański (skarbnik), Andrzej Dej (sekretarz)
7. 180 (1943)
8. Spółdzielnia obejmowała miejscowości Skotniki Małe i Skotniki Duże.
9.
a. APR 364/708 Spółdzielnia Spożywców “Skotniczanka” w Skotnikach;
APKi 146/9574 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Skotniczanka” w Skotnikach z odpow. udziałami.

Skotniki Dolne, gmina Zagość
1. Spółdzielnia Spożywców “Zgoda” w Skotnikach Dolnych
2. 9.3.1941 / –
4. 30.4.1941 / RS 667
5. 1941 – Augustyn Cierniak (przewodniczący); Kazimierz Janaszek, Kazimierz Pituła, Jan Jakubowski, Franciszek Sudała, Leon Maj; 1943 – Kazimierz Pituła, Józef Garłowski, Józef Żytecki, Bronisław Domagała, Jan Wieloch, Jan Trela; zastępcy – Andrzej Janikowski, Stanisław Pikuła, Jan Szostak s. Wincentego
6. 1941 – Franciszek Krupa (gospodarz), Jan Szostak (skarbnik), Józef Żytecki (sekretarz); 1943 – Władysław Żydek (gospodarz), Franciszek Dudała (skarbnik), Władysław Czerw (sekretarz)
8. Działalność spółdzielni obejmowała miejscowości: Skotniki Dolne 400 mieszkańców, Skotniki Górne 450 mieszkańców, Skorocice 400 mieszkańców – razem ok. 1250 mieszkańców.
9.
a. APR 364/709 Spółdzielnia Spożywców “Zgoda” w Skotnikach Dolnych;
APKi 146/9470 Akta firmy: Spółdzielni Spożywców “Zgoda” w Skotnikach Dolnych z odpow. udziałami

Słabkowice, gmina Szaniec
1. Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Słabkowicach
2. 28.6.1941 / –
5. 1941-1943 – Tadeusz Lech (przewodniczący), Władysław Grzegorczyk73 (1944)
6. 1941 – Władysław Grzegorczyk (gospodarz), Franciszek Wach (skarbnik), Józef Kawecki (sekretarz); 1942 – Józef Ciba s. Marcina (gospodarz), Franciszek Wach (skarbnik), Józef Ciba s. Antoniego (sekretarz)
7. 40 (1941) 43 (1942), 71 (1944)
8. Spółdzielnia obejmowała miejscowości Słabkowice, Skorzów i Kozina; łącznie ok. 1000 mieszkańców.
9.
a. AAN 205/611 Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Słabkowicach;
APR 364/710 Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Słabkowicach

Słupiec, gmina Pacanów
1. Spółdzielnia Spożywców “Nadwiślanka” w Słupcu
2. 17.3.1937 / –
5. 1941-1943 Józef Rajtar (przewodniczący)
6. 1940 – Michał Madej (gospodarz), Wincenty Piątek (skarbnik), Wojciech Zielono (sekretarz); 1941-1942 – Stanisław Wilk (gospodarz), Ignacy Marcinek74, Aniela Gucówna
7. 54 (1940), 61 (1941), 70 (1942)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep kolonialno-spożywczy, w którym sklepowa (do 1941 r.) otrzymywała wynagrodzenie miesięczne 50 zł i 0,5% od obrotu, później sklepowym był Henryk Kozioł (wynagrodzenie 3% od obrotu).
9.
a.  AAN 205/841 Spółdzielnia Spożywców “Nadwiślanka” w Słupcu

Smogorzów, gmina Pęczelice
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Smogorzowie z odpowiedzialnością udziałami. W 1948 r. spółdzielnia nosiła nazwę: Powszechna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Smogorzowie.
2. 3.1.1937 / W 1947 r. nastąpiło połączenie przejmowanej Spółdzielni Spożywców “Przyszłość” w Topoli i przejmującej Spółdzielni Spożywców “Jedność” w Smogorzowie.
3. Jan Janik, Władysław Litewka, Franciszek Meuś, Jan Grabowski, Wojciech Lichota, Wojciech Waliszczak, Stefan Warchulski75, Władysław Kozera, Stanisław Kozera, Stanisław Grabowski, Józef Warchulski, Jan Woźniak, Antoni Dusiński
4. 21.1.1939 / RS 599
5. 1938 – Władysław Litewka, Szczepan Majka, Ludwik Zych, Jan Janik, Józef Brzeziński, Stefan Warchulski, Władysław Meuś76, Józef Strzelecki, Stanisław Podkowa, zastępcy – Stanisław Mostek, Franciszek Meuś, Franciszek Manierak; 1941-1942 Jan Woźniak (przewodniczący), Władysław Meuś
6. 1941 – Władysław Kozera (gospodarz), Piotr Maniak (skarbnik), Jan Mostek (sekretarz); 1942 – Władysław Kozera (gospodarz), Władysław Ożóg77 (skarbnik), Jan Mostek (sekretarz)
7. 122 (1941), 144 (1942)
8. Terenem działalności spółdzielni były miejscowości: Sułkowice, Konary, Strzałków, Smogorzów. Spółdzielnia prowadziła sklepy: nr 1 w Smogorzowie i nr 2 w Konarach, w których sprzedawała członkom i nieczłonkom artykuły pierwszej potrzeby, galanterię, artykuły gospodarstwa domowego, rozdzielała artykuły przydziałowe i wymieniała jaja na cukier. W sklepie nr 1 sklepową była Janina Grabowska, w sklepie nr 2 sklepowym był Stefan Samerdak (ich wynagrodzenie – 3% od obrotu).
9.
a. AAN 205/842 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Smogorzowie;
APKi 146/9415 Akta firmy: Powszechnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Smogorzowie z odpow. udziałami
10.
Członek rady nadzorczej Ludwik Zych, s. Jakuba i Stefanii z Buczkowskich, urodził się 17.1.1908 r. w Konarach, powiat stopnicki, w rodzinie chłopskiej. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Szczaworyżu, a następnie w Busku-Zdroju. W 1928 r. wstąpił do Związku Młodzieży Wiejskiej RP “Wici”. Do 1939 r. pełnił funkcje kierownicze w lokalnych strukturach ZMW.
W latach 1928-1930 ukończył szkołę przysposobienia rolniczego w Busku-Zdroju. W 1930 r. wstąpił do Stronnictwa Ludowego. Był członkiem Zarządu Powiatowego SL. Za organizowanie wieców w Piasku Wielkim i strajków chłopskich był karany aresztem. W 1932 roku został powołany do wojska – 6 Batalion Telegraficzny w Jarosławiu. Ukończył szkołę podoficerską. We wrześniu 1939 r. walczył w 24 Dywizji Piechoty w rejonie Gródka Jagiellońskiego i w obronie Lwowa.
Ranny, trafił do niewoli i był leczony w szpitalu wojennym w Szlezwiku Holsztynie. Po zwolnieniu z niewoli w lipcu 1941 r. i powrocie do rodzinnej wsi wstąpił do Batalionów Chłopskich. Jesienią 1943 r. został mianowany komendantem Rejonowym BCh Rejonu II Południe, który obejmował 8 gmin południowej części powiatu stopnickiego.
Po zakończeniu wojny został wybrany przewodniczącym Gminnej Rady Narodowej w Szczaworyżu. Był też członkiem Powiatowej Rady Narodowej w Busku-Zdroju. Jako pełnomocnik do spraw reformy rolnej dzielił ziemię majątków w Smogorzowie i Skotnikach Małych. Był członkiem Rady Nadzorczej Gminnej Spółdzielni i Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni “Samopomoc Chłopska”.
Ludwik Zych zmarł 7.8.1986 r. i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Szczaworyżu78.

Fot. Działacze Stronnictwa Ludowego w powiecie stopnickim ok. 1933 r. Od lewej siedzą: Stanisław Szczepanik, Zofia Liszajowa, Henryk Podsiadło, Józef Maślanka, Piotr Pawlina, Piotr Grela. Stoją od lewej: Piotr Majczak, Ludwik Zych, Stefan Żmija, Jan Morycz, Bolesław Walas. Źródło: domena publiczna.












Fot. Ludwik Zych.

Solec Stary, gmina Szydłów
1. Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” w Solcu Starym. W marcu 1944 r. Sąd Okręgowy w  Kielcach zapisał w rejestrze nową nazwę: Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Sprawiedliwość” w Solcu Starym z odpowiedzialnością udziałami.
2. Rok 193879 / W ramach przeprowadzonej w 1948 r. unifikacji połączono w jedną Gminną Spółdzielnię “Samopomoc Chłopska” w Szydłowie spółdzielnie: Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Szydłowie, Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Brzezinach, Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Brzezinach, Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Woli Żyznej, Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Sprawiedliwość” w Solcu Starym i Spółdzielnia Spożywców “Wyzwolenie” w Grabkach Dużych.
3. Teofil Suchojad, Marcin Patrzałek, Kazimierz Kręcisz, Jan Krawczyk, Katarzyna Pasternak, Jan Boś, Andrzej Boś s. Jana, Stanisław Skuza, Jan Kapral, Franciszek Palmąka, Stanisław Kapral, Jan Samiec, Antoni Gwiżdż, Michał Krawczyk, Jan Sobiegraj, Stanisław Czapla
4. 30.5.1941 / RS 700
5. 1941-1942 – Władysław Banasik (przewodniczący), Ludwik Skuza, Stanisław Skuza, Kazimierz Kręcisz, Józef Mazur, Andrzej Sobiegraj, Józef Korczakowski, Józef Kula, Jan Krawczyk; zastępcy – Teofil Patrzałek, Józef Garnek, Franciszek Skuta; 1943 (według zarządzenia niemieckiego komisarza Państwowej Rady Spółdzielczej) – Andrzej Sobieraj (przewodniczący), Jan Kowalec, Stanisław Kapral, Józef Mazur, Teofil Patrzałek, Daniel Góra (w 1942 r. był przewodniczącym RN w spółdzielni w Woli Żyznej); zastępcy – Franciszek Skuta, Wawrzyniec Misterkiewicz, Michał Krawczyk
6. 1941-1942 – Jan Boś (gospodarz), Jan Samiec (skarbnik), Franciszek Palmąka (sekretarz); 1943 – Jan Krawczyk (gospodarz), Jan Samiec (skarbnik; zm. 1943), Franciszek Suchojad (sekretarz); 1944 – Jan Krawczyk (gospodarz), Jan Kowalczewski (skarbnik), Franciszek Suchojad (sekretarz)
7. 126 (1942), 145 (1943), 148 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-kolonialny. Sklepową była od 1938 r. Maria Boś, następnie sklepowym był Antoni Susła.
9.
a. APR 364/711 Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” w Solcu Starym;
APKi 146/9498 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” Solcu Starym z odpow. udziałami. Obecnie Powszechna Spółdzielnia Rolniczo – Handlowa – “Sprawiedliwość” w Solcu Starym z odpow. udziałami
b. AAN 205/612 Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” w Solcu Starym

Solec-Zdrój, gmina Zborów
1. Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka”
2. 29.2.1941 / -. W dniu 11.12.1943 r. odnotowano w rejestrze sądowym zmianę nazwy spółdzielni na: Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa.
3. Franciszek Derkacz, dr Jan Anyszek, Jan Pałys, J. Mortas, Stefan Czerwiński, Władysław Pabian, Feliks Wójcik, Julian Dąbrowski, Władysław Frybus, Stanisław Stępień, Jan Rożniakowski, Wojciech Gadawski, Irena Morawiecka, Piotr Okoński, Józef Hernik
4. luty 1941 / RS 637
5. 1940-1944 dr Jan Anyszek (przewodniczący), Czerwiński
6. 1940-1941 – Jan Pałys (gospodarz), Stanisław Stępień (skarbnik), Franciszek Derkacz (sekretarz); 1941 – Julian Dąbrowski (gospodarz), Stanisław Stępień (skarbnik), Franciszek Derkacz (sekretarz); 1942 – Julian Dąbrowski (gospodarz), Stanisław Stępień (skarbnik), Józef Szczodrowski (sekretarz); 1944 – Michał Satora (gospodarz), Stanisław Stępień (skarbnik), Józef Szczodrowski (sekretarz)
7. 50 (1940), 54 (1941)
8. Spółdzielnia obejmowała miejscowości Solec-Zdrój (ok. 1000 mieszkańców i ok. 2000 kuracjuszy i letników), Wełnin (1000 mieszkańców), Strażnik (200 mieszkańców), Chinków (150 mieszkańców). Na potrzeby swojego sklepu zaopatrywała się w Oddziale “Społem” w Stopnicy i na rynku prywatnym. Zabiegała w maju 1941 r. w Wydziale Lustracyjnym Związku “Społem” o przydział koncesji na sprzedaż wyrobów tytoniowych, względnie o poparcie dla uzyskania takowej.
9.
a. AAN 205/843 Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa w Solcu-Zdroju (dawna Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka”);
AAN 213/17329 Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Jutrzenka” w Solcu-Zdroju /Solec/ – (woj. Kieleckie, pow. Stopnica, gmina Zborów; branża: przemysłowo-handlowa).
10.
Współzałożyciel spółdzielni w Solcu-Zdroju, Jan Rożniakowski, s. Michała, urodził się 26.3.1887 r. we wsi Moroczyn (gm. Hrubieszów). W 1905 r. ukończył progimnazjum w Hrubieszowie. Na Uniwersytecie w Charkowie uzyskał tytuł pomocnika aptekarskiego w 1908 r., a następnie praktykował jako pomocnik u aptekarzy Czesława Moskalewskiego w Bielsku Podlaskim i u Feliksa Łagodzińskiego w Radomiu. Od 1911 r. studiował na Wydziale Farmacji w Uniwersytecie w Dorpacie (Jurjew).

Otworzył w Solcu pierwszą całoroczną aptekę przy dzisiejszej ul. 1 maja 11 (wcześniej były tylko apteki sezonowe Żelazowskiego i Majewskiego ze Stopnicy). Ożenił się z Janiną, miał syna Tadeusza (ppor. poległego we wrześniu 1939 r.) i córkę Annę.
Był członkiem powstałej w 1922 r. Ochotniczej Straży Pożarnej w Solcu. Należał do rady nadzorczej założonej w 1925 r. Kasy Spółdzielczej w Zborowie. Od 1934 r. był radnym gminy Zborów. Zmarł w 1940 r. Aptekę po nim przejęła córka Anna (po mężu Głuska) – prowadziła ją 70 lat80.

Fot. Jan Rożniakowski. Fotografia z okresu studiów w Dorpacie

Przewodniczący rady nadzorczej spółdzielni w Solcu-Zdroju, Jan Anyszek, był lekarzem z zawodu. Przybył z Krakowa na początku lat trzydziestych. Pracował w Solcu-Zdroju najpierw sezonowo, a od 1935 roku zamieszkał tu na stałe – aż do 1945 roku. Był aktywny społecznie. W czasie okupacji udzielał pomocy mieszkańcom.
Od lutego 1943 r. był przewodniczącym delegatury w Solcu Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku-Zdroju (struktura RGO)81. Zaraz po wojnie dr Jan Anyszek (kapitan-lekarz) przyjmował w Willi Słowackiego w Busku jako lekarz chorób wewnętrznych i kobiecych82. W latach 1951-1953 pełnił funkcję komendanta Szpitala Wojskowego w Busku-Zdroju83.

Fot. Dr Jan Anyszek84.

Sroczków, gmina Oleśnica
1. Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Sroczkowie
2. 1.12.1940 / – / W 1948 roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Pacanowie jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Kwasowie, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Sroczkowie, Spółdzielnią Spożywców “Zgoda” w Zborówku, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Książnicach jako przejmowanymi.
4. 14.3.1941 / RS 657
5. 1940 – Ignacy Witek, Jan Wróbel, Jan Żołądź, Władysław Trela, Władysław Surdel, Andrzej Walas, Stanisław Juda, Tomasz Gil, Włodzimierz Lubczak; zastępcy – Józef Sypniewski, Antoni Bryk; 1941-1942 Stefan Nowicki (przewodniczący), 1943-1944 Jan Karczmarczyk (przewodniczący)
6. 1940 – Józef Żeljas (gospodarz), Stefan Kawa (skarbnik), Michał Obarzanek (księgowy); 1942 – Franciszek Dziedzic (gospodarz), Józef Sypniewski (skarbnik), Michał Obarzanek (sekretarz); 1943 – Stanisław Juda (gospodarz), Józef Sypniewski (skarbnik), Michał Obarzanek (sekretarz)
7. 90 (1941), 105 (1942), 106 (1943)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-kolonialny. Sklepową była Maria Chudera. Spółdzielnia znajdowała się we względnie sytuacji gospodarczej; rozpoczęła w 1943 r. budowę budynku dla sklepu, magazynu i biura.
9.
a. APR 364/712 Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Sroczkowie;
APKi 146/9461 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Sroczkowie z odpow. udziałami
b. AAN 205/844 Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa w Sroczkowie (dawna Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość”);

Stawiany, gmina Kliszów
1. Spółdzielnia Spożywców “Średnica” w Stawianach
4. 18.4.1942 / RS 749
5. 1941 Władysław Ciężart (przewodniczący), Stanisław Wrzoskiewicz, Józef Motyka, Józef Kudła, Leon Łuszcz, Władysław Kwapisz; zastępcy – Władysław Wrzoskiewicz, Jan Kudła, Ludwik Kruszyna; 1943 Władysław Ciężart, Jan Kudła, Ludwik Kruszyna, Franciszek Łuszcz, Władysław Kwapisz, Władysław Wrzoskiewicz; zastępcy – Jan Kudła, s. Józefa, Jan Kwas, Leon Kwapisz
6. 1941 – Stefania Kwapisz, Maria Biernacka, Kazimierz Noszczyk; 1942-1944 Józef Kudła (gospodarz), Stanisław Wrzoskiewicz (skarbnik), Kazimierz Noszczyk (sekretarz)
7. 38 (1941), 67 (1942), 105 (1943)
8. Spółdzielnia obejmowała miejscowości Samostrzałów i Stawiany. Prowadziła sklep spożywczo-kolonialny. Sklepowym do 1943 r. był Jan Motyka, następnie Anna Bagińska.
9.
a. APR 364/459 Spółdzielnia Spożywców “Średnica” w Stawianach;
APKi 146/9541 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Średnia” w Stawianach z odpow. udziałami
b. AAN 205/613 Spółdzielnia Spożywców “Średnica” w Stawianach

Stopnica 1
1. Hurtownia Kupców Polskich w Stopnicy, spółdzielnia z odpowiedzialnością udziałami
2. 12.6.1938 podczas zebrania organizacyjnego w sali Prywatnej Męskiej Szkoły Przysposobienia Kupieckiego. Obecnych było ok. 100 osób. / We wrześniu 1939 r. ustała działalność spółdzielni. Podczas okupacji niemieckiej, na wniosek Państwowej Rady Spółdzielczej (PRS; podpisał Całkosiński) ze stycznia 1941 r., Sąd Okręgowy w Kielcach ukarał grzywną członków zarządu za niedostarczenie sprawozdań i rozliczeń za 1939 rok. We wrześniu 1942 r., PRS na swoje zapytanie, skierowane do Hurtowni “czy są możliwości uruchomienia spółdzielni”, otrzymała skąpą, a jakże znaczącą odpowiedź “tak – po wojnie”.
3. Inicjatorem powołania Spółdzielni był nauczyciel Alojzy Kosik85. Uzyskał wsparcie stopnickich kupców, podzielających pogląd o potrzebie założenia hurtowni polskiej: Władysław Bernat86, Wacław Wielgo, Stanisław Borto87, Stefan Zdziebko, Jan Strząska, Antoni Bryliński, Konstanty Zięba, Wojciech Nalepa oraz Antoni Gozdek, Wojciech Bławat, Czesław Żelazny, Władysław Soja88, Jan Kawiński, Leon Wojtyś89, Jan Wolski, Antoni Rak, Antoni Woźniak, Jakub Stal, Stanisław Słonina, Piotr Bielecki, Józef Bonar, Wiktor Bociński, Stanisław Żal, Józef Liszaj.
4. 31.5.1939 / RS 609
5. Wacław Wielgo, Stanisław Borto, Alojzy Kosik, Jan Strząska, Antoni Bryliński, Wojciech Nalepa, Stefan Zdziebko
6. Władysław Bernat (prezes), Roman Kozlowski (kontroler czynności zarządu), Józef Gruszewski (kierownik handlowy), Leon Wojtyś (zastępca kierownika handlowego)
7. Na zebraniu założycielskim 12.6.1938 r. deklaracje członkowskie podpisało 82 kupców.
8. W statucie zapisano, że przedmiotem spółdzielni jest: “Niesienie pomocy swym członkom przez: a) wspólne nabywanie i dostarczanie w sposób hurtowy wszelkiego rodzaju towarów potrzebnych członkom do prowadzenia handlu codziennego, b) krzywienie i podniesienie kultury i wiedzy wśród członków i młodzieży handlowej katolickiej”
9.
a. AAN 213/17852 Akta ogólne Rady Spółdzielczej i urzędów zajmujących się sprawami spółdzielczymi / Hurtownia Kupców Polskich – sp-nia w Stopnicy – (woj. Kieleckie, pow. Stopnica; branża: handlowa);
APKi 146/9422 Akta firmy: Hurtownia Kupców Polskich Spółdzielnia z odpow. udziałami w Stopnicy
10.













Fot. Chrześcijański sklep spożywczy “Placówka” w Wolicy w latach 1937/38, należący do Władysława Soi, współzałożyciela Hurtowni Kupców Polskich w Stopnicy. 

Stopnica 2
1. Spółdzielnia Spożywców “Łączność” w Stopnicy z odpowiedzialnością udziałami – nazwa obowiązująca od 1935 roku. Wcześniej było to Stowarzyszenie Spożywców “Łączność” w Stopnicy. Od 1943 r. spółdzielnia nosiła nazwę “Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Łączność” w Stopnicy z odpowiedzialnością udziałami”.
2. W lipcu 1922 r. powołano Stowarzyszenie Spożywców “Łączność’ w Stopnicy. W lipcu 1943 r. niemiecki komisarz Państwowej Rady Spółdzielczej, Leopold Platenik, przejmując na siebie uprawnienia Walnego Zgromadzenia Członków, zarządził (a) zmianę statutu Spółdzielni według narzuconego przez siebie wzoru i zgłosić tę zmianę w sądzie rejestrowym, (b) przejęcie Spółdzielni Spożywców “Łączność” w Mietlu – po połączeniu spółdzielnia nosiła nazwę Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Łączność” w Stopnicy, (c) wymianę całego składu rady nadzorczej.
W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Wolicy (naówczas w Stopnicy), jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Naprzód” w Klępiu Górnym, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Klępiu Dolnym, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Czyżowie, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlowa “Łączność” w Stopnicy jako przejmowanymi. 
3. Stefan Leszczyński, Władysław Skarbek i Stanisław Stelmaszyński oraz Stanisław Łosin, Adam Radosz, Antoni Szybowski90, Franciszek Pochopień, Stanisław Mikulski, Leon Stelmaszyński, Julian Sokolnicki, Leon Majewski Stanisław Jasiński, Stefan Golba91. Aktywnymi członkami Stowarzyszenia byli w latach 20-tych Hilary Żembrowski92, Tomasz Laskowski i Stanisław Mikulski.
4. 21.8.1923 / RS 51
5. 1922 – Stanisław Łosin, Franciszek Pochopień, Stanisław Mikulski, Adam Radosz, Leon Stelmaszyński, Tomasz Laskowski, Piotr Chmielewski, Julian Sokolnicki, Leon Majewski; 1927 – Jan Kowalski (prezes), Jan Rajtar, Józef Sagan, Franciszek Pochopień, Jan Nowak, W[incenty] Pyrz; 1930 – Roman Laskowski (prezes), 1942 Tomasz Laskowski (przewodniczący); 1943 (po włączeniu spółdzielni z Mietla) – Stanisław Słota (Mietel), Andrzej Morycz (Mietel), Michał Pawlak (Stopnica), Stanisław Rogoziński (Wolica), Ignacy Toporowski (Szklanów), Jan Górnicz (Suchowola); zastępcy: Paweł Grochowski (Stopnica), Ignacy Jewierz (Mietel), Jan Tobołkiewicz (Falęcin Stary)
6. 1922 – Władysław Skarbek, Stefan Golba, Stefan Leszczyński93, Stanisław Stelmaszyński; do 1927 r. – Stefan Leszczyński, Władysław Skarbek, Ryszard Gronek94; 1927 – Piotr Chmielewski, Stefan Nawrocki, Ryszard Gronek95, Stanisław Stelmaszyński; 1928 – Ryszard Gronek, Władysław Skarbek, Stefan Nawrocki; 1930 – Michał Pawlak, Władysław Skarbek, Stefan Nawrocki; 1931 – Stefan Leszczyński, Władysław Skarbek, Stefan Nawrocki; 1933 – Stefan Leszczyński, Leon Stelmaszyński, Stefan Nawrocki; 1937 – Stefan Leszczyński, Stefan Uzarewicz, Stefan Nawrocki; 1942 – Stefan Leszczyński (gospodarz), Stefan Nawrocki (skarbnik), Jan Rajtar96 (sekretarz)
7. 263 (1922), 216 (1925), 151 (1928), 111 (1930), 85 (1931); 79 (1934), 126 (1941)
8. Terenem działalności spółdzielni były gminy: Stopnica, Wolica, Zborów, Szczytniki, Wójcza i Oleśnica. Spółdzielnia prowadziła dwa sklepy – nr 1 spożywczo-kolonialny i nr 2 – przeznaczony wyłącznie do rozdziału towarów przydziałowych. Kierownikiem spółdzielni (1942) był Kazimierz Kolankowski97 i on odpowiadał za sklepy. W sklepie głównym sklepowym był Marian Żabicki98, pracował tam również praktykant Edward Godowski99. Spółdzielnia posiadała nieruchomość składającą się z głównego budynku frontowego, mieszczącego sklep, magazyn i 4 mieszkania wydzierżawione. W podwórzu posiadała budynek murowany, przeznaczony na salę zebrań i kancelarię, oraz budynek magazynowy.
9.
a. APR 364/713 Spółdzielnia Spożywców “Łączność’ w Stopnicy;
APKi 146/9096 Akta firmy: Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Łączność” w Stopnicy – Spółdzielnia Spożywców “Łączność” w Stopnicy z odpow. Udziałami. Obecnie Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa Łączność w Stopnicy z odpow. udziałami.

Stopnica 3
1. Spółdzielcza Składnica Materiałów Piśmienniczych w Stopnicy; od 19.9.1945 – Księgarnia Spółdzielcza “Znicz”.
2. 22.2.1941 /  –
4. –  / RS 740
5. 1941 – Eugeniusz Vogtman100, Helena Biel (nauczycielka), Adam Kwiecień101, ks. Konstanty Tomal (przewodniczący), Stefan Leszczyński (sekretarz), Jan Gurnicz (z-ca przewodn.), Stanisław Słota; zastępcy – Władysław Meuś, Teofil Pszczółkowski102, Józef Prokopp
6. 1941 – Franciszek Jasiński103 (gospodarz), Krystyna Wikiera104 (skarbnik), Anna Kościółek105 (sekretarz); 1943 – Tomasz Gromadzki (gospodarz), Romuald Jędrzejewski106 (skarbnik), Stanisław Szczotka (sekretarz); 1944 – Stefan Wojciechowski z Nizin (prezes), Franciszek Faliszewski107 (sekretarz), Stanisław Szczotka (skarbnik)
8. Wszystkie dokumenty i akta Składnicy, deponowane w Stopnicy, spłonęły podczas działań wojennych. Działalność Składnicy wznowiono w lutym 1945 r. podejmując pracę z resztą uratowanego towaru. Już w kilka miesięcy Składnica podwoiła swój majątek. Podczas Walnego Zgromadzenia członków Spółdzielczej Składnicy Materiałów Piśmienniczych w dniu 19 września 1945 r. (obecni reprezentanci 15 osób prawnych,  w tym m.in. spółdzielni spożywców w miejscowościach Klępie, Smogorzów, Oblekoń, Parchocin, oraz 12 osób fizycznych) wybrano nową radę nadzorczą i nowy zarząd, przyjęto nowy statut już nie Składnicy, lecz Księgarni Spółdzielczej. Postanowiono uruchomić w jak najkrótszym czasie filię Księgarni w Pacanowie.
9.
a. APKi 146/9532 Akta firmy: Spółdzielcza Składnica Materiałów Piśmienniczych w Stopnicy z odpow. udziałami. Obecnie Księgarnia Spółdzielcza – Znicz – z odpow. udziałami w Busku – Zdroju
10.
Stefan Wojciechowski, od 1944 r. prezes Spółdzielczej Składnicy Materiałów Piśmienniczych w Stopnicy, był przed wojną inspektorem szkolnym Obwodu Buskiego.
Od 15 maja 1940 r. był kierownikiem publicznej szkoły powszechnej w sanatorium “Górka” w Busku. Prowadzono tam lekcje tylko dla dzieci chorych. Dzieci obłożnie chore były przywożone na łóżkach do sali zajęć, pozostałe siedziały przy stolikach. W czterech klasach naukę pobierało łącznie 122 dzieci108. Gdy Niemcy nakazali w 1941 roku opróżnić sanatorium dla dorosłych volksdeutschów i pracowników przemysłu ciężkiego109, Stefan Wojciechowski został przeniesiony przez władze okupacyjne do Nizin, gm. Oględów, na stanowisko kierownika szkoły powszechnej110.
Stefan Wojciechowski był żołnierzem Armii Krajowej. W początkowej fazie działalności konspiracyjnej był do lipca 1940 r. zastępcą komendanta Obwodu Busko111. Bronisław Rzepecki “Aleksander” (kwatermistrz Podobwodu Stopnica ZWZ-AK) określił go w swoich wspomnieniach jako “dzielnego człowieka i żarliwego patriotę”112.
Politycznie miał swoje miejsce w  ruchu ludowym. Był też włączony w działalność konspiracyjną Batalionów Chłopskich, uczestniczył w posiedzeniach trójki powiatowej “Rocha”113. Działał w konspiracyjnej organizacji Związek Pracy Ludowej “Orka”114 i był członkiem stopnickiego Zarządu Powiatowego tej organizacji115. Od lipca 1943 r. wchodził w skład redakcji pisma “Znicz” – organu trójki powiatowej “Roch” na terenie powiatu stopnickiego, wydawanego początkowo w Oględowie, a następnie w Gackach k. Szydłowa116.
Był jednym z wiodących działaczy i nauczycieli tajnego nauczania na terenie powiatu buskiego. Przewodniczył Powiatowej Komisji Oświaty i Kultury w Busku, powołanej przez Tajną Organizację Nauczycielską TON117.
Zaangażował się też w działalność dobroczynną. Był od maja 1943 r. członkiem 5-osobowej Komisji Rewizyjnej w Polskim Komitecie Opiekuńczym na powiat buski118.
Na krótko przed końcem wojny uczestniczył w tworzeniu struktur nowej władzy na terenach już wyzwolonych (Przyczółek Sandomiersko-Baranowski). Brał udział w pierwszych posiedzeniach Powiatowej Rady Narodowej w dniach 2 września w Koniemłotach i 7 października 1944 r. w Rytwianach119. Od lutego 1946 r. pełnił urząd zastępcy Kuratora Okręgu Szkolnego w Kielcach.

Stradów, gmina Chroberz
1. Spółdzielnia Spożywców “Stradowianka” w Stradowie
2. marzec 1941 / koniec 1941
3. ks. Jan Książkiewicz120, Jan Gielniewski, Jan Wójcik, Z. Zakrzewski, Pisany, K. Bugaj, Jan Kocerba, Piotr Marciszewski121, Stefan Marciszewski, Franciszek Zadara, Wojciech Krzysztofczyk, Stanisław Piechociński
4. 30.8.1941 / RS. 737
5. 1942 – Józef Otak (przewodniczący); 1943 – Jan Gielniewski (przewodniczący)
6. 1942 – ks. Jan Książkiewicz (gospodarz), Jan Gielniewski, Wojciech Piwowarczyk; 1943 – Józef Kałuża (gospodarz), Piotr Marciszewski (skarbnik), Wojciech Piwowarczyk (sekretarz); 1944 – Józef Kałuża (gospodarz), Stanisław Sakwa (skarbnik), Wojciech Piwowarczyk (sekretarz)
7. 96 (1942), 132 (194)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-galanteryjny. Sklepową była Zofia Bisaga; w 1944 r. sklepowymi były: Krystyna Durbacz i Józefa Myśliwska.
9.
a. AAN 213/17864 Spółdzielnia Spożywców “Stradowianka” w Stradowie [Stradów] – (woj. Kieleckie, pow. Busko);
APR 364/458 Spółdzielnia Spożywców “Stradowianka” w Stradowie

Strojnów, gmina Drugnia
1. Spółdzielnia Spożywców “Ogniwo” w Strojnowie; od 1943 r. –  Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Ogniwo” w Strojnowie
2. 13.3.1941 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Spólnota” (naówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska”) w Drugni jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jutrzenka” w Osinach, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlową “Ogniwo” w Strojnowie i Gminną Spółdzielnią “Samopomoc Chłopska” w Wierzbiu jako przejmowanymi.
4. 30.5.1941 / RS 691
5. 1941 – Stefan Niedzielski, Stefan Oszywa122, Ignacy Partyka, Ignacy Kossowski, Edmund Miśkiewicz, Franciszek Mrówka; zastępcy – Adam Nowak, Ignacy Mrozicki, Anna Machurska; 1942 – Stefan Niedzielski (przewodniczący); 1943 – Ignacy Rogowski (przewodniczący), Ignacy Rogowski, Karol Pawłowski, Marian Jabłoński, Józef Jaros; zastępcy – Jan Oczkowski, Stanisław Mazur, Walentyna Grochal
6. 1941-1942 – Antoni Rękas (gospodarz), Jan Długosz (skarbnik), Michał Majka123 (sekretarz); 1943-1944 – Jan Długosz (gospodarz), Stefan Oszywa (skarbnik), Michał Majka (sekretarz)
7. 52 (1942), 70 (1943), 104 (1944)
8. Teren działalności spółdzielni rozciągał się na miejscowości Strojnów, Podlesie i  Wierzbie. Spółdzielnia prowadziła sklep. Sklepową była Zofia Topolska, od 1.7.1943 – Genowefa Radomska.
9.
a. APR 364/714 Spółdzielnia Spożywców “Ogniwo” w Strojnowie;
APKi 146/9490 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Ogniwo” w Strojnowie z odpow. udziałami. Obecnie Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Ogniwo” w Strojnowie z odpow. udziałami
b. AAN 205/614 Spółdzielnia Spożywców “Ogniwo” w Strojnowie

Strożyska, gmina Grotniki
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Strożyskach
2. 3.3.1940 / W dwa lata po zakończeniu wojny, jesienią 1947 r., wdrożona została pod nadzorem władz Okręgu Kieleckiego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Rzeczypospolitej Polskiej procedura połączenia spółdzielni w Badrzychowicach i Strożyskach do postaci Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Strożyskach. Ta Gminna Spółdzielnia została zarejestrowana w Sądzie Okręgowym w Kielcach dnia 16.4.1948  r.  W dniu 23.12.1951 r. uchwałą Walnego Zgromadzenia Delegatów z GS SCh Strożyska i z GS SCh Nowy Korczyn spółdzielnie te zostały połączone (unifikacja) w jedną Gminną Spółdzielnię “Samopomoc Chłopska” Grotniki z siedzibą w Nowym Korczynie.  
3. Andrzej Wojsa, ks. Antoni Gębka, Henryk Katra, Jan Szafranek s. Jana, Edward Ryguła, Marcin Olszowy
4. 14.3.1941 / RS 653
5. 1940 – Henryk Katra, Jan Szafranek s. Jana, Andrzej Wojsa, Stanisław Stępień, Jan Kita, Leon Dryja, Kazimierz Wojtera, Stanisław Jackowski124, Antoni Powroźnik; zastępcy – Marcin Rzępała, Andrzej Buczak, Kazimierz Pietrzyk; 1941-1943 Stanisław Stempień (przewodniczący)
6. 1940 – Jan Szafranek s. Jana, Henryk Katra, Andrzej Wojsa (wszyscy trzej zamieszkali w Strożyskach); 1942 – Stanisław Jackowski (gospodarz), Henryk Katra (skarbnik), Jan Zioło (sekretarz)
7. 72 (1941), 76 (1942), 81 (1943)
8. Spółdzielnia obejmowała swoim działaniem miejscowości: Strożyska, Sępichów, Szczerbaków, Górki i Ucisków.
9.
a. APR 364/715 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Strożyskach;
APKi 146/9457 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Strożyskach z odpow. udziałami. Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Strożyskach z odpow. udziałami

Strzelce, gmina Oleśnica
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Strzelcach
2. – / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Jedność” w Strzelcach (podówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Strzelcach) jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Pieczonogach, Spółdzielnią Spożywców “Zorza” w Sufczycach, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Oleśnicy jako przejmowanymi.
4. 31.5.1941 / RS 684
5. 1941-1943 Józef Krawczyk (przewodniczący)
6. 1942 – Jan Franusiak125 (gospodarz), Władysław Skórski (skarbnik), Stanisław Sojka (sekretarz); 1943 – Władysław Krowa (gospodarz), Władysław Skórski (skarbnik), Stanisław Sojka (sekretarz)
7. 81 (1941), 103 (1942), 116 (1943)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep. Sklepowym był Władysław Krowa do 1943 r.
9.
a. APR 364/716 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Strzelcach

Sufczyce, gmina Oleśnica
1. Spółdzielnia Spożywców “Zorza” w Sufczycach
2. – / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Jedność” w Strzelcach (podówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Strzelcach) jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Pieczonogach, Spółdzielnią Spożywców “Zorza” w Sufczycach, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Oleśnicy jako przejmowanymi. 
9.
b. APR 364/0/10/718 Spółdzielnia Spożywców “Zorza” w Sufczycach

Suliszów, gmina Maleszowa
1. Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Suliszowie; od października 1943: Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Przyszłość” w Suliszowie
2. 22.2.1941 / W 1948 roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Maleszowej jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Celinianka” w Celinach, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlową “Społem” w Piotrkowicach, Spółdzielnią Spożywców “Jutrzenka” w Lisowie, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlową w Suliszowie i Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Włoszczowicach, jako przejmowanymi.
3. Roman Pająk, Bonifacy Chłond, Roman Nogacki, Karol Poć
4. 30.7.1941 / RS 734
5. 1941 – Roman Pająk, Stefan Zawadzki, Wincenty Korczyński, Franciszek Piwoński, Czesław Kulawik, Jan Chłond, Stanisław Kalarus, Franciszek Wiewióra, Józef Pieros, Jan Kasiewicz; zastępcy – Wojciech Korczyński, Franciszek Kokoszka, Antoni Człeczyński; 1943 (wszyscy rolnicy z Suliszowa) Piotr Witkowski, Czesław Kulawik, Jan Chłond, Stefan Zawadzki, Roman Pająk, Franciszek Piwoński; zastępcy – Jan Kosiewicz, Franciszek Wiewióra, Józef Ślusarski.
6. 1941 – Edward Człeczyński, Stanisław Ludwikowski, Bonifacy Chłond; w kwietniu 1941 w zarządzie Władysław Hall zastąpił Bonifacego Chłonda.
8. Terenem działalności spółdzielni były miejscowości Suliszów i Gozdawa. Do 1943 r. sklepową była Maria Piros.
9.
a. APKi 146/9528 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Suliszowie z odpow. udziałami lata 1918-1939 [1949]
b. APR 364/719 Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Suliszowie

Sułkowice, gmina Pęczelice
1. Spółdzielnia Spożywców “Rozwój” w Sułkowicach
2.  3.3.1942 / 23.3.1942 / W 1948 roku nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Gromada” w Szczaworyżu (podówczas Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Szczaworyżu jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Skotniczanka” w Skotnikach, Spółdzielnią Spożywców “Rozwój” w Sułkowicach jako przejmowanymi.
5. 1942-1943 Jan Nowak (przewodniczący)
6. 1942 – Marcin Nowak (gospodarz), Aleksander Kowalczyk (skarbnik), Roman Krówka126 (sekretarz); 1943 – Stanisław Ściubisz (gospodarz), Władysław Nowak (skarbnik), Jan Maj (sekretarz)
7. 81 (1942), 91 (1943), 92 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep. Sklepową była Genowefa Lebida.
9.
a. APR 364/720 Spółdzielnia Spożywców “Rozwój” w Sułkowicach;
APKi 146/10072 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Rozwój” w Sułkowicach z odpow. udziałami

Szaniec 1, gmina Szaniec
1. Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Szanieckie” w Szańcu z odpowiedzialnością udziałami
4. 25.1.1923 / RS 116
6. 1923 Karol Juszczo, Jan Domagała, Zygmunt Zieliński; zastępca Franciszek Prędki
9.
b. AAN 213/18266 Szanieckie Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców w Szańcu – (woj. Kieleckie, pow. Stopnica).
10. Zastępca członka zarządu, Franciszek Prędki był w 1911 r. współzałożycielem Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego w Szańcu i do 1934 r. prezesem zarządu tego Towarzystwa, następnie powstałej zeń Kasy Stefczyka w Szańcu127.
Był on kowalem w Szańcu. L. Wojnakowski tak go wspominał: “Kiedy oddział [RS: pododdział grupy AK por. “Jastrzębca po akcji zajęcia dużej liczby rowerów pod koniec lipca 1944 r.] stanął na dwa dni w szanieckim dworze, żołnierze spali w dworskiej stodole, ale ranny “Orlik” przebywał “na pokojach”. Jednak najważniejsze było to, że miejscowy kowal, Franciszek Prędki przez całe dwa dni dorabiał partyzantom uchwyty do karabinów maszynowych przy ramach dopiero co zdobytych rowerów, chodziło bowiem o zapewnienie swobody ruchu podczas jazdy. Tenże kowal Prędki dorobił wiele zaczepów do granatów angielskich, gdyż oryginalne “łyżki” wykonane były z miękkiego metalu i źle trzymały się pasa. Natomiast te nowe uchwyty dorabiane z drutu, gwintowane i wkręcane do zakrętek zapalników zapewniały pełne bezpieczeństwo i gwarancję, że zza pasa nie wylecą128.

Szaniec 2, gmina Szaniec
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Szańcu
2. marzec 1941 / 2.7.1941
5. 1941 – Józef Janik (przewodniczący), 1942 – Eweryst Tatarski (przewodniczący), 1943 – Jan Wojciechowski (przewodniczący)
6. 1941-1943 – Jan Majcher (gospodarz), Marcin Kowalski (skarbnik), Bolesław Górka (sekretarz); 1944 – Piotr Majcher (gospodarz), Marcin Kowalski (skarbnik), Tadeusz Rzepka (sekretarz)
7. 54 (1941), 57 (1942), 80 (1943), 83 (1944)
8. Spółdzielnia swoją działalnością obejmowała miejscowości Szaniec, Galów, Zwierzyniec (łącznie ok. 2600 mieszkańców).
9.
a. AAN 205/615 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Szańcu;
APR 364/721 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Szańcu
10.
Sekretarz Spółdzielni, Bolesław Górka, ur. ok. 1911 r., był żołnierzem Armii Krajowej. Według powojennej relacji jego żony, Katarzyny, Bolesław podczas kilkudniowego pobytu Armii Czerwonej w Busku i okolicach w sierpniu 1944 r. ujawnił się i rozbrajał Niemców. Gdy Rosjanie odeszli, a Niemcy wrócili, aresztowali Bolesława Górkę i rozstrzelali 15 (16) września 1944 r. w Lesie Wełeckim. Rozstrzelali wtedy również żołnierza AK – 33-letniego Romana Janika z Szańca i Stefana Majchra z Chrabkowa, który działał w Batalionach Chłopskich. B. Górka, R. Janik oraz S. Majcher poddawani byli torturom. Jak zeznawała matka Bolesława, Elżbieta, „Przez tydzień czasu mordowani byli bezlitośnie, a przeważnie mój syn, co się okazało po zabiciu, bo miał paznokcie powyrywane i kości tak u nóg jak i u rąk połamane“. Wykonawcą egzekucji był Johann Hansel z buskiej Gestapo. Kilka dni po egzekucji rodziny przewiozły ciała pomordowanych na cmentarz parafialny w Szańcu129.

Szczaworyż, gmina Pęczelice
1. Spółdzielnia Spożywców “Gromada” w Szczaworyżu
2. W 1948 roku nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Gromada” w Szczaworyżu (podówczas Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Szczaworyżu jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Skotniczanka” w Skotnikach, Spółdzielnią Spożywców “Rozwój” w Sułkowicach jako przejmowanymi.
4. – / RS/VI.675
9.
a. APKi 146/0/-/9673 Akta firmy: Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Szczaworyżu z odpow. udziałami
b. APR 364/0/10/722 Spółdzielnia Spożywców “Gromada” w Szczaworyżu;
APR 364/0/10/723 Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Szczaworyżu;
AAN 205/0/4.2/847 Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa w Szczaworyżu

Szczytniki, gmina Szczytniki
1. Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” w Szczytnikach
2. W zachowanym w archiwum (APR) fragmencie sprawozdania z lustracji Spółdzielni w 1946 r. zawarta jest informacja, że Spółdzielnia uległa rabunkowi podczas działań wojennych, a jej książki i dokumenty zostały zniszczone.
9.
a. APR 364/461 Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” w Szczytnikach
b. AAN 205/440 Spółdzielnia Spożywców “Sprawiedliwość” w Szczytnikach

Szydłów
1. Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Szydłowie
2. Pierwsza spółdzielnia spożywców w Szydłowie została założona w roku 1910130. Można domniemywać, że nosiła wtedy nazwę – podobnie jak inne spółdzielnie do początku lat 20-tych – Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców w Szydłowie. W 1948 r. w miejsce tej spółdzielni powołano Gminną Spółdzielnię “Samopomoc Chłopska” w Szydłowie.
4. 28.3.1923 / RS 133
5. 1923 – Jan Kowalik, Franciszek Janecki, Antoni Kowalczewski, Edward Garlicki, Marian Karasiński, Edward Kluszczyński, Stefan Treliński, Franciszek Sapalski, Feliks Cecot, Jan Kozak, Antoni Miklaszewski, Ludwik Kluszczyński131; 1936 – do dotychczasowego składu RN dołączył Bolesław Juszczak; 1941-1943 Jan Stawecki132 (przewodniczący)
6. 1923 – Stefan Kaczorowski, Stanisław Nowiński, Tomasz Zarzycki, Teofil Piwoński;  1925 – Stefan Kaczorowski, Bartłomiej Janecki (w tym samym roku zastąpił go Franciszek Janecki); 1927 – Tomasz Zarzycki, Franciszek Janecki); 1933 – Szymon Litwin (gospodarz), Stefan Arendarski (skarbnik), Franciszek Sobczyński (sekretarz),  Stanisław Stawecki (zastępca sekretarza); 1936 – Bolesław Moryto133 (gospodarz), Ludwik Kowalczewski (sekretarz); 1942-1943 – Wincenty Siwulski134 (gospodarz), Franciszek Sobczyński (skarbnik), Bolesław Moryto (sekretarz)
7. 265-277 (1942)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep w Szydłowie o asortymencie towarowym dostosowanym do potrzeb miejscowej ludności. W sklepie rozdzielano towary kontyngentowe. Sklepowym był Stanisław Stawecki, pomagała mu Klamczyńska (brak imienia).
Terenem działania spółdzielni w latach 20-tych były miejscowości: Szydłów, Gacki, Brzeziny, Solec, Wola, Grabki, Osówka, Wiktorów.
Podczas działań wojennych w sierpniu 1944 r. placówka została okradziona i całkowicie zniszczona.
9.
a. APR 364/724 Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Szydłowie
b. APŁódź 39/462/0/-/248 Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Szydłowie pow. Stopnicki

Śladków, gmina Chmielnik
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Śladkowie
2. marzec 1941 / 19.12.1941
5. 1941 – Jan Rozborski135 (przewodniczący), Jan Zgrzebnicki, Franciszek Kraj, Jan Mierzwa, Józef Sobala, Antoni Mierzwa; 1942 – Franciszek Kraj (przewodniczący).
W lipcu 1943 r. niemiecki komisarz Państwowej Rady Spółdzielczej, Leopold Platenik, przejmując de facto na siebie uprawnienia Walnego Zgromadzenia Członków, nakazał zarządowi zmienić statut Stowarzyszenia według narzuconego przez niego wzoru i zgłosić tę zmianę w sądzie rejestrowym. Zarządził wymianę całego składu rady nadzorczej. Nowymi jej członkami zostali rolnicy: Tadeusz Braciszewicz (przewodniczący), Wacław Rogala, Mieczysław Styczeń, Jan Borowiec, Karol Wolny, Stanisław Karol; zastępcy – Franciszek Szyba, Józef Sobola, Bronisław Styczeń
6. 1941 – Władysław Braciszewicz, Franciszek Kuza, Ludwik Sroka; 1942-1943 – Jan Rozborski (gospodarz), Stanisław Styczeń (skarbnik), Władysław Braciszewicz (sekretarz); 1943-1944 – Mieczysław Styczeń (gospodarz), Stanisław Kapral (skarbnik), Bogdan Wieczorek (sekretarz)
7. 77 (1942), 100 (1943), 105 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep o charakterze spożywczo-galanteryjnym, wymianę jaj na cukier oraz posiadała prawo rozdzielania artykułów kartkowych wśród mieszkańców gromady. Sklepową była do 30.4.1943 Pelagia Sroka, po niej – Halina Rozborska.
9.
a. APR 364/725 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Śladkowie;
APKi 146/9987 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Śladkowie Małym z odpow. udziałami

Świniary, gmina Pawłów
1. Spółdzielnia Spożywców “Bratnia Pomoc” w Świniarach
2. – / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Oszczędność” w Brzostkowie, podówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Brzostkowie, jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Sprawiedliwość” w Parchocinie, Spółdzielnią Spożywców “Bratnia Pomoc” w Świniarach i Spółdzielnią Spożywców “Świt” w Trzebicy jako przejmowanymi.
5. 1941-1944 Stanisław Pałys (przewodniczący)
6. 1941-1943 – Tomasz Sikora (gospodarz), Florian Nowicki (skarbnik), Andrzej Doktór136 (sekretarz); 1944 – Jan Żelazny (gospodarz), Florian Nowicki (skarbnik), Andrzej Doktór (sekretarz)
7. 128-142 (1942), 151 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep o charakterze spożywczo-galanteryjnym. Sklepowym był Jan Paw, następnie Ludwik Doktór oraz bezpłatny praktykant Edmund Fetel.
9.
a. APR 364/0/10/726 Spółdzielnia Spożywców “Bratnia Pomoc” w Świniarach;
APKi 146/10217 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Bratnia Pomoc” w Świniarach p-ta i pow. Stopnica

Topola, gmina Szczytniki
1. Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Topoli
2. 10.2.1938 / – W 1947 r. nastąpiło połączenie przejmowanej Spółdzielni Spożywców “Przyszłość” w Topoli i przejmującej Spółdzielni Spożywców “Jedność” w Smogorzowie.
3.  Mieczysław Sztuk137, Bolesław Wójcik, Wojciech Woźniak, Szczepan Majka
4.  7.9.1938 / RS 588
5. 1938 Wojciech Woźniak, Bolesław Wójcik, Michał Domagała, Józef Strzelecki, Jan Głut; zastępcy – Marcin Wieczorek; 1942 Władysław Kisiel, Kazimierz Słowak, Stanisław Wrześniak, Wacław Wieczorek, Stefania Szeląg, Janina Sztuk, Stanisław Zieliński, Wojciech Zdyb, Wojciech Bugaj 
6. 1938 Aleksander Słowak, Mieczysław Sztuk, Wojciech Woźniak; 1939 Ignacy Woźniak (gospodarz), Jan Mazur (skarbnik), Stefan Żmija (sekretarz); 1942 Józef Strzelecki (gospodarz), Wojciech Bugaj (skarbnik), Roman Figura138 (sekretarz)
8. Terenem działania spółdzielni były Zagaje Kikowskie, Kików i Topola. Sklepowym od 1942 r. był Ludwik Zdyb.
9.
a. APKi 146/9409 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Topoli

Trzebica, gmina Wójcza
1. Spółdzielnia Spożywców “Świt” w Trzebicy
2. – / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Oszczędność” w Brzostkowie, podówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Brzostkowie, jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Sprawiedliwość” w Parchocinie, Spółdzielnią Spożywców “Bratnia Pomoc” w Świniarach i Spółdzielnią Spożywców “Świt” w Trzebicy jako przejmowanymi.
9.
b. APR 364/0/10/727  Spółdzielnia Spożywców “Świt” w Trzebicy;
APKi 146/0/-/9592 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Świt” w Trzebicy z odpow. udziałami.

Trzebica, gmina Wójcza
1. Spółdzielnia Spożywców “Świt” w Trzebicy z odpowiedzialnością udziałami
2. 25.2.1945 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Oszczędność” w Brzostkowie, podówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Brzostkowie, jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Sprawiedliwość” w Parchocinie, Spółdzielnią Spożywców “Bratnia Pomoc” w Świniarach i Spółdzielnią Spożywców “Świt” w Trzebicy jako przejmowanymi.
3. Jan Zuchara139, Andrzej Wojniak, Władysław Boćniewicz, Jan Kaczor, Piotr Świech, Andrzej Gmynek, Józef Misiaczek
4. 6.5.1946 / RS 851
6. 1945 – Andrzej Wojniak, Stanisław Wawro, Wacław Doktor (wszyscy zamieszkali w Trzebicy)
9.
a. APKi 146/0/-/9592 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Świt” w Trzebicy z odpow. udziałami
b. APR 364/0/10/727 Spółdzielnia Spożywców “Świt” w Trzebicy

Tuczępy, gmina Tuczępy
1. Spółdzielnia Spożywców “Światłość” w Tuczępach
2. 23.2.1941 / 21.2.1942 / W 1948 roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Tuczępach jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Żernikach Dolnych, Spółdzielnią Spożywców “Światłość” w Tuczępach, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Górze, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Grzymale jako przejmowanymi.
3. Leon Krawczyk , Jan Krawczyk, Stefan Borek140, Jan Chłond, ks. proboszcz Teofil Rzepczyński, Antoni Łosin, Andrzej Wojtyś, Jan Sojka
4. 30.5.1941 / RS 688
5. 1941 – Daniel Misterkiewicz141, Jan Chłond, Leon Krawczyk, Jan Sobieszkoda, Stefan Zarzycki142, Adam Kukiełka, ks. Teofil Rzepczyński, Jan Krawczyk s. Franciszka; zastępcy – Jan Sojka, Stanisław Karcz, Antoni Łosin; do 1944 – Stefan Zarzycki (przewodniczący); 1945 – Jan Furman z Podlesia143 (przewodniczący)
6. 1941 – Stefan Borek (gospodarz), Leon Krawczyk (skarbnik), Adam Kukiełka144 (sekretarz); do 1944 – Stefan Borek (gospodarz), Daniel Misterkiewicz (skarbnik), Wiktor Madej (sekretarz); 1945 (po wznowieniu działalności) – Stefan Żal (gospodarz), Władysław Karcz (skarbnik), Józef Sojka (sekretarz)
7. 88 (1942), 91 (1943)
8. Spółdzielnia obejmowała swoją działalnością miejscowości Tuczępy, Podlesie, Sieczków, Góra, Wierzbica i Nieciesławice.
9.
a. APR 364/728 Spółdzielnia Spożywców “Światłość” w Tuczępach;
APKi 146/9487 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Światłość” w Tuczępach z odpow. udziałami

Umianowice, gmina Kliszów
1. Spółdzielnia Spożywców “Gosposia” w Umianowicach
2. kwiecień 1941 / grudzień 1941
5. 1942 – Franciszek Kucharski (przewodniczący), Jan Stelmaszyński; 1944 – Władysław Lasota (przewodniczący)
6. 1942 – Stanisław Rechowicz (gospodarz), Teofil Karbowniczek (skarbnik), Bolesław Górka (sekretarz); 1943 – Stanisław Rechowicz (gospodarz), Stanisław Gaim (skarbnik), Stanisław Matyjanek (sekretarz); 4/1944 – Szczepan Stelmaszyński (gospodarz), Franciszek Stelmaszyński (skarbnik), Jan Danecki (sekretarz); 9/1944 – Władysława Danecka (gospodarz), Franciszek Stelmaszyński (skarbnik), Jan Danecki (sekretarz)
7. 67 (1942), 82 (1943). W zaleceniach pokontrolnych lustrator wskazywał na potrzebę intensywniejszego zabiegania przez spółdzielnię i nowych członków, w tym o kobiety.
8. Spółdzielnia prowadziła sklep o charakterze spożywczo-galanteryjnym, wymianę jaj na cukier oraz posiadała prawo rozdzielania artykułów kartkowych wśród mieszkańców gromady Umianowice (180 gospodarstw). Sklepowym był Franciszek Chudek (wynagrodzenie 3% od obrotu).
9.
a. AAN 205/616 Spółdzielnia Spożywców “Gosposia” w Umianowicach;
APR 364/463 Spółdzielnia Spożywców “Gosposia” w Umianowicach

Wełnin, gmina Pawłów
1. Spółdzielnia Spożywców “Wełnianka” w Wełninie
5. 1943-1944 – Józef Wojtaś (przewodniczący)
6. 1943 – Antoni Pawelec145 (gospodarz), Eugeniusz Chmura (skarbnik), Marian Wolański (sekretarz); 1944 – Andrzej Walasek 146(gospodarz), Eugeniusz Chmura (skarbnik), Marian Wolański (sekretarz)
7. 102 (1943), 103 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep o charakterze spożywczo-galanteryjnym. Sklep ulokowany został w domu Ludwika Kasaka, następnie został przeniesiony do domu Ludwika Kmieciaka. Sklepowym był Ludwik Kasak do 11.1943, potem – Edward Wójcikowski.
9.
a. APR 364/730 Spółdzielnia Spożywców “Wełnianka” w Wełninie;
APKi 146/9707 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Wełnianka” w Wełninie z odpow. udziałami

Wierzbica, gmina Kliszów
1. Spółdzielnia Spożywców “Słońce” w Wierzbicy
2. – / 27.6.1941
5. 1941-1944 – Antoni Nyk (przewodniczący)
6. 1941-1942 – Stefan Widliński (gospodarz), Stanisław Korczak (skarbnik), Karol Siepracki (sekretarz); 1942 – Stefan Widliński (gospodarz), Jan Nogajczyk (skarbnik), Karol Siepracki (sekretarz, pod koniec 1942 zastąpił go Karol Zawada); 1944 – Stefan Widliński (gospodarz), Józef Kopacz (skarbnik), Karol Zawada (sekretarz)
7. 61 (1941), 71 (1942), 91 (1943), 94 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep o charakterze spożywczo-galanteryjnym, a w nim także wymianę jaj na cukier. Sklepowym był Józef Sygut – wynagrodzenie 4,5 % (po roku – 3,5 %) od obrotu. Konkurencją dla sklepu spółdzielczego był 1 sklep prywatny w Wierzbicy. W marcu 1944 r., sekretarz spółdzielni, Karol Zawada, zapytał centralę Związku “Społem” w Krakowie o możliwość uzyskania legitymacji służbowych, które chroniłyby zarząd i sklepowego przez wyznaczeniem do robót w Niemczech. W odpowiedzi związek rewizyjny spółdzielni w GG poinformował, że spółdzielnia “Słońce” w Wierzbicy nie jest samodzielna, a tylko przyłączona do spółdzielni w Kijach. Legitymacje zatem się nie należały.
9.
a. AAN 205/617 Spółdzielnia Spożywców “Słońce” w Wierzbicy;
APR 364/466 Spółdzielnia Spożywców “Słońce” w Wierzbicy

Wierzbie, gmina Drugnia
1. Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Wierzbiu
2. – / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Spożywców “Spólnota” (naówczas już Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska”) w Drugni jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jutrzenka” w Osinach, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlową “Ogniwo” w Strojnowie i Gminną Spółdzielnią “Samopomoc Chłopska” w Wierzbiu jako przejmowanymi.
4. 17.9.1947 / RS/VII.977
9.
a. APKi 146/0/-/9689 Akta firmy: Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Wierzbiu z odpow. udziałami
b. APR 364/0/10/732 Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Wierzbiu

Wilkowa, gmina Łubnice
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Wilkowej
2. 14.2.1941 / –
4. 30.6.1941 / RS 715
5. 1941 – Józef Mazur, Stanisław Wójcik, Stanisław Żmuda, Stanisław Bogdan, Stanisław Witek, Stanisław Mazur, Antoni Kwiecień; zastępcy – Juljan Ramoz, Antoni Marcinek, Andrzej Drzazga
6. 1941 – Jan Dąbrowski, Jan Wójtowicz, Stanisław Walczyk
9.
a. APKi 146/9511 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Wilkowej z odpow. udziałami

Wiślica, gmina Chotel
1. Spółdzielnia Spożywców “Zorza” w Wiślicy.
2. 9.2.1941 / 16.2.1941 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Rejonowej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Wiślicy, podówczas Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Wiślicy jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Nadzieja” w Chotlu Czerwonym. W tym samym roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Wiślicy ze Spółdzielnią Spożywców “Mrowisko” w Kobylnikach.
3. Jan Jasiński, Piotr Soja z Sielca i Jan Madej z Sielca. Stąd zapewne sklep spółdzielni “Zorza” w Wiślicy nazywany był powszechnie wśród ludności “sklepem sieleckim”.
5. 1941 – Andrzej Madej, Piotr Cabaj, Paweł Jagieło, Franciszek Wójcik, Marian Stojek, Andrzej Lech, Bronisław Widłak, ks. Paweł Wołoszyn (przewodniczący), Jan Włodarski, zastępcy – Tomasz Biskup, Władysław Widłak, Czesław Koziara.
6. 1941 – Piotr Soja (gospodarz), Stanisław Lech (skarbnik), Jan Madej (sekretarz)
7. 88 (1941)
9.
a. APR 364/467 Spółdzielnia Spożywców “Zorza” w Wiślicy
10.
Współzałożyciel spółdzielni w Wiślicy, Jan Jasiński był nauczycielem w Jurkowie. Przed wojną był aktywny w organizowaniu kół Związku Młodzieży Wiejskiej RP “Wici”, m.in. w Biskupicach, Pełczyskach, Stawiszycach i Miernowie. W czasie okupacji niemieckiej był członkiem Batalionów Chłopskich, ps. “Cmok”. Uczestniczył w tajnym nauczaniu. Podczas najścia żandarmerii na przeprowadzany w Miernowie 22 kwietnia 1944 r. egzamin dla dorosłych z zakresu szkoły powszechnej aresztowano 4 nauczycieli, wśród nich Jana Jasińskiego. Oprawcy niemieccy zakatowali go na śmierć147.

Założyciel spółdzielni i jej gospodarz, Piotr Soja, był radykalnym działaczem ludowym przed wojną. Uczestniczył w wiecach chłopskich w Oględowie (29.8.1932), w Piasku Wielkim (3.9.1933) i Stopnicy (1938)148.
Był bardzo aktywny w działalności konspiracyjnej (ps. “Koniczyna”). Należał do politycznej Trójki Powiatowej “Roch”. W jego domu gromadzili się partyzanci z Sielca i z sąsiednich miejscowości; tu słuchano radia149. W Zielone Świątki 1944 r. brał udział w przechwyceniu przez oddział BCh “Tomczyka” dużego angielskiego zrzutu broni przeznaczonej dla AK150.
Od wiosny 1944 r. uczestniczył w zbliżeniu między lewicowo zorientowanymi ludowcami a PPR i Armią Ludową. Wtedy przystąpił do prokomunistycznego Stronnictwa Ludowego “Wola Ludu”. W ramach rozwijających się kontaktów BCh i AL, usankcjonowanych m.in. podpisaniem w obwodzie stopnickim przez bechowców Józefa Maślankę i Józefa Ozgi-Michalskiego umowy z komunistami o politycznej i zbrojnej współpracy, Piotr Soja wydawał wspólnie z żołnierzami AL konspiracyjny tygodnik “Głos Wolności”. Późną wiosną 1944 r. uczestniczył w powołaniu oddziału partyzanckiego BCh Józefa Maślanki, operującego na pograniczu powiatów stopnickiego i pińczowskiego. 
W dniu 16.7.1944 r. został wybrany na wiceprzewodniczącego Pińczowskiej Powiatowej Rady Narodowej (przewodniczącym został Franciszek Kucybała – PPR). Dnia 23.7.1944 r. uczestniczył w powołaniu konspiracyjnej Kieleckiej Wojewódzkiej Rady Narodowej151
Na terenach Republiki Pińczowskiej, obszaru wyzwolonego przez oddziały partyzanckie AK, AL i BCh po 26 lipca 1944 r., Piotr Soja sprawował przez kilka dni istnienia Republiki funkcję zastępcy przewodniczącego Pińczowskiej Konspiracyjnej Rady Narodowej152.
Piotr Soja był pierwszym powojennym starostą pińczowskim (1945-1946).













Fot. Piotr Soja. Źródło: Franciszek Faliszewski, Kartki z przeszłości ruchu ludowego w byłym powiecie stopnickim. Warszawa 1965.

Włoszczowice, gmina Maleszowa
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Włoszczowicach
2. – / W 1948 roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Maleszowej jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Celinianka” w Celinach, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlową “Społem” w Piotrkowicach, Spółdzielnią Spożywców “Jutrzenka” w Lisowie, Powszechną Spółdzielnią Rolniczo-Handlową w Suliszowie i Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Włoszczowicach, jako przejmowanymi.
9.
b. APR 364/734 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Włoszczowicach

Wola Żyzna, gmina Szydłów
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Woli Żyznej
2. 7.3.1941 / W ramach przeprowadzonej w 1948 r. unifikacji połączono w jedną Gminną Spółdzielnię “Samopomoc Chłopska” w Szydłowie następujące spółdzielnie: Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Szydłowie, Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Brzezinach, Spółdzielnia Spożywców “Przyszłość” w Brzezinach, Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Woli Żyznej, Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa “Sprawiedliwość” w Solcu Starym i Spółdzielnia Spożywców “Wyzwolenie” w Grabkach Dużych.
3. Józef Fit, Bolesław Góra, Stefan Czajewicz, Antoni Korczakowski, Wojciech Sojka, Józef Kuliński, Aniela Cecot, Jan Cecot, Leonarda Grabka, Leon Jaros, Franciszek Misterkiewicz, Antoni Palmąka.
4. 23.4.1941 / RS 664
5. 1941 – Leon Jaros, Józef Kuliński, Antoni Palmąka, Jan Cecot153, Piotr Samiec, Stefan Czajewicz; zastępcy – Józef Fit, Franciszek Misterkiewicz, Franciszek Nowakowski s. Antoniego; 1942 Daniel Góra (przewodniczący), Józef Fit
6. 1941-1942 – Stanisław Grabka (gospodarz), Józef Kula (skarbnik), Józef Korczakowski (sekretarz); 1942-1944 – J. Nowakowski (gospodarz), Józef Kula (skarbnik), Józef Korczakowski (sekretarz)
7. 79 (1942), 82 (1943)
8. Spółdzielnia obejmowała miejscowości: Wola Żyzna, Podlesie, Poręba Wierzbicka. Prowadziła sklep spożywczo-galanteryjny oraz wymianę jaj na cukier. Sklepową była Klotylda Bąk.
9.
a. APR 364/737 Spółdzielnia Spożywców “”Jedność” w Woli Żyznej;
APKi 146/9468 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Woli Żyznej gm Szydłów z odpow. udziałami

Wolica, gmina Wolica
1. Gminna Spółdzielnia “Samopomoc Chłopska” w Wolicy z odpowiedzialnością udziałami
4. 14.6.1946 / RS/VII.864
6. 1946 – Władysław Zawadziński, Jan Salomon154, Henryk Siekierski, Piotr Wach, Florian Malinowski
9.
a. Monitor Polski, nr 54, Warszawa, 30 kwietnia 1947 r., s.7.
b. APKi 146/0/-/9977 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Zgoda” w Wolicy z odpow. udziałami

Wójcza, gmina Wójcza
1. Spółdzielnia Spożywców “Wygoda” w Wójczy
2. 16.3.1941 / 22.3.1842 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Wójczy jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Oblekoniu, Spółdzielnią Powszechną “Zjednoczenie” w Biechowie, Spółdzielnią Spożywców “Zgoda” w Piestrzcu, Spółdzielnią Spożywców “Wygoda” w Wójczy i Spółdzielnią Spożywców “Współpraca” w Podwalu jako przejmowanymi.
5. 1942-1944 – Józef Smysło z Chrzanowa (przewodniczący)
6. maj 1942 – Jan Resil155 (gospodarz), Wojciech Zajda (skarbnik), Stefan Fortuna (sekretarz); lipiec 1942 – Wincenty Zembala (gospodarz), Józef Dubil (skarbnik), Stefan Fortuna (sekretarz); 1943 – Wincenty Zembala (gospodarz), Stefan Fortuna (skarbnik, zwolniony na żądanie lustratora w październiku 1943 r.), Stanisław Walasek156 (sekretarz); 1944 – Wincenty Zembala (gospodarz), Józef Nowakowski (skarbnik), Władysław Walasek (sekretarz)
7. 169 (1942), 174 (1943), 185 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep kolonialno-spożywczy. Po lustracji w lipcu 1942 r., zarząd i rada nadzorcza zdecydowali zwolnić sklepowego. Zastąpiła go Maria Grudzień, absolwentka szkoły spółdzielczej w Szycach. Z początkiem 1944 r. dodatkowo zatrudniono praktykantkę – Władysławę Grudzień.
9.
a. APR 364/738 Spółdzielnia Spożywców “Wygoda” w Wójczy
APKi 146/10018 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Wygoda” w Wójczy z odpow. udziałami;
APKi 146/9699 Akta firmy: Spółdzielnia Powszechna “Wygoda” w Wójczy z odpow. udziałami
b. AAN 205/849 Spółdzielnia Spożywców “Wygoda” w Wójczy.
10.

Sklep Spółdzielni “Wygoda” w Wójczy. Osoby przed sklepem – N.N. Źródło: domena publiczna.

Zagajów, gmina Zborów
1. Spółdzielnia Spożywców “Zorza” w Zagajowie
2.  – / 1938 / –
3. Józef Kopeć, Stanisław Jaros, Jan Nizioł, Szymon Dyrdół
5. 1938 – Jan Powroźnik, Franciszek Jarubas, Jan Gadawski, Szymon Dyrdół, Piotr Marcinkowski, Jan Tomaszewski, Stanisław Powroźnik, Jan Serafin, Jan Ząbek, Jan Starościak; 1940 – Michał Kowalik z Żegocina (przewodniczący); 1943 – Stanisław Madej, zam. Chinków (przewodniczący)
6. 1938 – Jan Nizioł (prezes, zwolniony przez radę nadzorczą w maju 1939 r. i zastąpiony przez Stanisława Jarosa), Jan Ćwiek (skarbnik), Józef Kopeć (sekretarz); 1940 – Stanisław Jaros (gospodarz), Szymon Dyrdół (skarbnik), Józef Kopeć (sekretarz); 3/1942 – Jan Juszczyk (gospodarz), Szymon Dyrdół (skarbnik), Roman Motyk (sekretarz); 6/1942 – Franciszek Kurpiński (gospodarz), Wincenty Korzeń (skarbnik), Jan Różycki (sekretarz); 1943 – Jan Słabiak (gospodarz), Wincenty Korzeń157 (skarbnik), Zygmunt Różycki (sekretarz)
7. 55 (1938), 46 (1939), 51 (1940), 50 (1941), 104 (1942), 109 (1943)
8. Spółdzielnia obejmowała swoim działaniem miejscowości: Zagajów – 300 mieszkańców, Żegocin – 150 mieszkańców, Chinków – 150 mieszkańców.
Spółdzielnia prowadziła sklep o charakterze spożywczo-galanteryjnym. W protokole z zebrania rady nadzorczej w dniu 3 maja 1939 r. zapisano: “Na zebraniu zarzucono że w dniu 1 maja 1939 roku gospodarz ze skarbnikiem sprzedali 64 kopy jaj w Stopnicy za tanio, narażając sklep do stratę 13 zł 13 gr. Obecne inne osoby twierdzą, że na targu kupcy płacili drożej niż po 85 gr za kilogram. Przy sprzedaży brakło w paczce 18 jaj, czego gospodarz nie dopilnował, powierzając liczenie Żydowi”.
Sklepowym był od 1940 r. Jan Starościak (wynagrodzenie 3% od obrotu), od 1942 r. – Jan Pasek.
W marcu 1942 r. spółdzielnia przeniosła się do Chinkowa, gdzie miała lepsze warunki do rozwoju.
9.
a. AAN 205/850 Spółdzielnia Spożywców “Zorza” w Zagajowie;
APR 364/739 Spółdzielnia Spożywców “Zorza” w Zagajowie;
APKi 146/10060 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Zorza” w Zagajowie z odpow. udziałami

Zagość 1, gmina Zagość
1. Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywcze “Krakus” w Zagości. Dnia 15.10.1922 r. Walne Zgromadzenie Stowarzyszenia przyjęło nowy statut i nową nazwę: Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Krakus” w Zagości.
2. 10.3.1921 / –
4. 12.1.1923 / RS 104
5. 1921 – ks. proboszcz Wojciech Posmykiewicz158 (prezes), Walenty Łosiński, Feliks Czerw, J. Walocha ; 1922 – ks. proboszcz Wojciech Posmykiewicz (prezes), Wacław Stachurski, Walenty Sosiński, Feliks Czerw, Andrzej Walasek, Jan Dziadek; zastępcy – Piotr Januszewski, Jan Domagała, Szczepan Bech; 1929 – ks. Stanisław Sokołowski (przewodniczący)
6. 1922 – Bolesław Sroka (gospodarz), Andrzej Kurczab (skarbnik), Czesław Cichy (sekretarz); zastępca – Tomasz Biały; 1925 – Bolesław Sroka (gospodarz), Andrzej Kurczab (skarbnik), Aleksander Hull (sekretarz); zastępca – Tomasz Biały; 1926 – Bolesław Sroka (gospodarz), Andrzej Kurczab (skarbnik), Władysław Sosiński ze Skotnik (sekretarz); zastępca – Tomasz Biały; 1929 – Józef Pruś, Wojciech Ozimina159, Franciszek Kocerba; zastępca – Adam Walasek
7. 154 (1925), 165 (1926), 139 (1929)
9.
a. APKi 146/9126 Akta firmy: Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywcze “Krakus” w Zagości

Zagość 2, gmina Zagość
1. Spółdzielnia Spożywców “Dobrobyt” w Zagości
2. marzec 1941 / 12.7.1941. Spółdzielnia przejęła dom po byłej spółdzielni “Krakus”. Spółdzielnia zmieniła nazwę 11.01.1944 r. na: “Powszechna Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa w Zagości”. W lutym 1944 r. spółdzielnia została okradziona na sumę 41768,97 zł. Spółdzielnia nie pracowała z przyczyny działań wojennych od 1.8. do końca października 1944 r.
4. 30.8.1941 / 738
5. 1941 – Kazimierz Maj); 1942 – Kazimierz Gomulski; 1944 – Franciszek Bech (przewodniczący)
6. 1941 – Julian Skrobot (gospodarz); 1942-1943 – Józef Jagiełło (gospodarz), Jan Mucha (skarbnik), Franciszek Korzeński (sekretarz); 1944 – Kazimierz Maj (gospodarz), Kazimierz Gomulski (skarbnik), Stefan Korzeński (sekretarz)
7. 82 (1942), 95 (1943)
8. Spółdzielnia swoim działaniem obejmowała miejscowości: Zagość, Winiary, Skotniki Dolne i Górne i Skorocice – łącznie ok. 4000 mieszkańców. Spółdzielnia prowadziła sklep. Sklepowym był Piotr Dusza (wynagrodzenie 3% od obrotu).
9.
a. AAN 205/619 Spółdzielnia Spożywców “Dobrobyt” w Zagości;
APR 364/472 Spółdzielnia Spożywców “Dobrobyt” w Zagościu

Zbludowice, gmina Radzanów
1. Spółdzielnia Spożywców “Górka – Zbludowice” z odpow. udziałami w Zbludowicach
2. 8.3.1936 / W 1948 r. nastąpiło połączenie Spółdzielni Powszechnej “Wolność” w Busku-Zdroju (naówczas Powszechnej Spółdzielni Spożywców “Wolność” w Busku–Zdroju) jako przejmującej, ze Spółdzielnią Spożywców “Górka” w Zbludowicach jako przejmowanej. 
3. Jan Małecki, Eustachy Kuroczko, inż. January Świdziński, Helena Żółcińska160, Władysław Ciepliński
4. 27.6.1936 / RS 557
5. Szymon Starkiewicz, Witold Dobrowolski161, Adam Ficek, inż. January Świdziński, Władysław Ciepliński, Stanisław Pawelec162, Stanisław Wacławik, Józef Musiał, Teofil Gluzicki; zastępcy – Antoni Ciepliński, Michał Pałka, Władysław Gluzicki 
6. 1936 – Jan Małecki z Buska Górka (gospodarz), Stanisław Musiał ze Zbludowic (skarbnik), Stanisława Kuroczko (sekretarz) z Buska Górka; 1938 – Stanisław Wacławik (gospodarz), Stanisław Musiał (skarbnik), Helena Żółcińska (sekretarz); 1939 – Stanisław Wacławik (gospodarz), Stefan Kosmala (skarbnik), Helena Żółcińska (sekretarz); 1942 – Stanisław Wacławik (gospodarz), Józef Musiał (skarbnik), Stanisław Pawelec (sekretarz)
9.
a. APKi 146/9386  Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Górka – Zbludowice” z odpow. udziałami w Zbludowicach
10.

Współzałożyciel spółdzielni w Zbludowicach, Eustachy Kuroczko (1901-1956) był pedagogiem i działaczem społecznym. Wiedzę pedagogiczną, pozyskaną podczas pobytów stypendialnych za granicą zastosował na “Górce”. Od młodości związany był z ruchem socjalistycznym. W sierpniu 1939 r. został uwięziony w Berezie Kartuskiej. W czasie wojny przebywał najpierw we Lwowie, od 1941 r. w Uzbekistanie, a od 1943 r. w Zagorsku pod Moskwą.

Fot. Eustachy Kuroczko163.

W 1944 r. został urzędnikiem w Resorcie Oświaty PKWN, następnie zajmował wysokie stanowisko w Ministerstwie Oświaty. Był potem sekretarzem generalnym i prezesem Związku Nauczycielstwa Polskiego, naczelnym redaktorem wydawnictwa „Nasza Księgarnia”. Zasiadał w Sejmie Ustawodawczym (1947-1952) i w Sejmie I kadencji (1952-1956). Zmarł w Warszawie i został pochowany na Powązkach Wojskowych.

Współzałożyciel i członek rady nadzorczej Spółdzielni “Górka”, January Świdziński (1871-1943), ukończył Uniwersytet Petersburski. Jego żona, Maria Wołłk-Łaniewska studiowała filozofię na tym samym uniwersytecie. Był zaangażowany w walce niepodległościowej na terenie zaboru rosyjskiego. W styczniu 1901 r. został aresztowany wraz z ojcem w Trawnikach ze względu na podejrzenie przynależności do Ligi Narodowej. Był chemikiem zatrudnionym w latach 1904-1908 w cukrowniach w Strzyżowie Lubelskim (tam w r. 1905 urodził się jego syn, Henryk – geolog, kartograf, nauczyciel akademicki) i w Płocku164. W latach 30-tych mieszkał w Warszawie. Od co najmniej lipca 1931 r. był członkiem zarządu Towarzystwa Przyjaciół Górki165.

Współzałożycielka spółdzielni i członkini zarządu Helena Karolina Żółcińska urodziła się 10 lutego 1871 roku w Warszawie. Była córką powstańca 1863. Po ukończeniu gimnazjum, kształciła się w “latającym uniwersytecie” – konspiracyjnej szkole dla dziewcząt. W czasie wojny rosyjsko-japońskiej przebywała w Mandżurii. Pracowała tam jako pielęgniarka. Otrzymała dyplom siostry Czerwonego Krzyża. W 1905 roku ukończyła kursy felczerskie w Irkutsku. W latach I wojny światowej pracowała w szpitalach wojskowych w Sochaczewie, Warszawie, Wilnie oraz Piotrogrodzie. Tam zastała ją rewolucja październikowa. W roku 1919 wróciła do kraju i osiedliła się na Wołyniu, następnie na Lubelszczyźnie. W 1920 roku otrzymała pracę w Towarzystwie Gniazd Sierocych. Poznała Szymona Starkiewicza, który namówił ją do objęcia funkcji przełożonej pielęgniarek Sanatorium Górka. Tu zastosowała w 1921 r. nową metodę żywienia dzieci sposobem Pirqueta. Mimo rozlicznych, pochłaniających ją obowiązków przełożonej pielęgniarek i organizowania corocznych kursów pielęgniarek angażowała się w życie kulturalne personelu i mieszkańców okolicznych wsi. Kierowała teatrem amatorskim, opiekowała się biblioteką. Była pomocnicą i przyjaciółką Eustachego Kuroczki, kierownika szkoły sanatoryjnej. We wrześniu 1939 roku kierowała opieką nad rannymi, grzebała zmarłych, zabiegała o pieniądze i organizowała zbiórki żywności dla dzieci sanatoryjnych i rannych żołnierzy Wojska Polskiego. Kiedy Niemcy usunęli z Górki polskich pacjentów,  Żółcińska także opuściła Górkę. Wróciła tam w 1945 roku, by znów pomagać w opiece nad ofiarami wojny i rannymi żołnierzami, którzy rozminowywali pola na przyczółku wiślanym. Helena Żółcińska zmarła 17.11.1953 r. i została pochowana na cmentarzu w Busku Zdroju166

Członek rady nadzorczej Spółdzielni “Górka”, Adam Ficek, syn Bartłomieja i Rozalii, urodził się 2.12.1886 w Zbludowicach. Ojciec jego był komornikiem, osiadłym na 2 morgach ziemi w Zbludowicach. Adam już w wieku 12 lat wyruszył na zarobek do Zagłębia Górniczego. Był chłopcem do posyłek, woźnym, pomocnikiem wózkowym i górniczym, na koniec górnikiem kopalni “Klimontów”. Wrócił do Zbludowic w 1915 r. i zatrudnił się przy budowie sanatorium ”Górka”. Założył cegielnię i był jej kierownikiem. Przez wiele lat wraz z Jakubem Niziołem z Owczar k. Buska, także w młodości górnikiem w Zagłębiu, odpowiadał za zaplecze gospodarcze “Górki”. Pełnił funkcję “Ministra Przemysłu”, jak zwykł mówić żartobliwie o nim dr Starkiewicz. Był aktywnym działaczem Polskiej Partii Socjalistycznej w środowiskach folwarcznych na terenie powiatu stopnickiego167.

Członek zarządu Spółdzielni “Górka”, Stanisław Wacławik, ur. 1900, był od 1924 r. druhem Ochotniczej Straży Pożarnej, założonej w Zbludowicach przez dyrektora sanatorium “Górka”, dr. Szymona Starkiewicza. W czasie okupacji niemieckiej był sołtysem, naczelnikiem OSP oraz dowódcą oddziału Batalionów Chłopskich w Zbludowicach. Zginął w dniu 6 sierpnia 1944 r. w płonącym samochodzie, gdy podczas powrotu po odstawieniu rannych do szpitala w Stopnicy został ostrzelany z niemieckiego samolotu168.

Fot. Dr Szymon Starkiewicz i Adam Ficek (po prawej)169.
Fot. Członkowie OSP Zbludowice i pracownicy szpitala “Górka” przed 1939 r.. W drugim rzędzie trzeci od prawej stoi Stanisław Wacławik.

Zborów, gmina Zborów
1. Spółdzielnia Spożywców “Zborowianka” w Zborowie
4. 14.3.1941 / RS 639
5. 1942 – Stanisław Tkacz (przewodniczący); 1942-1943 – Władysław Pluta170 (przewodniczący); 1943 – Jan Kamiński (przewodniczący)
6. 1942 – Stanisław Dyrduł171 (gospodarz), Bolesław Wójcik (skarbnik), Stanisław Pałys172 (sekretarz); 1942-1943 – Władysław Kowalski (gospodarz), Jakub Pasternak (skarbnik), Antoni Juszczyk173 (sekretarz); 1943-1944 – Jakub Pasternak (gospodarz), Mieczysław Kubas (skarbnik), Antoni Juszczyk (sekretarz)
7. 81 (1941), 102-118 (1942), 132-140 (1943), 141 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-galanteryjny. Sklepową była od 4.11.1943 r. Janina Grudniówna. Pomagał jej nieodpłatnie praktykant, 16-letni Henryk Zając.
9.
a. APR 364/740 Spółdzielnia Spożywców “Zborowianka” w Zborowie

Zborówek, gmina Pacanów
1. Spółdzielnia Spożywców “Zgoda” w Zborówku
2. 1941 / W 1948 roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Pacanowie jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Kwasowie, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Sroczkowie, Spółdzielnią Spożywców “Zgoda” w Zborówku, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Książnicach jako przejmowanymi.
4. 12.8.1941 / RS 717
5. 1941-1944 Władysław Kuźnia (przewodniczący); 1944 Franciszek Perczak (przewodniczący)
6. 1941-1942 – Stanisław Waluś (gospodarz), Wojciech Siennicki (skarbnik), Henryk Kowalski (sekretarz); do sierpnia 1943 – Stanisław Waluś (gospodarz), Franciszek Sosin (skarbnik), Henryk Kowalski (sekretarz); od sierpnia 1943 – Stanisław Waluś (gospodarz), Wojciech Siennicki (skarbnik), Tadeusz Mazur (sekretarz); 1944 – Stanisław Nalepa (gospodarz), Henryk Kowalski (skarbnik), Helena Sosin (sekretarz)
7. 62 (1942), 72 (1943), 73 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-galanteryjny. Sklepowym był od grudnia 1942 r. do 1 maja 1943 r. sekretarz spółdzielni, Henryk Kowalski. W 1944 r. sklepową była Maria Mazur.
9.
a. APR 364/741 Spółdzielnia Spożywców “Zgoda” w Zborówku

Złota 1, gmina Złota
1. Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Jedność” w Złotej
2. 1922 / Na wniosek Państwowej Rady Spółdzielczej z 26.4.1948 r. Spółdzielcze Stowarzyszenie “Jedność” w Złotej zostało wykreślone z rejestru sądowego w maju 1948 r.
4. 17.1.1922 / RS 110
5. 1922 – Adam Kowalski (przewodniczący), Józef Szcześniak, Roman Bojko, Jan Zaremba, Wincenty Tarka, Kacper Korzeniowski, Antoni Adamczyk; zastępcy – Leon Sukwa, Jan Jałocha, Jan Tarka; 1926 – Adam Kowalski (przewodniczący), Józef Szcześniak, Roman Bojko, Jan Zaremba, Jan Remion, Józef Zaremba, Błażej Schab, Andrzej Stefanek, Jakub Salamon, Melchior Zrestowski
6. 1922 – Michał Kaleta, Błażej Schab, Szczepan Koziara; zastępca – Franciszek Ochwanowski; 1926 – Michał Kaleta, Stanisław Krzak, Szczepan Koziara; zastępca – Leon Sakwa
7. 80 (1922), 95 (1926)
9.
a. APKi 146/9129 Akta firmy: Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Jedność” w Złotej
b. AAN 213/22914 Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców “Jedność” w Złotej [Złota] – (woj. Kieleckie, pow. Pińczowski).

Złota 2, gmina Złota
1. Spółdzielnia Spożywców “Zgoda” w Złotej Pińczowskiej
2. marzec 1941 / grudzień 1941
5. 1942 – Stefan Holitzer174 (przewodniczący), Krępski (brak imienia)
6. 1942 – Józef Grzywna (gospodarz), Piotr Czubala (skarbnik), Stanisław Rak (sekretarz)
7. 64 (1942)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-galanteryjny. Sklepowym był Jan Nawrocki. Po 1942 r. w Spółdzielni pracował Władysław Odrobina, żołnierz BCh (jego biogram poniżej).
9.
a. APR 364/473 Spółdzielnia Spożywców “Zgoda” w Złotej Pińczowskiej
APKi 146/10002 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Zgoda” w Złotej Pińczowskiej z odpow. udziałami
10.
Pracownik Spółdzielni “Zgoda”, Władysław Odrobina, s. Karola i Jadwigi, urodził się 22.05.1920 r. w Biskupicach, gm. Złota. Dzieciństwo i młodość spędził w warunkach biedy chłopa małorolnego. Ukończył szkołę powszechną i kurs spółdzielczości. Za namową Mikołaja Półtoraka, nauczyciela i założyciela Kasy Stefczyka w Złotej, praktykował w tej Kasie, następnie ukończył kurs w Warszawie w 1939 r. i podjął pracę w spółdzielczości rolniczo-handlowej. Przed wojną był aktywny w ZMW RP “Wici”.
W 1940 r. dołączył do tworzonej “Chłostry”, przemianowanej później na Bataliony Chłopskie. Pierwsze szlify w konspiracji otrzymał od Jana Pszczoły “Wojnara”, komendanta Obwodu Pińczowskiego BCh. Przyjął pseudonim “Orzeł”. Został przewodniczącym Gminnej Trójki “Rocha”.
W 1942 r. ukończył kurs w Szkole Spółdzielczej w Szycach. Na polecenie “Wojnara” podjął pracę w Spółdzielni Spożywców “Zgoda” w Złotej. Jesienią 1943 r. został komendantem gminnym Ludowej Straży Bezpieczeństwa. Zainicjował wydawanie pism konspiracyjnych.


Od grudnia 1942 r. był dowódcą Oddziału Specjalnego BCh. W sierpniu dołączył do oddziału BCh Józefa Maślanki175. W Rytwianach, gdzie formowała się nowa władza państwowa, postanowiono o skierowaniu W. Odrobiny do pracy w charakterze kancelisty w powstającym właśnie Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa. Urząd przeniesiono z Sandomierza do Kielc zaraz po wyzwoleniu miasta (styczeń 1945).

Fot. Władysław Odrobina w 1945 r.

W. Odrobina, pozostając na stanowisku kancelisty, przekazywał pozyskane w urzędzie informacje do Wojewódzkiego Zarządu PSL. Był to czas rosnącej dominacji partii PPR w sprawowaniu władzy i jednoczesnego sekowania ludowców.
Od września 1945 r. do wiosny 1946 r. W. Odrobina pracował w WUB w Poznaniu. Na własne życzenie, nie bez przeszkód został zwolniony z tej służby i osiadł z żoną na gospodarstwie w Probołowicach, pow. pińczowski. Był aktywnym członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego, następnie Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Odmówił przystąpienia do spółdzielni produkcyjnej, za co był szykanowany i wykluczony z ZSL. Powrócił do działalności społecznej i politycznej po 1956 r. Był radnym gminnej, powiatowej i wojewódzkiej rady narodowej. Pod koniec lat 70-tych sprzeciwił się narzucanym odgórnie dyspozycjom wobec członków WRN i złożył rezygnację176.

Zofiówka, gmina Łubnice
1. Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka” w Zofiówce
2. – / 1936
4. W latach 1941-1942 spółdzielnia bezskutecznie zabiegała o wpis do rejestru spółdzielni w Sądzie Okręgowym w Kielcach.
9.
a. APKi 146/9951 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Jutrzenka” w Zofiówce z odpow. udziałami

Zrecze, gmina Gnojno
1. Spółdzielnia Spożywców “Zreczanka” w Zreczu
4. 30.6.1941 / RS 708
5. 1941 – Władysław Wójcik (przewodniczący); od września 1942 – Jan Kwiecień (przewodniczący)
6. do września 1942 – Stanisław Pietrzyk (gospodarz), — (skarbnik), Stanisław Wójcik (sekretarz); od września 1942-1943 – Stanisław Pietrzyk (gospodarz), Piotr Chruścicki (skarbnik), Stanisław Wójcik (sekretarz); 1944 – Stanisław Pietrzyk (gospodarz), Piotr Chruścicki (skarbnik), Jan Kuranda177 (sekretarz)
7. 73 (1942), 84 (1943), 120 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-galanteryjny. Sklepową była Stanisława Małasińska.
9.
a. APR 364/743 Spółdzielnia Spożywców “Zreczanka” w Zreczu

Żabiec, gmina Pacanów
1. Spółdzielnia Spożywców “Nadwiślanka” w Żabcu
2. luty 1941 / październik 1942; Żabiec znajdował się w pasie działań przyfrontowych przyczółka sandomierskiego od sierpnia 1944 do stycznia 1945 r. Dokumenty, książki i akta spółdzielni zostały spalone. Spółdzielnia wznowiła działalność z dniem 1.10.1945 r.
5. 1942-1944 Józef Banach (przewodniczący); 1945 Jan Dupońka (przewodniczący)
6. 1942 – Stanisław Zuchara (gospodarz), Antoni Banach (skarbnik), Błażej Banach (sekretarz); 1945 Józef Polniak (gospodarz), Jan Hersztek (skarbnik), Bogusław Gumuła (sekretarz)
7. 106 (1942), 31 (1945)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-galanteryjny. Sklepową była Leokadia Bąk.
9.
a. APR 364/744 Spółdzielnia Spożywców “Nadwiślanka” w Żabcu;
APKi 146/9956 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Nadwiślanka” w Żabcu z odpow. udziałami
10.
Gospodarz spółdzielni, Stanisław Zuchara, urodz. 1915, pochodził z rodziny chłopa małorolnego w Żabcu. Pisał w 1932 r.: “Ojciec mój jest małorolnikiem i mnie też pisano na roli zostać …”.
Od młodości wykazywał talenty literackie. Pisał wiersze. Po nieudanych próbach ich zamieszczenia na łamach gazet ludowych “Wici” i “Wyzwolenie”, opublikował je w 1933 r. w “Kurierze Lwowskim”. Jego powieść “Diabelski młyn” drukowana była w odcinkach w 1937 r. na łamach wydawanego w Krakowie tygodnika “Rola : ilustrowany bezpartyjny tygodnik ku pouczeniu i rozrywce”. W 1937 r. otrzymał jedną z nagród w ogólnopolskim konkursie na „Opis życia, prac, przemyśleń i dążeń“, zorganizowanym dla młodzieży wiejskiej przez Państwowy Instytut Kultury Wsi178.
St. Zuchara był uważnym obserwatorem realiów politycznych II Rzeczypospolitej. Miał własną wizję interesów chłopstwa – nie jako klasy, lecz jako jednej z równych w prawach społeczności, stanowiących naród polski. W takim rozumowaniu jawił się być bardziej zwolennikiem idei narodowej niż chłopskiej, czy ludowej. W swoim swego rodzaju manifeście politycznym, przedstawionym w liście do redakcji gazety “Zorza” w 1932 r. podzielił wieś pod względem przekonań na 3 grupy: “bezpartyjnych blokowców” (BBWR i obecni w nim ludowcy z PSL “Piast), “ludowców” (miał na myśli ludowców z PSL “Wyzwolenie”, bardziej radykalnych i ciążących ku lewicy) i “narodowców”. Jego sympatie ciążyły właśnie ku tym ostatnim179. W liście do W. Breowicza (poeta, pisarz, publicysta, działacz ludowy) wyraził pragnienie, … “ażeby moi bracia – chłopi, nareszcie zostali mocnymi, oświecili się i znaleźli w Polsce dobrobyt, co wcześniej czy później stać się musi. Bo nie wierzę w to, żeby chłop był wiecznym narzędziem nędzy”180.
Za okupacji niemieckiej, już w lutym 1940 r., grupa młodych ludzi we wsi Żabiec, przez nikogo z zewnątrz nie inspirowana, założyła własną organizację konspiracyjną. Grupą kierował Stanisław Zuchara. Celem ich działań było podnoszenie ducha w społeczeństwie tamtejszego terenu. Wydawali pismo pt. “Powiśle”. Redakcją kierował Stanisław Zuchara, a pomagali mu w tym i kolportowali Bolesław Zając, Tadeusz Banach, Bolesław Babinicz, Roman Fąfara i Bronisław Gomuła181.
St. Zuchara został członkiem kierownictwa powiatowego Stronnictwa Ludowego “Roch” w Stopnicy; od 1943 r. pełnił funkcję sekretarza. Należał do grupy konspiratorów redagującej pismo “Znicz” – oficjalny organ trójki powiatowej “Roch” na terenie powiatu stopnickiego182.
Od maja 1944 r. wchodził w skład konspiracyjnego zespołu redakcyjnego gazety “Myśl Ludowa”, pełniącej funkcję organu obwodowego SL i BCh dla powiatu stopnickiego, a kierowanej przez Stanisława Szczotkę183.
We wrześniu 1944 r. powstała władza gminy Pacanów, powołana w wyzwolonym już Połańcu (przyczółek). Na wójta gminy wybrano Stanisława Zucharę184. Od wiosny 1945 r. był członkiem Prezydium Powiatowej Rady Narodowej185.

Żerniki Dolne, gmina Tuczępy
1. Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Żernikach Dolnych
2. – / W 1948 roku nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Tuczępach jako przejmującej ze Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Żernikach Dolnych, Spółdzielnią Spożywców “Światłość” w Tuczępach, Spółdzielnią Spożywców “Jedność” w Górze, Spółdzielnią Spożywców “Przyszłość” w Grzymale jako przejmowanymi.
4. 29.6.1939 / RS 605
5. 1942-1943 – Stanisław Patrzałek (przewodniczący)
6. 1942 – Michał Drozdowski (gospodarz), Jan Patrzałek s. Piotra (skarbnik; na jego miejsce wybrano w 1943 r. J. Kubickiego), Jan Patrzałek s. Szymona (sekretarz)
7. 55 (1942), 61 (1943)
8. W sklepie spółdzielczym sklepową była Zofia Grosicka.
9.
a. AAN 205/851 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Żernikach Dolnych;
APR 364/745 Spółdzielnia Spożywców “Jedność” w Żernikach Dolnych

Życiny, gmina Potok
1. Spółdzielnia Spożywców “Plon” w Życinach
2. 19.2.1941 / 1.12.1941 / Spółdzielnia uległa całkowitemu zniszczeniu (wyposażenie, dokumentacja) wskutek działań wojennych. Ponownie zorganizowała się w 1945 r.
3. Tomasz Woźniak, Walery Rak, Stanisław Pasierb186, Andrzej Wójcik, Władysław Siacha, Jan Wójcik, Maciej Sikora, Władysław Słowikowski, Leon Pilek.
4. 1943 / RS ?
5. 1942-1944 Tomasz Woźniak, Walery Rak (przewodniczący), Andrzej Wójcik, Władysław Siacha, Jan Wójcik, Maciej Sikora
6. 1941 – Bolesław Orłowski187 (gospodarz), Władysław Walasek (skarbnik), Jan Łukasik (sekretarz); 1942 – Bolesław Orłowski (gospodarz), Andrzej Wójcik (skarbnik), Wojciech Prokop (sekretarz); 1943-1944 – Andrzej Wójcik (gospodarz), Józef Woźniak (skarbnik), Wojciech Prokop (sekretarz); 1945 – J. Zarzycki, Lech Tran, W. Perczak
7. 83 (1942), 104 (1943), 110 (1944)
8. Spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo-galanteryjny. Sklepowym był Edward Kosiński, od listopada 1942 – Maria Wesołowska.
9.
a. APR 364/746 Spółdzielnia Spożywców “Plon” w Życinach;
APKi 146/9985 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Plon” w Życinach gm. Potok z odpow. udziałami;
APKi 146/10203 Akta firmy: Spółdzielnia “Plon” w Życinach gm Potok;
APKi 146/10213 Akta firmy: Spółdzielnia Spożywców “Plon” w Życinach p-ta pow. stopnicki
b. AAN 205/620 Spółdzielnia Spożywców “Plon” w Życinach
10.
Sekretarz spółdzielni w Życinach, Wojciech Prokop, był od 1943 r. zaangażowany w działalność dobroczynną delegatury w Stopnicy Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku (struktura Rady Głównej Opiekuńczej – RGO). Lustrator delegatury stopnickiej Pol.K.O. określił W. Prokopa jako “kierownika Spółdzielni “Społem” w Stopnicy”. W. Prokop uczestniczył w konspiracyjnym posiedzeniu, powołującym Powiatową Radę Narodową (PRN) powiatu stopnickiego w Życinach dnia 23.1.1944 r. Został członkiem PRN, która miała swoją tymczasową siedzibę w Koniemłotach (1-28.9.1944), następnie, do 14.1.1945 r., w Rytwianach188.

Przypisy

  1. Niniejszy wykaz powstał w oparciu o następujące źródła: (a) AAN Zespół akt 213 – Rada Spółdzielcza w Warszawie, a w nim: (1) jednostka archiwalna “Spis i zestawienia spółdzielni w dystrykcie radomskim z podziałem na powiaty” o sygnaturze 61; (2) akta poszczególnych spółdzielni; (b) AAN – Zespół akt 205 SPOŁEM Związek Spółdzielni Spożywczych Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie – akta poszczególnych spółdzielni w tym zespole akt; (c) Archiwum Państwowe w Kielcach – Zespół akt 146 Sąd Okręgowy w Kielcach – akta poszczególnych spółdzielni w sądowym rejestrze spółdzielni; (d) Archiwum Państwowe w Radomiu – Zespół akt 364 Związek Rewizyjny Spółdzielni RP Okręg Kielecki w Radomiu – akta poszczególnych spółdzielni w tym zespole akt; (e) Archiwum Państwowe w Kielcach – Zespół akt 2209 Związek Rewizyjny Spółdzielni RP – Oddział w Busku, sygn. 7, 19-20 Wykaz spółdzielni oraz materiały z inwentaryzacji; 1945- 1948 – “Wykaz strat wojennych poszczególnych spółdzielni pow. stopnickiego”; (f) Henryk Smarzyński, Powiat Busko-Zdrój. Przed 1.IX.1939 i w latach okupacji niemieckiej w latach 1939-1945. Kraków 1960, s. 111-112. Autor powołał się na akta Powiatowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Busku i na informacje udzielone mu przez Inspektora Samorządu Powiatowego, Michała Michalskiego. 
  2. Wawrzyniec Sesoła był od 1940 r. zastępcą burmistrza gminy Złota. Pismo szefa Dystryktu Radom do starosty buskiego z 4.4.1940 r. z zał. listą mianowanych burmistrzów i zastępców gmin w powiecie buskim. APKi 2123/14, k. 5, 10-11.
  3. Marian Majczak, Powrót do Nizin, Głos Gminy Tuczepy nr XVI/2016 kwiecień 2016, s. 6-7. Fotografia Piotra Majczaka pochodzi z książki Franciszek Faliszewski, Kartki z przeszłości ruchu ludowego w byłym powiecie stopnickim. Warszawa 1965.
  4. Wspomnienia Józefa Klisia. Kombatanckie Zeszyty Historyczne nr 13, Rok 4. Warszawa 1995, s. 53. Stąd pochodzi fotografia Józefa Klisia.
  5. Franciszek Faliszewski, …, . 69.
  6. Podczas Walnego Zgromadzenia Członków w dn. 9.2.1941 r. dyskutowano nad funduszem stypendialnym, uchwalonym w 1938 r. Spółdzielnia w Oblekoniu istniała zatem już przed wojną. Nie odnalazłem jednak dokumentów z tamtego okresu.
  7. Marek Franciszek Leżoń ps. “Zorza” był komendantem gminnego oddziału BCh. Franciszek Faliszewski, Kartki z przeszłości ruchu ludowego w byłym powiecie stopnickim. Warszawa 1965, s. 69; Marek Franciszek Leżoń “Zorza”, Represje okupanta. Powstanie i działalność konspiracyjnego ruchu ludowego na terenie gminy Wójcza. [w:] Stanisław Durlej (red.), Walka i cierpienie. Wspomnienia żołnierzy BCH III Okręgu Kieleckiego z lat wojny i powojennych prześladowań. Kielce 1999, s. 138-153.
  8. Józef Pokładek i Michał Nogaś byli przed wojną wyróżniającymi się aktywnością działaczami ZMW “Wici’ i Stronnictwa Ludowego. Od lipca 1941 r. należeli do gminnego oddziału BCh. Michał Nogaś ps. “Cierpliwy” był przewodniczącym gminnej trójki “Rocha” w gminie Wójcza. Marek Franciszek Leżoń, op. cit.   
  9. Franciszek Błasiński był kierownikiem szkoły w Oględowie przez całe 20-lecie międzywojenne. Więcej o nim w rozdziale “Aneks – Kasy i banki spółdzielcze w powiecie stopnickim i w części powiatu pińczowskiego (układ terytorialny)/Spółdzielcza Kasa Kredytowa w Koniemłotach z nieograniczoną odpowiedzialnością (1925-1951)”, przypis 77.
  10. Mieczysław B. Markowski, Życie polityczne w Busku i okolicy w okresie międzywojennym, [w:] Tradycje walk o wyzwolenie narodowe i społeczne na ziemi buskiej. Materiały sesji popularnonaukowej 11 IV 1987 r. Kieleckiego Towarzystwa Naukowego, Kielce 1988, s. 75-78; Franciszek Faliszewski, …, s. 9, 47; Historia Sołectwa Oględów. Artykuł opublikowany na portalu internetowym “Nasza Wioska” Dostęp: marzec 2024.
  11.  Teresa Romańska-Faściszewska, Oleśnica. Ludzie i dzieje. Kraków 2007, s. 155-159. Strona internetowa firmy Siemiński & Siemiński / zakładka “Historia”. Dostęp: lipiec 2024.
  12. Ludwik Stolarski był nauczycielem w 5-klasowej publicznej szkole powszechnej w Pacanowie.
  13. Szczepan Czaplak zasiadał w zarządzie Kasy Stefczyka w Pacanowie w latach 1937-1943.
  14. Aleksander Zasucha został zabrany przez Niemców w 1941 r. jako wozak w taborach wojskowych w inwazji na Związek Radziecki. W mundurze niemieckim uciekł z frontu. Wspomnienia Władysława Nawalnego “Makary”. Kombatanckie Zeszyty Historyczne nr 9, rok 3, Warszawa 1994.
  15. Wieloletni członek zarządu spółdzielni, Franciszek Koziarski (ur. 25.8.1892), był naczelnikiem poczty w Pacanowie. Został zamordowany przez Niemców w obozie koncentracyjnym Auschwitz, do którego trafił dnia 16.4.1943 r. (numer więźniarski: 115535).
  16. Nauczyciel Kazimierz Kosecki był podczas okupacji niemieckiej zaangażowany w tajne nauczanie. W ramach działalności Tajnej Organizacji Nauczycielskiej TON kierował gminną komisją oświaty i kultury w gminie Pacanów. Tajne nauczanie w zakresie szkoły średniej w Busku Zdroju i powiecie buskim w latach okupacji (1939-1945), [w:] Tradycje walk o wyzwolenie narodowe i społeczne na ziemi buskiej. Materiały sesji popularnonaukowej 11 IV 1987 r. Kieleckiego Towarzystwa Naukowego, Kielce 1988.
  17. Wymienieni powyżej członkowie władz spółdzielni Stefan Janicki, Franciszek Koziarski, Stefan Pytko, Leon Pytko, Andrzej Pytko, Stanisław Siwiec, Feliks Wojciechowski, Aleksander Wojtaśkiewicz i Marceli Zwolski byli w 1939 r. członkami rady gminnej w Pacanowie. Z miejscową strażą pożarną – Towarzystwo Straży Ogniowej Ochotniczej w Pacanowie – związani byli: Stefan Pytko (założyciel straży w 1916 r.), ks. Adam Adamek (pierwszy prezes), Franciszek Koziarski (naczelnik), Władysław Pytko, Aleksander Wojtaśkiewicz, Zygmunt Wojtyś.
  18. Jarosław Banasik, Gmina Pacanów dawniej i teraz. Krosno-Pacanów 2004.
  19. Tadeusz Dybczyński, Pacanów i gmina pacanowska. Ziemia. Dwutygodnik Krajoznawczy Ilustrowany. 1929 R.14 nr 15-16, s. 257-260.
  20. Jarosław Banasik, Gmina Pacanów dawniej i teraz. Krosno-Pacanów 2004.
  21. Tomasz Trepka, Duchowni katoliccy zaangażowani w działalność obwodu buskiego “Służba Wolnej Polsce” w świetle dokumentów aparatu bezpieczeństwa. Nasza Przeszłość : studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce 125 (2016) s. 263-282.
  22. Henryk Góra, “Wolność i Niezawisłość” w Pacanowie (c.d.). Z Życia Gminy (Pacanów), nr 11(49)/1998, s. 16-17. Z tego artykułu pochodzi fotografia Stefana Pytko z małżonką.
  23. Bronisław Juszczyk był aktywnym działaczem ZMW “Wici”, następnie Stronnictwa Ludowego. Przypisywano mu duże zasługi w procesie konsolidacji w powiecie stopnickim świeżo powstałego SL –  po połączeniu się trzech ugrupowań chłopskich w 1931 r. W 1939 r. był pracownikiem oddziału “Społem”w  Stopnicy. Na wieść o zbliżających się wojskach niemieckich wyprzedawał dnia 7 września 1939 r. towary z magazynu spółdzielczego Tego dnia wieczorem, gdy wracał ze Stopnicy do czasowego miejsca pobytu w Sielcu k. Staszowa, zginął, zastrzelony przez załogę czołgu niemieckiego. Mieczysław B. Markowski, …, s. 80; Franciszek Faliszewski, …, s. 21, 36-37, 67.
  24. Rolnik Stanisław Żelazny został zastrzelony 24.11.1943 r., gdy pracował w polu, przez przejeżdżających przez Parchocin Niemców z ekspedycji karnej, stacjonującej w Nowym Korczynie. Został zakopany na miejscu zbrodni, następnie ekshumowany i pochowany na cmentarzu w Świniarach. AIPN BU 3055/256 (Dokumentacja wyodrębniona z worków ewakuacyjnych podczas prac porządkowych wytworzona przez: Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Gospodarka, administracja wojskowa przed wojną i po wyzwoleniu – opracowanie), s. 29.
  25. Członek rady nadzorczej, rolnik Teofil Gryc był jednym z organizatorów placówki Batalionów Chłopskich w Parchocinie. Angażował się w działalność dobroczynną, pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Delegatury w Błotnowoli (gmina Pawłów) Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku-Zdroju. Henryk Leżoń, Wkład społeczeństwa gminy Nowy Korczyn w walce z hitlerowskim najeźdźcą (referat wygłoszony podczas sesji historycznej dnia 24.7.1983 r., zorganizowanej przez Koło Gminne ZBoWiD w Nowym Korczynie). APKi 490/74; Sprawozdanie z lustracji działalności Delegatury Pol.K.O. Błotnowola gminy Pawłów, dokonanej dnia 8 października 1942 r. przez referenta Pol.K.O. p. Stanisława Janika. AAN 125/752, k. Rada Główna Opiekuńcza. Biuro Centrali w Krakowie / Sprawozdania Pol.K.O. Busko (Okręg Radom) z lustracji delegatur, inne sprawozdania i korespondencja, k. 132-134.
  26. Jan Nurek był członkiem zarządu Kasy Stefczyka w Parchocinie (1928-1950) w latach 1938-1948, a Franciszek Sagan w latach 1942-1943. W radzie nadzorczej Kasy zasiadał Teofil Gryc w latach 1938-1942.
  27. Andrzej Juszczyk był komendantem placówki BCh w Piasku Wielkim. Urszula Lasak, Wspomnienia z czasów drugiej wojny światowej. Głos z Gminy Nowy Korczyn, nr 14/09 (3) grudzień 2009, s. 2-4.
  28. Ksawery Pomijalski był inicjatorem powołania w 1924 r. Banku Ludowego w Pińczowie (1924-1951). W latach 1932-1936 pełnił urząd przewodniczącego Państwowej Rady Spółdzielczej przy Ministerstwie Skarbu. Więcej o nim w rozdziale “Aneks – Kasy i banki spółdzielcze w powiecie stopnickim i w części powiatu pińczowskiego (układ terytorialny)”, przypis 111.
  29. Ludwik Slaski i Bohdan Thugutt, Losy ziemian powiatu pińczowskiego w okresie okupacji  1939-1945 [w:] Janina Leskiewiczowa (red.), Ziemiaństwo polskie 1920-1945. Zbiór prac o dziejach warstwy i ludzi. Warszawa 1988).
  30. Wprawdzie Walne Zgromadzenie Członków spółdzielni, zwołane na dzień 18.2.1931 r., postanowiło po burzliwej dyskusji zlikwidować spółdzielnię, to nie wszczęto przewidzianych prawem kroków. Dobrowolne przystąpienie do likwidacji oznaczało wówczas konieczność niezwłocznego pokrycia strat, które wynosiły około 500 zł na każdego członka. Głos Pińczowski : dwutygodnik oświatowo-społeczny R. 10, nr 2 (20 lutego 1931), s. 3.
  31. W 1901 r. dwór w Koperni spłonął, o czym donosił Kurjer Warszawski R.81, nr 307 (6 listopada 1901) – dod. poranny, s.4.
  32. Rocznik Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego R. 4 (1910), s. 207.
  33. O jego sukcesie łowieckim pisał dziennik Słowo R.31, nr 22 (23 stycznia 1912), s.5.
  34. Informacje o doświadczeniach przeprowadzanych przez Rolniczy Zakład Doświadczalny w Sielcu (pow. pińczowski). Prace Doświadczalne oraz Sprawozdania z Działalności Rolniczych i Ogrodniczych Zakładów Doświadczalnych, Kół Doświadczalnych i Organizacyj Rolniczych w Roku za rok 1935, z. 3 – wyd. 1937, s.169; Elżbieta Słabińska, Landowners’ activities aimed at improving the economic condition of rural farms in the years 1918–1939 (on the example of Kielce Voivodeship). Studia historiae oeconomicae UAM Vol. 40/2 Poznań 2022, s. 90.
  35. Dziennik Urzędowy Powiatu Pińczowskiego nr 10. Pińczów 1 października 1917 r., s. 5; Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości Warszawa nr 12, 26.11.1918, s. 393.
  36. Szymon Rudnicki, Narodowa Demokracja po przewrocie majowym – zmiany organizacyjne i ideologiczne (1926— 1930). Najnowsze Dzieje Polski, 1914-1939, T. XI, 1967, s. 34.
  37. Dionizy Krawczyński, Właścicieli dworu mordowali Niemcy i Sowieci. Opracowanie zamieszczone  22 lipca 2022 r. na stronie internetowej Radia Kielce.
  38. Ludwik Slaski i Bohdan Thugutt, Losy ziemian powiatu pińczowskiego w okresie okupacji 1939-1945 [w:] Janina Leskiewiczowa (red.), Ziemiaństwo polskie 1920-1945. Zbiór prac o dziejach warstwy i ludzi. Warszawa 1988, s. 151.
  39. Leopold Chudobiecki był przed wojną pracownikiem Pińczowskiej Kolejki Dojazdowej.
  40. Sprawozdanie Centralnego Towarzystwa Organizacyj i Kółek Rolniczych w Warszawie za 1937/8 rok. Warszawa, 1938, s. 67; Janina Leskiewiczowa (red.), Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny, część 2. Warszawa 1994, s. 116.
  41. Jerzy Niśkiewicz, Włodzimierz Koszarski (1905-1987). Kronika Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Annales Societatis Geologorum Poloniae (1989), vol. 59, s. 545-547.
  42.  Pińczowie egzamin końcowy na kursie podchorążych, otrzymując stopień kapral podchorąży. Pińczów w walce z okupantem w latach 1940-1945, Wspomnienia Aleksandra Issa “Słoń” “Lis” Kombatanckie Zeszyty Historyczne, nr 15, rok 5, Warszawa 1996, s. 22.
  43. Antoni Janczur był burmistrzem Pińczowa w latach 1920-1934. 
  44. Stanisław Kotaś był obrońcą sądowym R.P. w Pińczowie. Jerzy Kirkiczenko, Marian Kraczkiewicz, Kazimierz Budzisz (oprac.), Kalendarz Informator Sądowy na 1939 rok. Warszawa 1939, s. 428.
  45. Ryszard Pikulski pracował w urzędzie finansowym w Pińczowie. Podczas okupacji był żołnierzem Armii Krajowej. Służył w komórce lokalnego wywiadu i kontrwywiadu (WKW) Placówki Pińczów “Pies”. Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski, Inspektorat AK “Maria” w walce, Elbląg 2001, Tom II, część I, s. 221.
  46. Życie Urzędnicze, Dwutygodnik. Organ Stowarzyszenia Urzędników Państwowych Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa, 15 października 1930 r., nr 15, s. 6.
  47. Adam Zgierski, także członek rady nadzorczej spółdzielni, urzędnik magistratu, wykazywał talenty aktorskie w tym samym teatrze  amatorskim. Specjalizował się w rolach amantów i komicznych. Andrzej Dziubiński, Pińczów i jego mieszkańcy w latach 1919 – 1939. Pińczowskie Spotkania Historyczne, Zeszyt czwarty. Pińczów 2001, s. 54.
  48. Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski, op. cit. s. 215; Pińczów w walce z okupantem w latach 1940-1945, Wspomnienia Aleksandra Issa “Słoń” “Lis” Kombatanckie Zeszyty Historyczne, nr 15, rok 5, Warszawa 1996, s. 4.
  49. Stanisław Kwiecień, Wojciech Hat i Włodzimierz Koszarski byli do 1939 r. nauczycielami w szkole powszechnej męskiej w Pińczowie. Lista nauczycieli szkoły męskiej. APKi 2123/25 Związek Gmin w Busku / Akta personalne. k. 7-8.
  50. Przegląd Więziennictwa Polskiego, nr 8(28)/1927, s. 4; Karolina Trzeskowska-Kubasik, Działalność więzienia w Pińczowie w latach 1939–1944 (dystrykt Radom). Archiwum Kryminologii, nr 43(2)/2021, s. 429–457.
  51. Stanisław Durlej Krzysztof Szular, Sagi świętokrzyskie, Kielce 2002, T. II, (wspomnienia Władysława Odrobiny), s. 128-129; Jan Naumiuk, Z problemów powstawania władzy ludowej w Kielecczyźnie. Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego, nr 2/1964, s. 15 i 20.
  52. Józef Tatomir był członkiem rady nadzorczej w Spółdzielni Spożywców “Nida” w Pińczowie w roku 1943.
  53. Jerzy Sulimierski (1893-1982) był właścicielem majątku ziemskiego w Skorocicach do 1945 r. Po wojnie jego majątek został rozparcelowany. Ludwik Slaski, Wspomnienia z dawnych lat. Kazimierza Wielka 2010, s. 126 (przypis 358).
  54. Witold Morawski h. Korab (1910-1939), syn Witolda i Celiny Haller de Hallenburg, był dziedzicem majątku w Miławczycach (250 ha w 1930 r.) k. Działoszyc i właścicielem obwodu łowieckiego. Był porucznikiem 20 Pułku Ułanów; zginął dnia 11 września 1939 r. pod Skierniewicami, walcząc nieugięcie mimo druzgocącej przewagi Niemców. Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 07.10.2024; Michał Kazimierz Nowak, Łowiectwo na Ziemi Pińczowskiej. Karta z dziejów myślistwa polskiego. Część I 1815-1945. Wodzisław – Kraków 20111, s. 250; Ludwik Slaski i Bohdan Thugutt, Losy ziemian powiatu pińczowskiego w okresie okupacji 1939-1945 [w:] Janina Leskiewiczowa (red.), Ziemiaństwo polskie 1920-1945. Zbiór prac o dziejach warstwy i ludzi. Warszawa 1988.
  55. Ksiądz Jan Banach był proboszczem w Piotrkowicach do 1920 r., następnie w Lisowie.
  56. Konstanty Bryła był członkiem zarządu  w Kasie Stefczyka w Lisowie w latach 1922 i 1930.
  57. Rolnik z Grabowca, Julian Łapot był zaangażowany w działalność dobroczynną delegatury w Piotrkowicach Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku (struktura Rady Głównej Opiekuńczej – RGO). Sprawozdanie z lustracji działalności Delegatury Pol.K.O. w Piotrkowicach gminy Maleszowa, dokonanej dnia 1 kwietnia 1943 r. przez referenta organizacyjnego Stanisława Janika. AAN 125/752, k. 216.
  58. Jan Gałęziowski z Włochów, uznawany za komunistę przez lokalne komórki AK w Pińczowie, udzielał pomocy uciekającym Żydom jesienią 1942 r. – w czasie, gdy Niemcy deportowali ludność żydowską z kolejnych miasteczek i kierowali do obozów zagłady. Sprawozdanie Obwodu Pińczowskiego AK za listopad 1942 r., cyt. za: Władysław Ważniewski, Walki partyzanckie nad Nidą 1939-1945: z dziejów walki podziemnej na ziemi miechowsko-pińczowskiej. Warszawa 1975, s. 86, przypis 120.
  59. Biogram działacza ludowego, Floriana Gryca, patrz rozdział “Aneks – Kasy i banki spółdzielcze w powiecie stopnickim i w części powiatu pińczowskiego (układ terytorialny) / Kasa Stefczyka z nieograniczoną odpowiedzialnością w Pacanowie (1922-1950)”, przypis nr 96. Jego fotografia pochodzi z książki Franciszek Faliszewski, Kartki z przeszłości ruchu ludowego w byłym powiecie stopnickim. Warszawa 1965.
  60. Stanisław Durlej Krzysztof Szular, Sagi świętokrzyskie, Kielce 2002, T. II, s. 30; Leszek Marciniec, Znani i nieznani. Piotr Magdziak “Swój”. Tygodnik Ponidzia nr 27/2003. Fotografia Piotra Magdziaka pochodzi z książki Franciszek Faliszewski, Kartki z przeszłości ruchu ludowego w byłym powiecie stopnickim. Warszawa 1965.
  61. Informacje o Spółdzielni Spożywców Św. Izydora w Potoku, oparte na zbiorach archiwalnych, uzupełnione zostały danymi z opracowania: Ewa Arendarska, Gminna Spółdzielnia ”Samopomoc Chłopska” [w:] Szydłów przez stulecia, Monografia Gminy Szydłów pod redakcją Cezarego Jastrzębskiego, Szydłów 2011, Część IV – Varia, s. 427.
  62. Rolnik i sekretarz gminy Franciszek Mikuśkiewicz zakładał w 1931 r. Ochotniczą Straż Pożarną w Potoku. Spośród aktywnych wówczas członków spółdzielni spożywców w Potoku włączyli się w tworzenie i działalność OSP Józef Wąś, Józef Jurkiewicz, Feliks Trela. Mateusz Szlompek, Rys historyczny OSP Potok. Strona internetowa “Miasto i Gmina Szydłów”. Dostęp: styczeń 2023.
  63. Antoni Baran wcześnie, bo już w 1940 r. dołączył do struktur konspiracyjnych ludowców, podporządkowanych następnie Batalionom Chłopskim. Jan Ślusarczyk szkolił żołnierzy Batalionów Chłopskich. Piotr Pawlina “Piotr”, Podziemni żołnierze wolności. Warszawa 1973, s. 42, 75.
  64. Janusz Gmitruk, Ku zwycięstwu. Warszawa 2003, s. 339; Leszek Marciniec, Znani i nieznani. Józef Stachowicz. Tygodnik Ponidzia nr 36/2002, s. 8 (z tego artykułu pochodzi fotografia Józefa Stachowicza).
  65. Na podstawie wpisu do rejestru, opublikowanego w: Monitor Polski, nr 54, Warszawa, 30 kwietnia 1947 r., s.7.
  66. T. Dybczyński pisał w 1929 r., że kooperatywa w Ratajach p.n. „Wisła”, była wydzierżawiana prywatnej osobie. Tadeusz Dybczyński, Pacanów i gmina pacanowska. Ziemia. Dwutygodnik Krajoznawczy Ilustrowany. 1929 R.14 nr 15-16, s. 257-260.
  67. Teofil Fortuna był żołnierzem Armii Krajowej. Pełnił funkcję szefa konspiracyjnej szkoły młodszych dowódców w rejonie AK Koniemłoty. Józef Mrożkiewicz “Brzoza”, W konspiracji i walce. Z dziejów Podobwodu AK Szydłów. Kielce 1997, s. 60.
  68. Andrzej Strojny był żołnierzem Batalionów Chłopskich. Franciszek Franciszek Faliszewski, Kartki z przeszłości ruchu ludowego w byłym powiecie stopnickim, Warszawa 1965, s. 69.
  69. Adam Chwazik był jednym z pierwszych druhów Ochotniczej Straży Pożarnej w Koniemłotach, założonej w 1923 r. Strona internetowa Ochotniczej Straży Pożarnej w Koniemłotach / zakładka “Historia”. Dostęp: lipiec 2024. 
  70. Stanisław Wawrzyk był żołnierzem Batalionów Chłopskich; odpowiadał za kolportaż prasy konspiracyjnej w stopnickim obwodzie BCh. Janusz Gmitruk, Ku zwycięstwu. Warszawa 2003, s. 198.
  71. Michał Łabędzki został wybrany w lipcu 1925 r. do rady nadzorczej Spółdzielczej Kasy Kredytowej w Koniemłotach z nieograniczoną odpowiedzialnością (1925-1951). Był powołany 4.4.1940 r. na stanowisko zastępcy wójta w gminie Oględów. Od 30.9.1941 był wójtem w tej gminie.
  72. Stanisław Sztuk był zastępcą sołtysa w Skotnikach Małych.
  73. Władysław Grzegorczyk był sołtysem we wsi Kotki.
  74. Ignacy Marcinek był w 1945 r. członkiem Powiatowej Rady Narodowej powiatu stopnickiego. Protokół Nr. 5 z posiedzenia Powiatowej Rady Narodowej odbytego w dniu 10 czerwca 1945 r. w lokalu urzędu Starostwa Powiatowego w Busku-Zdroju. APKi 305/491, k. 8-11.
  75. Stefan Warchulski urodził się w 1907 r. w Smogorzowie, zmarł w 1962 r.
  76. Inż. Władysław Meuś ze Smogorzowa ukończył Gimnazjum w Stopnicy (1934). W czasie okupacji działał w chłopskiej konspiracji już od 1940 r.; od 1942 r. był członkiem Powiatowej Trójki Politycznej Stronnictwa Ludowego ROCH. Uczestniczył w bitwie z Niemcami pod Słupią 2 sierpnia 1944 r. Marta Feldo-Stanieczek, Ryszard Szklany, Gimnazjum w Stopnicy 1918-1933. Stopnica 2023, s. 153, 236. Franciszek Faliszewski, …, s. 51; Piotr Pawlina, …, s. 33; Janusz Gmitruk, Ku zwycięstwu, …, s. 339.
  77. Podczas okupacji, Władysław Ożóg był komendantem Ludowej Służby Bezpieczeństwa w gminie Pęczelice, formacji wydzielonej z Batalionów Chłopskich do zadań specjalnych. Jan Pytel, Pęczelice. Między Buskiem Zdrojem i Stopnicą. Z dziejów wsi i gminy. Krosno 2005, s. 99.
  78. Leszek Marciniec, Ludwik Zych “Kałamarz”. Tygodnik Ponidzia, nr 9/2002, s. 8. Fotografia L. Zycha pochodzi z tego artykułu.
  79. Informacje o Spółdzielni Spożywców “Sprawiedliwość” w Solcu Starym, oparte na zbiorach archiwalnych, uzupełnione zostały danymi z opracowania: Ewa Arendarska, Gminna Spółdzielnia ”Samopomoc Chłopska” [w:] Szydłów przez stulecia, Monografia Gminy Szydłów pod redakcją Cezarego Jastrzębskiego, Szydłów 2011, Część IV – Varia, s. 428.
  80. Biogram opracowała Marta Feldo-Stanieczek.
  81. Waldemar Matysek, 180 lat lecznictwa uzdrowiskowego w Solcu-Zdroju – lekarze zdrojowi. Gazeta Solecka. Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój nr 35 Lipiec – Wrzesień 2017, s. 6-7; Sprawozdanie referenta organizacyjnego Pol.K.O. w Busku za miesiąc luty 1943. AAN 125/752, k. 197-199.
  82. Przegląd Lekarski. Dwutygodnik. Kraków nr 11 (1.6.1947), s. 444.
  83. Opracowanie “Historia sukcesem pisana…”, zawarte w treści broszury wydanej przez 21 Wojskowy Szpital Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny SP ZOZ w Busku-Zdroju z okazji Konferencji Naukowo-Szkoleniowej “Wybrane problemy leczenia i rehabilitacji pacjentów w wieku starszym z chorobami narządu ruchu”. Busko-Zdrój, 2-4 czerwca 2016 r. s. 14-19.
  84. Fotografia dr. Jana Anyszka pochodzi z książki: Klementyna Helis, Historia wsi , która stała się kurortem Solec-Zdrój i jego mieszkańcy w dawnej fotografii. Solec-Zdrój 2016.
  85. Alojzy Kosik, narodowiec, działał za młodu w Krakowie w Chrześcijańskim Froncie Gospodarczym. W Stopnicy uczył w Szkole Handlowej, założonej przez ojca franciszkanina Macieja Śliwę przy wsparciu ziemian Krzysztofa Radziwiłła i Ludomira Szydłowskiego, a funkcjonującej w klasztorze OO Reformatów. A. Kosik był aktywny w czasie wojny w zbrojnej grupie AK podobwodu stopnickiego, dowodzonej przez por. Pawła Raszyna i Zenona Kruczkowskiego.
  86. Władysław Bernat był właścicielem hurtowni tytoniowej w Stopnicy.
  87. Stanisław Borto prowadził sklep spożywczy we wsi Piekło, gm Wolica. APKi 146/8280.
  88. Władysław Soja (1901-1980) prowadził chrześcijański sklep spożywczy “Placówka” w Wolicy.
  89. Leon Wojtyś był właścicielem sklepu spożywczego w Pacanowie. W latach 1937-1943 i 1946-1950 był członkiem zarządu Kasy Stefczyka w Pacanowie. W 1945 r. był właścicielem jedynej ciężarówki w Pacanowie, którą przewoził ludzi codziennie (stłoczeni na stojąco) do pracy w Busku. Wspomnienia Władysława Lesiaka “Hiszpan”. Kombatanckie Zeszyty Historyczne, nr 2, rok 1, Warszawa 1992, s. 51; Stanisław Pytko, Sytuacja w gminie Pacanów w czasie walk na Przyczółku Baranowsko-Sandomierskim. Część III. Styczeń-maj. Ofensywa styczniowa. Powrót do domu i koniec wojny. Z Życia Gminy (Pacanów) nr 5/1998, s. 11-12.
  90. Antoni Szybowski, rolnik z Klempia (inna pisownia: Klępie), był członkiem powołanego w 1920 r. w powiecie stopnickim Zarządu Powiatowego Polskiego Stronnictwa Ludowego “Piast”. Mieczysław B. Markowski, …, s. 77.
  91. Stefan Golba był przed wojną sekretarzem gminnym w Stopnicy. Podczas okupacji niemieckiej był sekretarzem gminy Szydłów. W 1942 r. za wsparcie przeprowadzonej przez PCK zbiórki dla polskich jeńców wojennych na święta wielkanocne został aresztowany i zawieszony w czynnościach służbowych. Po pewnym czasie starosta w Busku zezwolił na jego powrót na stanowisko w urzędzie gminnym. Pismo Pełnomocnika Zarządu Głównego PCK w Busku, Lucjana Orłowskiego z 29.4.1947 r. do Pełnomocnika Zarządu Głównego PCK na Okręg Kielecki. APKi 363/120 Polski Czerwony Krzyż – Zarząd Wojewódzki w Kielcach /  Historia PCK w okresie okupacji niemieckiej w latach 1939-1944, k. 20-29.
  92. Współzałożyciel Spółdzielni, Józef Hilary Żembrowski, syn Fryderyka i Antoniny Zagórskiej, urodził się w Zakrzowie k. Skalbmierza ok. 1867 r. W 1887 r. ukończył gimnazjum w Kielcach. W 1892 r. poślubił Karolinę Marię Hassmannównę, córkę stopnickiego lekarza – Wiktora Hassmanna. Jego ojciec miał “chemiczną fabrykę” w Jastrzębcu k. Stopnicy, a on sam był od 1910 r. producentem powrozów w Jastrzębcu i prowadził gospodarstwo rolne i rybackie w Falencinie k. Stopnicy. Zastrzelił się ok. roku 1928. Pamiętnik Koła Kielczan, Kielce-Warszawa 1928 T.4; Stwierdzenie o samobójczej śmierci H. Żembrowskiego pochodzi z raportu z rewizji upadłego Towarzystwa Pożyczkowo-Oszczędnościowe w Stopnicy z roku 1936. AAN 213/17856 Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe w Stopnicy – (woj. Kieleckie, pow. Stopnica; branża: kredytowa). [1921–1936].
  93. Stefan Leszczyński, właściciel sklepu, był sekretarzem Zarządu Powiatowego Stronnictwa Narodowego w Stopnicy. Łukasz Ospara (praca doktorska na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach), Stronnictwo Narodowe w województwie kieleckim w latach 1928-1939. Kielce 2022, s. 88.
  94. Tomasz Laskowski, Adam Radosz, Antoni Szybowski, Leon Majewski, Ryszard Gronek byli członkami władz Kasy Stefczyka w Stopnicy (1924-1950).
  95. Ryszard Gronek i Piotr Chmielewski byli wśród założycieli Wolickiej Chrześcijańskiej Kasy Spółdzielczej w Stopnicy z odpowiedzialnością nieograniczoną w 1924 r.
  96. Jan Rajtar był radnym gminy Wolica.
  97. Kazimierz Kolankowski był skarbnikiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Stopnicy w 1945 r.
  98. Marian Żabicki był komendantem placówki AK w Stopnicy. W akcie erekcyjnym tablicy pamiątkowej, wmurowanej w 1974 r. w gmachu Szkoły Podstawowej w Stopnicy, a poświęconej ,,Partyzantom Ziemi Stopnickiej walczących z najeźdźcą hitlerowskim w latach 1939-1945 o wyzwolenie Polski” wśród upamiętnionych partyzantów wymieniono Mariana Żabickiego. Strona internetowa Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Stopnicy; zakładka “Patron. Szkoła nosi imię Batalionów Chłopskich”. Dostęp: marzec 2024.
  99. Edward Godowski był zatrudniony w Urzędzie Skarbowym w Busku (1944 r.) jako referent pomocniczy. APKi 2124 Urząd Skarbowy w Busku, sygnatury 1, 2, 3, 4, 6, 7 i 8. Po wojnie był wymieniony na liście zbowidowskiej jako były członek AK w Stopnicy. APKi 490/271, k. 50.
  100. Eugeniusz Vogtman był nauczycielem w kilku szkołach powiatu stopnickiego. Więcej o nim w rozdziale “Prześladowanie nauczycieli polskich”, przypis 72.
  101. Adam Kwiecień był nauczycielem w Szczaworyżu. W czasie okupacji był zaangażowany w tajne nauczanie. Uczył przedmiotów przyrodniczych w Tajnym Liceum Pedagogicznym w Stopnicy. W powiatowym ogniwie Tajnej Organizacji Nauczycielskiej TON w Busku pełnił funkcję referenta ds. kształcenia nauczycieli. Aleksandra Salomon, Rys historyczny dziejów Stopnicy, Kielce 1999; Por. rozdział “Tajne nauczanie”.
  102. Teofil Pszczółkowski był etatowym pracownikiem “Społem” w powiecie stopnickim. Więcej o nim w podrozdziale Oddziały “Społem” w Chmielniku i Stopnicy.
  103. Franciszek Jasiński był kierownikiem szkoły w Stopnicy. Angażował się społecznie; był działaczem  Polskiego Czerwonego Krzyża. APR 209/1044, k. 9.
  104. Krystyna Wikiera by la nauczycielką. W czasie okupacji zaangażowała się w tajne nauczanie. Por. rozdział “Tajne nauczanie/Komisje weryfikacyjne
  105. Anna Kościółek była nauczycielką w Stopnicy.
  106. Romuald Jędrzejewski był działaczem Stronnictwa Ludowego. W latach 20-tych, co najmniej w latach 1922-1927, był urzędnikiem sądowym w Żorach (Zygmunt Laskowski, Działalność Towarzystwa Miłośników Regionu Żorskiego w 1970 r. Później był notariuszem w Stopnicy. Zaraz po wojnie, jako sędzia, przesłuchiwał świadków zbrodni niemieckich z okresu okupacji. Jego syn, Adwokat Zbigniew Jan Jędrzejewski (ur. 1923 w Stopnicy, zm. w 1994 r. w Częstochowie) był wieloletnim dziekanem Okręgowej Rady Adwokackiej w Częstochowie. Informator Towarzystwa Miłośników Regionu Żorskiego, T.6, 1.1.1971, s. 1-4; APKi Zespół akt 2658 – Akta Notariusza Romualda Jędrzejewskiego w Stopnicy; AIPN GK 179/116; Andrzej Tomas, Szpalty pamięci : adwokat Zbigniew Jan Jędrzejewski (1923-1994). Palestra Tom 38 numer 12(444), s. 207-208.
  107. Franciszek Faliszewski był w młodych latach sekretarzem, następnie prezesem Powiatowego Związku Młodzieży Wiejskiej “Wici w Opatowie. Stamtąd przeniósł się w 1939 r. do Stopnicy i podjął pracę w Składnicy (oddziale) Związku Spożywców “Społem”. W latach okupacji znalazł się wraz z innnymi wiciarzami w szeregach konspiracyjnego ruchu ludowego. Był łącznikiem, współpracownikiem lokalnego pisma konspiracyjnego i jego kolporterem. Od pierwszych dni po wyzwoleniu uczestniczył w odbudowie jakże zniszczonego powiatu stopnickiego – zarówno na odcinku pracy zawodowej (w spółdzielczości, był lustratorem spółdzielczym), jak i społeczno-politycznej. Napisał kilka prac historycznych i o charakterze wspomnieniowym, w tym przede wszystkim książkę “Kartki z przeszłości ruchu ludowego w byłym powiecie stopnickim”, Warszawa 1965. Książkę tę wielokrotnie cytuję w niniejszej pracy. Również zawarte tu informacje pochodzą ze wstępu do tej książki.
  108. Raport komisarycznego inspektora szkolnego, Viktora Rduch, z “rewizji” szkoły we wrześniu 1940 r.  APR 209/20/946 Gubernator Dystryktu Radomskiego / [Polskie szkoły podstawowe w dystrykcie – wizytacje i sprawozdania], , k. 42-45.
  109. Danuta Bieńkowska, Ludzie z Górki, Książka i Wiedza, Warszawa 1973, s. 217.
  110. Marcin Kurzeja “Budos”, Z tajnego nauczania …, s. 45.
  111. Wojciech Borzobohaty, “Jodła. Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ-AK. Wydanie II poprawione i rozszerzone. Warszawa 1988,  s. 220.
  112. Wspomnienia Bronisława Rzepeckiego, Kombatanckie Zeszyty Historyczne nr 9, Rok 3, Warszawa 1994, s. 43.
  113. Franciszek Faliszewski, …, s. 52; Janusz Gmitruk, Ku zwycięstwu,  …, s. 208.
  114. Założony w 1941 r. Związek Pracy Ludowej „Orka” był, obok Ludowego Związku Kobiet, oddziałem konspiracyjnego ruchu ludowego na wsi. Organizację utworzyli członkowie przedwojennego Zrzeszenia Inteligencji Ludowej i Przyjaciół Wsi, przed 1939 r. wielotysięcznej organizacji. W 1942 r. kierownictwo „Orki” podporządkowało się Centralnemu Kierownictwu Ruchu Ludowego. ZPL „Orka” dał konspiracyjnemu ruchowi ludowemu kadry niezbędne do obsadzenia aparatu administracyjnego Delegatury Rządu RP na Kraj. Centralnym, programowym organem prasowym ZPL było pismo “Prawda zwycięży”. Janusz Gmitruk, Bataliony Chłopskie i konspiracyjne organizacje ruchu ludowego. Warszawa 2015.
  115. Franciszek Faliszewski, …, s. 51 i 102.
  116. Janusz Gmitruk, Ku zwycięstwu, …, s. 198.
  117. Bogdan Orłowski – Tajne nauczanie w zakresie szkoły średniej w Busku-Zdroju i powiecie buskim w latach okupacji (1939-1944) [w:] Tradycje walk o wyzwolenie narodowe i społeczne na Ziemi Buskiej. Materiały sesji popularnonaukowej 11.IV.1987 r. Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce 1988, s. 109-128.
  118. AAN 125/378  Rada Główna Opiekuńcza. Biuro Centrali w Krakowie / Korespondencja w sprawach organizacyjnych i personalnych Pol.K.O. Busko – Okręg Radom, b.n.k. 
  119. Henryk Smarzyński, …, s.128.
  120. Ksiądz Jan Książkiewicz był proboszczem Parafii pw. Św. Bartłomieja Apostoła w Stradowie. Wraz ze skarbnikiem, Janem Gielniewskim, zwrócił się z końcem grudnia 1941 r. pisemnie do starostwa w Busku o zgodę na przeprowadzenie walnego zebrania członków. AIPN GK 639/47, k. 1.
  121. Piotr Marciszewski był sołtysem w Stradowie.
  122. Stefan Oszywa, nauczyciel z Drugni, zamieszkały w Strojnowie, był włączony w tajne nauczanie; współprzewodniczył (razem z Kazimierzem Jach) gminną komisją oświaty i kultury w gminie Drugnia. Józef Mrożkiewicz “Brzoza”, W konspiracji i walce. Z dziejów Podobwodu AK Szydłów. Kielce 1997, s. 37; Patrz rozdział “Tajne nauczanie / Tajne nauczanie w powiecie buskim”.
  123. Franciszek Mrówka i Michał Majka byli działaczami Niezależnej Partii Chłopskiej, ledwie co widocznej (7 członków) w latach 1924-1927 w powiecie stopnickim. Mieczysław B. Markowski, …, s. 82.
  124. Stanisław Jackowski ps. “Dąb” był komendantem placówki BCh w Strożyskach, powstałej w grudniu 1941 r. Henryk Leżoń, Wkład społeczeństwa gminy Nowy Korczyn w walce z hitlerowskim najeźdźcą. Referat wygłoszony podczas sesji historycznej dnia 24.7.1983 r., zorganizowanej przez Koło Gminne ZBoWiD w Nowym Korczynie. APKi 490/74, k. 33.
  125. Jan Franusiak “Wicher” był komendantem Batalionów Chłopskich w gminie Oleśnica. Franciszek Faliszewski, …, s. 76, 104-105, 115, 149; Janusz Gmitruk, Ku zwycięstwu …, s. 354.
  126. Roman Krówka był żołnierzem BCh w oddziale komendanta Józefa Puszyńskiego w gminie Radzanów, Janusz Gmitruk, s. 354; Urszula Lasak, Wspomnienia z czasów drugiej wojny światowej. Głos z Gminy Nowy Korczyn, nr 14/09 (3) grudzień 2009, s. 2-4.
  127. Więcej o Towarzystwie i Kasie w Szańcu – patrz “Aneks – Kasy i banki spółdzielcze w powiecie stopnickim i w części powiatu pińczowskiego (układ terytorialny)”.
  128. Leopold Wojnakowski, Z dala od Wykusu. Łódź-Kielce 1988, s. 210.
  129. Karolina Trzeskowska-Kubasik, Zbrodnie niemieckie w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju, Warszawa 2022.
  130. Informacje o Spółdzielni Spożywców “Przyszłość” w Szydłowie, oparte na zbiorach archiwalnych, uzupełnione zostały danymi z opracowania: Ewa Arendarska, Gminna Spółdzielnia ”Samopomoc Chłopska” [w:] Szydłów przez stulecia, Monografia Gminy Szydłów pod redakcją Cezarego Jastrzębskiego, Szydłów 2011, Część IV – Varia, s. 427.
  131. Antoni Kowalczewski i Ludwik Kluszczyński byli założycielami Kasy Spółdzielczej w Szydłowie w 1925 r.
  132. Jan Stawecki był od co najmniej 1931 r. nauczycielem fizyki i chemii w 7-klasowej szkole powszechnej w Szydłowie. W czasie okupacji, uczestniczył w tajnym nauczaniu. przewodniczył gminnej komisji oświaty i kultury w Szydłowie. Jako kierownik szkoły powszechnej angażował się, pełniąc funkcję sekretarza, w delegaturze w Szydłowie Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku. Wspomnienia Marina Sapały. Wojenne wspomnienia cz. 1. Kurier Ziemi Szydłowskiej nr 1/2008, s. 20; AAN 125/752 Rada Główna Opiekuńcza. Biuro Centrali w Krakowie / Sprawozdania Pol.K.O. Busko (Okręg Radom) z lustracji delegatur, inne sprawozdania i korespondencja, k. 53; Bogdan Orłowski, Tajne nauczanie w zakresie szkoły średniej w Busku Zdroju i powiecie buskim (1939-1944) [w:] Tradycje walk o wyzwolenie narodowe i społeczne na ziemi buskiej. Materiały sesji popularnonaukowej 11 IV 1987 r. Kieleckiego Towarzystwa Naukowego, Kielce 1988, s. 109-128.
  133. Bolesław Moryto był przed wojną nauczycielem w szkole powszechnej w Szydłowie, uczył rachunków. Od 1946 r. uczył w Solcu Starym i w Szydłowie. Wspomnienia Marina Sapały. Wojenne wspomnienia cz. 1. Kurier Ziemi Szydłowskiej nr 1/2008, s. 20; Grażyna Patrzałek, Edukacja, [w:] Szydłów przez stulecia, Monografia Gminy Szydłów pod redakcją Cezarego Jastrzębskiego, Część IV – Varia. Szydłów 2011, s. 454.
  134. Wincenty Siwulski był jednym z założycieli Ochotniczej Straży Pożarnej w Szydłowie w 1918 r. Iwona Baran, Ochotnicza Straż Pożarna, [w:] Szydłów przez stulecia, Monografia Gminy Szydłów pod redakcją Cezarego Jastrzębskiego, Szydłów 2011, Część IV – Varia, s. 481.
  135. Jan Rozborski był jednym z założycieli Ochotniczej Straży Pożarnej w Drugni w 1919 r. i pełnił funkcję naczelnika w pierwszym zarządzie. W latach 1925-1928 zasiadał w zarządzie Kasy Stefczyka w Drugni; był podówczas nauczycielem w miejscowości Podstoła. Podczas okupacji niemieckiej był nauczycielem w Śladkowie Małym. Artykuł “Rys historyczny Ochotniczej Straży Pożarnej w Drugni” opublikowany na portalu internetowym OSP.pl. Dostęp: marzec 2024; APKi 390/1715 Państwowy Bank Rolny – Oddział w Kielcach / Akta Kasy Stefczyka w Drugni pow. Busko [1941-1949]; APKi 146/9201 Sąd Okręgowy w Kielcach / Akta Firmy: Kasa Stefczyka, Spółdzielnia z odpowiedzialnością nieograniczoną w Drugni 1924-1939 [1950]; Ewidencja doradców w gminie Chmielnik. APKi 2123/14, k. 18. Związek Gmin w Busku / Ewidencja burmistrzów i wójtów.
  136. Andrzej Doktór (sołtys wsi Świniary) był członkiem zarządu Kasa Stefczyka w Świniarach w latach 1937-1940.
  137. W 1941 r. Państwowa Rada Spółdzielcza wnioskowała do Sądu Okręgowego w Kielcach o ukaranie członków zarządu spółdzielni z powodu zaniedbania obowiązku sprawozdawczego. Pisma z Sądu do Mieczysława Sztuka wróciły niedostarczone, ponieważ Mieczysław Sztuk przebywał w tamtym czasie w niewoli niemieckiej.
  138. Stanisław Wrześniak i Roman Figura byli więźniami obozu pracy w Topoli, urządzonym jesienią 1944 r. przez niemiecką żandarmerię polową do robót fortyfikacyjnych Zostali wywiezieni do obozu karnego w Berlinie i tam ich zamordowano. Tadeusz Domański, Andrzej Jankowski. Represje niemieckie na wsi kieleckiej 1939-1945. Kielce 2011, s. 300.
  139. Jan Zuchara był w latach 30-tych prezesem koła Związku Młodzieży Wiejskiej RP “Wici” w Trzebicy. Leszek Marciniec, Znani i nieznani. Franciszek Kawa. Tygodnik Ponidzia, nr 32/2001, s. 4.
  140. 1 lub 5 lipca 1944 r. Niemcy zorganizowali łapankę w Tuczępach. Aresztowali i zamordowali dziewiętnastu młodych mężczyzn. Siedmiu z nich spoczywa na cmentarzu w Tuczępach, wśród nich żołnierz Batalionów Chłopskich Stefan Borek ps. „Kmicic”. Zofia Kańska, Skąd przychodzimy, dokąd zmierzamy … „Na skrawku ziemi własnej istniejemy. Co o niej wiemy ? Czy na pewno wiemy ?” Głos Gminy Tuczępy, nr 19/2016, s. 5-11.
  141. Daniel Misterkiewicz (ur. 22.3.1900) był w czasie okupacji sołtysem w Tuczępach. Został aresztowany przez Niemców w lipcu 1944 r. w Tuczępach, wywieziony do Buska, następnie do Kielc. Rodzina nie otrzymała żadnej wiadomości o jego losie. Z późniejszych ustaleń wynika, że został zamordowany w KL Auschwitz (numer więźniarski: 189768). Protokół – zeznania Katarzyny Misterkiewicz w śledztwie Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu (Ekspozytura w Stopnicy – przesłuchujący sędzia A. Stanula). AIPN GK 179/116, k. 99. Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau / Informacja o więźniach; Karolina Trzeskowska-Kubasik, Ofiary terroru i działań wojennych w latach 1939–1945 z terenu Kreishauptmannschaft Busko. Warszawa 2023.
  142. Stefan Zarzycki był sekretarzem gminy Tuczępy.
  143. Jan Furman był w 1922 r. w składzie rady nadzorczej Kasy Spółdzielczej w Tuczempach. APKi 146/9103 Sąd Okręgowy w Kielcach / Akta Firmy: Kasa Spółdzielcza w Tuczempach. 1922-1931.
  144. Spośród wymienionych tu członków władz spółdzielni inicjatorami powołania Ochotniczej Straży Pożarnej w Tuczępach w 1928 r. byli: Jan Chłond, Jan Krawczyk, Leon Krawczyk, Adam Kukiełka, Daniel Misterkiewicz, Jan Sojka, Andrzej Wojtyś, Stefan Zarzycki. Zofia Kańska, Skąd przychodzimy, dokąd zmierzamy? “Na skrawku ziemi własnej istniejemy. Co o niej wiemy? Czy na pewno wiemy?”. Głos Gminy Tuczępy, Kwartalnik Informacyjny, nr 19/2016 grudzień 2016, s. 5-11.
  145.  Antoni Pawelec był właścicielem młyna w Wójczy.
  146. Andrzej Walasek był właścicielem młyna w Janowie, gm. Zborów.
  147. Władysław Odrobina, Chłopi gminy Złota w walce z niemieckim okupantem. Poznań 2006, s. 8-9; Zeznania Piotra Soi w charakterze świadka złożone wobec sędziego Michała Gallewicza w Pińczowie dnia 29.5.1947 r. IPN GK 179/103, k. 52-53; Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski, Inspektorat AK “Maria” w walce, Elbląg 2001, Tom II, część I, s. 202; Por. Stanisław Sobczyk “Tajne nauczanie w powiecie pińczowskim w latach okupacji 1939 – 1945”, Przegląd Historyczno-Oświatowy, 1971, nr 3, s. 412–413.
  148. Leopold Wojnakowski, Z dala od Wykusu, Łódź-Kielce 1988, s. 15.
  149. Józef Wojtasik “Panek”, Oddział Specjalny PKB gminy Wiślica w latach 1941-1945. Kielce 1996.
  150. Stanisław Durlej Krzysztof Szular, Sagi świętokrzyskie, Kielce 2002, T. II, s. 126.
  151. Władysław Odrobina, Chłopi gminy Złota w walce z niemieckim okupantem. Poznań 2006, s. 99; Jan Naumiuk, Z problemów powstawania władzy ludowej w Kielecczyźnie. Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego nr 2/1964, s. 9-29.
  152. Władysław Ważniewski, Walki partyzanckie nad Nidą 1939-1945: z dziejów walki podziemnej na ziemi miechowsko-pińczowskiej, Warszawa 1975, s. 172; Leopold Wojnakowski, Z dala …, s. 27.
  153. Członkowie rady nadzorczej, Antoni Palmąka i Jan Cecot, należeli do Ochotniczej Straży Pożarnej w pobliskich Gackach w czasie okupacji niemieckiej. Strona internetowa Miasta i Gminy Szydłów. Dostęp: czerwiec 2024.
  154. Jan Salomon był zastępcą wójta gminy Wolica w czasie okupacji niemieckiej. Patrz “Aneks A – Opisowy zestaw gmin”.
  155. Jan Resil wraz z K. Jewiarz zarejestrował w maju 1947 r. “Spółdzielnię Spożywców Zgoda w Piestrzcu z odpowiedzialnością udziałami. Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej z 24 lipca 1947 r. Rejestr Spółdzielni. Sąd Okręgowy w Kielcach. M-4030.
  156. Władysław Walasek należał do oddziału specjalnego Batalionów Chłopskich w gminie Wójcza. Marek Franciszek Leżoń, op. cit.  
  157. Wincenty Korzeń był po wojnie sołtysem we wsi Chinków, gm. Zborów.
  158. Ks. Wojciech Posmykiewicz był wikariuszem w parafiach w Stopnicy i Jędrzejowie. W roku 1903 został mianowany administratorem parafii Poręba Dzierżna w powiecie olkuskim. Po opuszczeniu parafii w Zagości w 1925 r. był przez 3 lata proboszczem parafii w Beszowej.
  159. Wojciech Ozimina zaangażował się w działalność dobroczynną w czasie okupacji. Pełnił w 1943 r. funkcję magazyniera w Delegaturze Zagość Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Busku-Zdroju (struktura RGO). Spis pracowników etatowych i wolontariuszy w delegaturach Pol.K.O. w powiecie buskim. AIPN GK 639/42, k. 276.
  160. Helena Żółcińska była pierwszą przełożoną pielęgniarek w szpitalu „Górka”.
  161. Witold Dobrowolski był zatrudniony w sanatorium “Górka”.
  162. Stanisław Pawelec, zam. w Zbludowicach, był mistrzem malarskim. Nauczył się malarskiego fachu u Konrada Janoty, zapamiętanego jako wybitnego fachowca, utalentowanego malarza, zatrudnionego w firmie swojego ojca, później starszego brata m.in. przy wykańczaniu budynku sanatorium “Górka”. Leszek Marciniec, Saga rodu Janotów. Tygodnik Ponidzia nr 35/1998, s. 8.
  163. Fotografia pochodzi z: Leszek Marciniec, Helena Karolina Żółcińska. Buski Kwartalnik Edukacyjny nr 23/2008 lipiec, sierpień, wrzesień, s. 24-25.
  164. Materyały do history i P. P. S. i ruchu rewolucyjnego w zaborze rosyjskim od r. 1893-1904, Tom II Rok 1898-1901, s. 343; Opracowany przez pracowników Katedry Geologii AGH życiorys Biogram Henryka Świdzińskiego, [w:] Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Tom XL – 1970 Zeszyt 3-4 Kraków 1971, s. 459-471.
  165. “Górka”. Miesięcznik młodzieży i dziatwy, przebywającej na Górce. 9/10 Wrzesień-Październik 1931 r., s. 7.
  166. Leszek Marciniec, Więzi i korzenie. Busko–Zdrój 1997, s.33-34.
  167. Leszek Marciniec, Ludzie parafii – Jakub Nizioł i Adam Ficek. Boski Zdrój. Miesięcznik Parafii Św. Brata Alberta w Busku-Zdroju, nr 143-144, listopad-grudzień 2008, s. 11; Leopold Wojnakowski, Z dala od Wykusu. Łódź-Kielce 1988, s. 13; Zygmunt Kisielewski, Czyn nie łza … (Rzecz o Górce. Dziecięcej Kolonii Leczniczej pod Buskiem). Warszawa 1928, s. 27.
  168. Leszek Marciniec, Ludzie parafii – Witold Wacławik. Boski Zdrój. Miesięcznik Parafii Św. Brata Alberta w Busku-Zdroju, nr 135 marzec 2008, s. 5 (z tego artykułu pochodzi fotografia strażaków OSP Zbludowice i pracowników szpitala “Górka”).
  169. Fotografia pochodzi z: Jan Aleksander Król, Człowiek to fragment historii (II). (Drugi list otwarty do Dr Szymona Starkiewicza, twórcy Górki, sanatorium społecznego dla dzieci gruźlicznych w Busku-Zdroju). Wieś. tygodnik Społeczno-Literacki, Rok V, nr 5(134), Łódź 1 lutego 1948 r.
  170. Władysław Pluta był jednym z założycieli Kasy Spółdzielczej w Zborowie w 1925 r. Kasa, choć została zarejestrowana w sądzie, nie podjęła działalności.
  171. Stanisław Dyrduł, zam. w Świniarach, został wybrany w listopadzie 1928 r. do rady nadzorczej Kasy Stefczyka w Świniarach.
  172. Wójtem gminy Zborów w 1943 r. był Stanisław Pałys, zam. Zborów.
  173. Antoni Juszczyk ps. “Jesion” był dowódcą oddziału specjalnego BCh w gminie Zborów, Janusz Gmitruk, Ku zwycięstwu, …, s. 354.
  174. Stefan Holitzer był w 1932 r. naczelnikiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Jurkowie (gm. Chotel) i sędzią konkursowym straży pożarnych. Życie Strażackie. Organ Związku Straży Pożarnych Województwa Kieleckiego. Rok VI, dnia 25 sierpnia 1932 r., nr 8, s. 63.
  175. Władysław Odrobina, Chłopi gminy Złota w walce z niemieckim okupantem. Poznań 2006.
  176. Stanisław Durlej, Krzysztof Szular, Sagi świętokrzyskie, Kielce 2002, T. II, s. 125-139; Władysław Odrobina “Orzeł”, Dywersja gospodarcza i zbrojna, [w:] Stanisław Durlej, Walka i cierpienie: wspomnienia żołnierzy BCh III Okręgu Kieleckiego z lat wojny i powojennych prześladowań. Kielce, 1999, s. 161-168. Z tej książki pochodzi fotografia W. Odrobiny.
  177. Jan Kuranda (1922-2020) ps. “Żbik” był żołnierzem 10 plutonu AK w Zreczu Małym – Podobwód “Chryzantema”. Wielokrotnie odznaczany po wojnie. Był przez wiele lat prezesem Koła w Chmielniku Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Od 2016 r. pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Powiatowej Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych w Chmielniku. Nowy Kurier Chmielnicki, nr 3-4/2012, s. 6; Nowy Kurier Chmielnicki, nr 1/2020, s. 9.
  178. Roczniki Socjologii Wsi. Studia i Materiały. Tom III – Rok 1938. Warszawa 1938, s 258-260.
  179. Zorza : pismo tygodniowe z rysunkami, poświęcone sprawom oświaty, dobrobytu i rozwoju społecznego ludu R. 67, nr 12 (20 marca 1932), s. 181-182.
  180. List Stanisława Zuchary z 8.10.1933 r. do Wojciecha Breowicza. Kolekcja Wojciecha Breowicza. / Korespondencja. Sygn. CATL 53 A/8. Gminna Biblioteka Publiczna w Jaśle z/s w Szebniach [kolekcja dostępna w Internecie na portalu Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej].
  181. Janusz Gmitruk, Ku zwycięstwu, …, s. 41.
  182. Janusz Gmitruk, Ku zwycięstwu, …, s. 339; Franciszek Faliszewski, …, Kartki z przeszłości ruchu ludowego w byłym powiecie stopnickim. Warszawa 1965, Piotr Pawlina, …, s. 59.
  183. Mieczysław Adamczyk, Konspiracyjna prasa ludowa na Kielecczyźnie (1939-1945). Kwartalnik Historii Prasy Polskiej 17/3/1978, s. 61.
  184. Jarosław Banasik, Gmina Pacanów dawniej i teraz. Krosno-Pacanów 2004.
  185. APKi 305/504 Urząd Wojewódzki Kielecki \ Protokoły z posiedzeń Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Busku-Zdroju.
  186. Stanisław Pasierb był wójtem gminy Potok.
  187. Bolesław Orłowski ps. “Zając” był dowódcą gminnego oddziały specjalnego BCh w gminie Życiny. Józef Mrożkiewicz “Brzoza”, W konspiracji i walce. Z dziejów Podobwodu AK Szydłów. Kielce 1997, s.  65.
  188. Sprawozdanie z lustracji delegatury Pol.K.O. w Stopnicy, dokonanej w dniach 11-14 maja 1943 r. przez Stanisława Janika referenta organizacyjnego Pol.K.O. w Busku.  AAN 125/752, k. 247-249; APKi 306/580 Wojewódzka Rada Narodowa w Kielcach / Sprawozdania z działalności Powiatowej Rady Narodowej powiatu stopnickiego, k. 7; APKi 305/491 Urząd Wojewódzki Kielecki II / Protokoły z posiedzeń Powiatowej Rady Narodowej w Busku-Zdroju, k. 14.